Çocuk figürünün Türk resim sanatı ve mesleki eğitim programlarındaki yeri

Abstract

ÖZET Çocuğun, saf, temiz ve güzel olması özelliğinden dolayı batı resmin de melek figürü olarak biçimlendirilmesine neden olmuştur. Meleklerin ço ğunun çocuk biçiminde canlandırılmasına karşın.Türk sanatında ise çocuk ların melek olarak simgeleştirildiğine rastlanmamıştır. Türk sanatında çocuk daha çok güncel yaşamın parçası olarak ele alınmıştır. Türk resim sanatında özellikle minyatürlerde daha çok kadınlar melek olarak ressimlendirilmiş hatta erkek meleklere de yer verilmiştir. Türk resim sanatında çocuğu gerçek varlığıyla görebilmek yağlıboya resim sanatı ile belirginlik kazanmıştır. Minyatür tekniği çok büyük boyutlarda anlatıma izin vermediğinden tarih kitaplarının ressimlenmesiyle sınırlı kalmış ve bura daki çocuk figürleri yetişkinlerin kıyafetlerinin benzerlerini giyen sadece daha küçük boyutta yer alan figürler olarak kalmışlardır. Oysa küçük boyutta figür lerin bazılarının sakallarından yetişkin oldukları ve önem sırasına göre küçük çizildiği anlaşılmaktadır. İslam dininde peygamber tasfiri yapmak günah sayılırken figür yasağı sanısına yol açması figüratif resmin önemini yitirmesine yol açmıştır. Ancak süsleme sanatlarında çok başarılı çalışmalar la gelişme sağlanmıştır. Çocukluk anlayışının ve yaşantısının gelişmesi en çok eğitim alanında dır. Orta çağda çocuklar, ergenler ve yetişkinler bir arada öğrenim görürken günümüzde çocuk gelişim dönemlerine göre ayrılmıştır. Anatomi bilgisinin yanı sıra figür çizimini kusursuz bir şekilde öğrenmeyi sağlayacak en önemli adım, modül adı verilen bir ölçü biçimini temel alan kanon ile gerçekleştirmektir. -iv-İnsan vücudu çiziminde kullanılan orantılar ve bunların birbirleriyle olan ilişkilerini içeren kural ya da sisteme `Kanon` denilmektedir. insan vücudu çiziminde ortaya somut kurallar ve ölçüler çıkaran ilk sanatçılar Myra, Parrasios, Zeuksis ve daha sonraları sanatsal armoni konu sunda yazdığı kanon adlı kuramsal estetik kitabıyla ün kazanan Polykleitos gibi eski yunan sanatçılarıdır. Polykleitos' un bu kitabından sonra kanon, insan figürünün ideal oranlarını veren ölçü sistemi olarak kabul edilmiştir. Leonardo da Vinci, Dürer, Rafaello, Botticelli ve daha birçok Rönesans sanatçısı insan vücudunu incelemiş ve ideal ölçülere göre çizmişlerdir. Çocuğun vücut biçimi doğduğu günden başlayıp erişkinliğe ulaşınca ya kadar sürekli değişir. Çocuk büyüdükçe vücut oranları da değiştiği için çocuk figürü çiziminde farklı kanonlar kullanmak gerekir. Yeni doğmuş bir bebeğin kanonu yetişkin bir kişinin kanonuyla karşılaştırıldığında baş, vücu dun diğer bölümlerine oranla iki kat daha büyük olduğu görülür, Vücut ile kol arasındaki orantılar yetişkinlerle aynıdır.bacaklar ise oldukça kısadır. Doğuşta başın uzunluğu toplam uzunluğunun dörtte biri kadardır. Oysa yetişkinlerde başın uzunluğu beden uzunluğuna göre sekizde bir kadardır. Bacak uzunluğu bütün beden uzunluğuna göre doğuşta üçte bir, yetişkinlikte ikide birdir.

SUMMARY In western painting, the child is shaped as an angel figure because of the purity, clarity and beauty qualities of a child.Where as most of the angels are represented as child figure, in Turkish art, the children aren't encounter ed to be symbolized as angels. In Turkish art, the child is mostly represented as the part of current life. In the art of Turkish painting, especially in miniatures, mostly women are illustrated as angels, even men angels are too. In the art of Turkish painting, seeing the child within Its real being gained importace with the art of oil painted drawing. As the miniature teknique doesn't give way to expression in big shapes, it is limited with the illustration of history books and here child figures remained as small shaped ones which wear similar costumes of adults. However, it is clear from their beards that some of the small-shaped figures and adults and they are shaped according to their order of importance. In Islamic religion, the description of prophed is thought to be sin,therefore, this caused figurative painting to lose its importance as it caused the assumtion of figure prohibition. But in ornamental arts, there was progress with successful studies. The sence of childhood and development of its life is widely in educa tion field. In Middle Age, children adolencence and adults trained together. In our time, the education is divided into the fields of child development. The most important step which will enable the learning of figure drawing perfectly besides knowledge of anatomy is to carry out with Canon based on a measurement called module. The size used in drawing the human body and the rules or system including the relations of these each other is called Canon...*>«. The first artist who set concrete rules and portions on drawing of human body are Myra, Parrasios, Zeuksis and later are ancient Greek artist such as Polykleitos who rose fame with his theorotical esthetic book about artistic harmony. After Polykleitos's book, Canon is accepted as a measu rement system which gives ideal portions of human figure. Leanorda da Vinci, Dürer, Rafaello, Botticelli and other Renaissance artists examined human body and did their paintings according to ideal measurements. The shape of child body steadily changes from the birth till the adult hood. As the child grows up the size of the body changes, too, so, it is necessary to use different Canons at drawing child figure. When comparent the new-born body canon with an adults it is clear that the head is compara tively twice as big as the other parts of the body is the same, but legs are quite short. At birth, the length of the head is one forth of the total length. How-ever, the lenght of the head in adult is one eight to the length of the body. The length of the leg to the length of the body is one third at birth and adult it is one sec ond. -Ill-