Uygun olmayan davranışı, uygun davranışı ödüllendirmenin işareti olarak kullanan öğretim materyalinin öğretmen ödüllerinin arttırılmasına etkisi

Abstract

Ill ÖZET Bu araştırmanın genel amacı; ödüllendirmeleri arttırmak için, sınıfa uygun olmayan davranışı, öğrencilerin uygun davranışlarını ödüllendirmenin işareti olarak kullanmayı öğretmenlere kazandırmaya yönelik hazırlanan öğretim materyalinin; öğretmenlerin, sınıfa uygun davranışları ödüllendirmelerini arttırmalarına ve sınıfa uygun olmayan davranışları eleştirmelerini azaltmalarına yol açıp açmadığını ve sınıftaki zihinsel engelli öğrencinin, sınıfa uygun olmayan davranışlarının sıklığının azalmasına yol açıp açmadığını belirlemektir. Araştırmanın deseni, tek denekli araştırma desenlerden Denekler Arası Çoklu Yoklama Düzeyi Desenidir. Araştırmanın deneklerini; Onuncu Yıl İlköğretim Okulu'nda görev yapan bir sınıf öğretmeni ve birinci sınıfa devam etmekte olan zihin engelli bir öğrenci ile Özel Su Eğitilebilir Çocuklar İlköğretim Okulu'nda görev yapan iki sınıf öğretmeni ve üçüncü ve altıncı sınıfa devam etmekte olan iki zihin engelli öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanabilmesi için video kamera, video player, televizyon ve öğretmen ödülleri ile eleştirilerini kayıt etme de olay kayıt formu, öğrencilerin sınıfa uygun olmayan davranışlarını kayıt etme de ise kısmı aralık kayıt formu kullanılmıştır. Deney sürecinde; her üç öğretmen ve öğrenci denekten başlama düzeyi ile ilgili bir yoklama verisi alınmış; daha sonra birinci öğretmen denekten ödüllendirme ve eleştirme davranışına, birinci öğrenci denekten de sınıfa uygun olmayan davranışlarına ilişkin başlama düzeyi verileri toplanmıştır. Öğretmen ödüllendirmeleri verilerinin kararlılık göstermesinden sonra, birinci deneğe dört günIV boyunca sınıfa uygun olmayan davranışı, sınıfa uygun olan davranışı ödüllendirmenin işareti olarak kullanan öğretim materyalinin öğretimi yapılmıştır. Sonrasında birinci denekten sınıfa uygun olmayan davranışı, sınıfa uygun olan davranışı ödüllendirmenin işareti olarak kullanan işlem sürecini uygulaması istenmiştir. Daha sonrada öğretmen ödüllendirme ve eleştirme davranışları ile öğrencinin sınıfa uygun olmayan davranışlarıyla ilgili veri toplanmıştır. Uygulama sonrası verilerin kararlılık göstermesinin ardından ikinci denekte başlama düzeyi verileri toplanmaya başlanmış ve üçüncü denekten de bir yoklama verisi alınmıştır. İkinci deneğin ödüllendirme davranışına ilişkin başlama düzeyi verilerinin kararlılık göstermesinin ardından bu deneğe de, öğretim materyali dört gün boyunca uygulanmış ve sonrasında bu denekten de sınıfta sınıfa uygun olmayan davranışı, sınıfa uygun olan davranışı ödüllendirmenin işareti olarak kullanan işlem sürecini uygulaması istenmiştir ve bu uygulama sonrası verileri toplanmıştır. Uygulama sonrası; öğretmen ödüllendirme ve eleştirme davranışları ile öğrencinin sınıfa uygun olmayan davranışlarına ilişkin veriler toplanmıştır. Bu verilerin kararlılık göstermesinin sonrasında da üçüncü denekten başlama düzeyi verileri toplanmıştır. Başlama düzeyi verilerinin kararlılık göstermesiyle, üçüncü deneğe dört gün boyunca hazırlanan öğretim materyalinin sunumu yapılmıştır. Sonrasında bu denekten de sınıfta sınıfa uygun olmayan davranışı, sınıfa uygun olan davranışı ödüllendirmenin işareti olarak kullanan işlem sürecini uygulaması istenmiştir. Daha sonra uygulama sonrası öğretmen ödüllendirme ve eleştirme davranışları ile öğrencinin sınıfa uygun olmayan davranışlarına ilişkin veriler toplanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde grafiksel analiz kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları; sınıfa uygun olmayan davranışı, sınıfa uygun olan davranışı ödüllendirmenin işareti olarak kullanan öğretim materyalinin uygulanmasının sonucunda; öğretmenlerin sınıfa uygun davranışları ödüllendirmelerinin arttığı ve sınıfa uygun olmayan davranışları eleştirmelerinin azaldığı ve sınıftaki zihinsel engelli öğrencinin sınıfa uygun olmayan davranışlarının sıklığının azaldığı izlenimini vermektedir.

ABSTRACT The general aim of this study is to determine whether the educational material using the inappropriate classroom behaviours as an indication to the praise of the appropriate classroom behaviours, is effective in increasing the teachers' praise of the appropriate classroom behaviours and in reducing the teachers' criticism of the inappropriate classroom behaviours or not and whether it has any impact on the reduction of the frequency of inappropriate classroom behaviours of the mentally handicapped student in the classroom or not. The design used in the study is one of the single subject designs, the Multiple Probe Design across Subjects. In the course of the experiment, an initial probe about the true baseline is taken out of every three teachers and every three students, then true baseline data is collected on the behaviours of praise and criticisms of the teacher subject #1 and the inappropriate classroom behaviour of the student subject #1. Following the stabilisation of the teachers' praises, the subject #1 is taught the educational material using the inappropriate classroom behaviours as an indication to the praise of the appropriate classroom behaviours for 4 days. Then the teacher subject #1 is asked to implement the process of using the inappropriate classroom behaviours as an indication to the praise of the appropriate classroom behaviours. Then the data on the teacher's behaviours of praise and criticisms and the student's inappropriate classroom behaviour are collected. When the data is stabilised, the true baseline data on the subject #2 is started to be collected and an initial probe is taken from the subject #3. Following the stabilisation of the true baseline data on the praising behaviour of the subject #2, this subject is also given a 4-day course on the educational material and then the subject is asked to implement the process of using the inappropriate classroom behaviours as an indication to the praise of theVI appropriate classroom behaviours and afterwards data is collected. Following the implementation, the data on the teacher's behaviours of praise and criticisms and the student's inappropriate classroom behaviour are collected. When the data is stabilised, the true baseline data on the subject #3 is collected. For a period of 4 days, the subject #3 is presented the educational material prepared, when the true baseline data are stabilised. After this, the subject #3 is asked to implement the process of using the inappropriate classroom behaviours as an indication to the praise of the appropriate classroom behaviours. Then the data on the teacher's behaviours of praise and criticisms and the student's inappropriate classroom behaviour are collected. In the analysis of the data obtained during the research the graphical analysis methods are used. The findings of the study give the impression that as a result of the application of the educational material using the inappropriate classroom behaviours as an indication to the praise of the appropriate classroom behaviours, teachers' praises for the appropriate classroom behaviours are increased and criticisms for the inappropriate classroom behaviours are reduced. The findings of the study also give the impression that the frequency of the inappropriate classroom behaviours of the mentally handicapped students is decreased. TC YÜKSEKÖ?RETİM KURULU DOKÜMANTASYON MEBKHt