Denetim alt sistemleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma (Türk, Fransız ve İngiliz eğitim denetim sistemleri)

Abstract

ÖZET Karşılaştırmalı / kıyaslamalı eğitim, hem kendi eğitimimizi ve top lumumuzu daha iyi tanımamızı sağlamakta, hem de yöneticilere ve politika saptayıcılara doğru politikalar oluşturabilmelerinde destek olmaktadır. Eğitime ilişkin karşılaştırmalı çalışmalar, özenle planlanıp yürütüldüklerinde, değişik eğitim sistemlerinde ortak problemlere yaklaşımları görmemizde ve politika saptayıcıların muhtemel alternatiflere ilişkin bilgilerini artırmada önemli bir rol oynamaktadır. Karşılaştırmalı eğitimin önemli bir boyutunu oluşturan karşılaştırmalı eğitim yönetimi oldukça yeni bir çalışma alanıdır. Karşılaştırmalı eğitim yönetimi, iki veya daha fazla toplumun veya ülkenin eğitim yönetimi süreçlerinin benzer ve farklı yönlerini ortaya koyan sistematik bir çalışmadır. Karşılaştırmalı eğitim yönetimi ve bunun değişik boyutları üzerinde yoğunlaşan çalışmalar oldukça sınırlıdır, özellikle eğitim yönetimin önemli bir boyutunu oluşturan denetim / teftiş konusu ihmal edilmiştir. Bu araştırmada Türk, Fransız ve İngiliz denetim / teftiş sistemleri kar şılaştırmalı olarak incelenmiştir. Kandel'in Almanya, İtalya, Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte dünyanın önde gelen eğitim laboratuvarları arasında saydığı Fransa ve İngiltere, dünyanın diğer birçok yerinde izlenen iki teftiş modeli sun maktadır.Oldukça merkezi bir eğitim sistemi örneği sergileyen Fransa'da, teftiş kurulu akademik standartların garantörü olarak görülmektedir. Bu güçlü teftiş kurulu sistemi bir arada tutmada önemli bir role sahiptir. Türk eğitim sistemi uzun yıllar bu yaklaşımın etkisi altında kalmıştır, ingiltere'de yeni bağımsız teftiş sisteminin koordinasyonundan sorumlu olan Eğitimde Standartlar Dairesi belirli bir oranda bağımsızdır ve bakanlık bünyesi dışında etkinlik göstermektedir. Son yıllarda bu ülkelerde eğitim denetimi alanında gündeme gelen yeni gelişmeler nedeniyle, söz konusu alanda karşılaştırmalı araş tırmalara her zamankinden daha çok ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, kuramsal açıdan eğitim denetimi ve denetimin tarihsel gelişimi genel olarak incelendikten sonra, üç ülkede denetim alanındaki tarihsel gelişim sunulmuştur. Daha sonra yasal temelleri, teftiş kurullarının örgütsel yapılan, eğitim sistemi içindeki rolleri, müfettişlik için seçim metotları ve yetiştirme programı konularını içerecek şekilde eğitim denetimi sis temlerinin yapısı ve işleyişi ele alınmıştır. Son bölümde ise, yukarıda belirtilen konular - eğitim denetimin tarihsel gelişimi, denetim sistemlerinin yapı ve işle yişi - söz konusu ülkelerde uygulanan sistemin benzerlik ve farklılıklarına dik kat çekilerek tartışılmıştır.

ABSTRACT Comparative education both deepens our understanding of our own education and society and is of assistance to policy makers and administrators in establishing realistic policies. If carefully designed and conducted, comparative studies on education play an important role in our understanding of how common problems are addressed in different educational systems and in broadening the policymakers' awareness of possible alternatives. Comparative education administration, an important aspect of comparative education, is rather new. Comparative education administration is the systematic study and determination of similarities and differences of the educational administrative processes of two or more societies or countries. The amount of work focused on comparative education administration or its aspects remains extremely limited. Especially little attention has been given to supervision / inspection, an important aspect of educational administration. In this study, Turkish, French and English Educational Supervision / Inspection Systems have been compared. France and England, which were regarded as the leading educational laboratories of the world with Germany, Italy, Russia and United States by ' Kandel, offer two models of inspection that have been copied in other parts of the world. IllIn France, that examplifies a highly centralized education system, the inspectorate is seen as the guarantor of academic standards. This powerful inspectorate plays a central role in holding the system together. Turkish education system has been influenced by this approach for years. In England, the Office for Standards in Education, responsible for the coordination of the new independent inspection system, has a degree of independence and operates outside the ministry. Because of the new developments in the field of educational supervision in these countries in recent years, there is a greater need than ever before for more comperative researches in this area. In this study, after examining the theoretical aspect of educational supervision and its historical development in general, the historical developments of supervision in three countries have been presented. Then the structures - including the legal bases, organizational structures of the inspectorates, their roles in the educational system, methods of selection and training for the position of inspector - and processes of the educational supervision systems have been discussed. In the last chapter, above- mentioned points - historical developments of supervision, structures and processes of the educational supervision systems - have been discussed by pointing out similarities and differences of the systems in three countries. IV