Maddenin tanecikli yapısı ile ilgili lise 1. sınıf öğrencilerinin yanlış kavramları, nedenleri ve giderilmesi

Abstract

ÖZET MADDENİN TANECİKLİ YAPISI İLE ILGDLI LİSE 1. SIND7 ÖĞRENCİLERİNİN YANLIŞ KAVRAMALARI, NEDENLERİ VE GİDERİLMESİ (Yüksek Lisans Tezi) Oktay BEKTAŞ GAZI ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HAZİRAN 2003 Bu araştırmanın amacı; lise 1. sınıf öğrencilerinin maddenin tanecikli yapısıyla ilgili yanlış kavramalarını tespit etmek, bu yanlış kavramaların nedenlerini araştırmak ve öğrencilerin konuyla ilgili mantıksal düşünme yetenekleri, bilimsel işlem becerileri ve ön bilgilerini kontrol altına alarak, yanlış kavramalarının giderilmesinde yapılandırmacı yaklaşım ile düz anlatım yönteminin etkilerini karşılaştırmaktır. Maddenin tanecikli yapısı konusunda literatürde verilen çalışmalar incelenerek diğer ülkelerdeki öğrencilerin bu konuyla ilgili ne tür yanlış kavramalara sahip olduğu belirlendi. Ders kitaplarındaki bazı anlatım tarzları, şekiller ve grafiklerin öğrencileri bu konuda yanlış kavramalara götürebileceği düşünülerek, ilköğretim fen bilgisi 4-8 ve lise 1-3 kimya kitapları bu açıdan incelendi. ÜniversiteIV kimya kitapları, ilgili makaleler ve lise 1 Kimya kitapları incelenerek düz anlatım yöntemi ile yapılandırmacı yaklaşıma göre ders notlan hazırlandı. İlköğretim Fen Bilgisi 4-8 kitaplarındaki konu içeriği ve bu konuda yapılan araştırmaların sonuçlarına göre öğrencilerin ön bilgileri belirlendi. Bu ön bilgilerden ve makalelerdeki soru örneklerinden faydalanarak ön bilgi testi ve lise 1 Kimya kitapları incelenerek kavram testi oluşturuldu. Deneysel çalışmada ön test - son test kontrol grup tasarımı kullanıldı. Ön test olarak öğrencilere, zihinsel gelişim seviyelerini belirleyen mantıksal düşünme yeteneği testi, bilimsel işlem becerilerini ölçen bilimsel işlem beceri testi, ön bilgilerinin ne düzeyde olduğunu tespit eden ön bilgi testi ve bu konuyla ilgili kavramlarının ne düzeyde olduğunu ve ne tür yanlış kavramalara sahip olduğunu tespit eden kavram testi uygulandı. Bu araştırmanın deneysel çalışma kısmı Çorum İli'nde, 2002-2003 eğitim- öğretim yılının 2. döneminde yapıldı. Deneysel çalışma, Çorum Atatürk Lisesi'ndeki iki lise 1 sınıfında bulunan toplam 76 öğrenci ile yürütüldü. Bu sınıflardan, 9-K sınıfı deney grubu, 9-L sınıfı ise kontrol grubu olarak seçildi. Deney grubunda 39, kontrol grubunda 37 öğrenci vardı. Ders sunumu deney grubunda yapılandırmacı yaklaşıma göre, kontrol grubunda ise düz anlatım yöntemine göre yapıldı. Dersler deney grubunda 6 ders saati, kontrol grubunda 5 ders saati sürdü. Dersler esnasında öğrencilere not tutturulmadı, fakat daha sonra çalışmaları için ders notlan dağıtıldı. Uygulamadan sonra, maddenin tanecikli yapısı konusundaki kavramlara düz anlatım yönteminin ve yapılandırmacı yaklaşımın etkisini görmek ve öğrencilerin bu konuyla ilgili yanlış kavramalarının ne derecede giderildiğini tespit etmek için kavram testi son test olarak uygulandı.Deneysel çalışmanın son aşaması olarak, uygulama sonrası yapılan kavram testinin sonuçlarına göre belirlenen her iki gruptan toplam 12 öğrenciyle, kavramlarını derinlemesine incelemek amacıyla mülakat yapıldı. Deneysel çalışma sonucunda elde edilen veriler bilgisayarda SPSS programı kullanılarak değerlendirildi. Ön bilgi testi ve kavram testinin güvenirlikleri KR21 formülünden hesaplandı. Gruplar arasında anlamlı bir fark olup olmadığım belirlemek amacıyla uygulanan ön testler, t-testi kullanılarak değerlendirildi. Hipotezlerin değerlendirilmesi ANCOVA analizi ile yapıldı. Sonuçlar 0,05 anlamlılık düzeyine göre değerlendirildi. Bu araştırma sonucunda lise 1. sınıf öğrencilerinin maddenin tanecikli yapısıyla ilgili birçok yanlış kavramaya sahip olduğu belirlendi. Bu yanlış kavramaların nedenleri incelendi. Diğer değişkenler kontrol altına alındığında öğrencilerin maddenin tanecikli yapısıyla ilgili yanlış kavramalarının giderilmesinde düz anlatım yöntemi ile yapılandırmacı yaklaşımın etkileri arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı görüldü. Aynı şekilde öğrencilerin maddenin tanecikli yapısıyla ilgili yanlış kavramalarının giderilmesinde mantıksal düşünme yeteneklerinin, bilimsel işlem becerilerinin ve ön bilgilerinin anlamlı bir etkisinin olmadığı belirlendi.

ABSTRACT THE MISCONCEPTIONS OF HIGH SCHOOL FIRST YEAR STUDENTS RELATED TO THE PARTICLE STRUCTURE OF MATTER, THE REASONS BEHIND THEM AND THEIR ELIMINATION (Master Thesis ) Oktay BEKTAŞ GAZI UNIVERSITY INSTITUTE OF EDUCATION SCONCES JUNE 2003 The purpose of this study is to determine the misconceptions of high school first years students related to the particulate structure of matter, investigate the reasons behind them and compare the effects of traditional method and constructivist approach in the elimination of these misconception controlling the logical thinking abilities, scientific process skills and the prior knowledge of the students. The articles written about the particulate structure of the matter in literature were compiled and translated into Turkish in order to evaluate the misconceptions observed in other countries related to the particulate structure of matter. The textbooks of the secondary education Science 4-8* years and high school l-3rd years were examined thinking that the textbooks may also lead to misconceptions in this tC YtiSEKÖ?KCrm KURULU,vıı subject. A lecture note was prepared in accordance to the traditional method, articles in the literatures and high school textbooks The prior knowledge of the students was determined after the investigation of the Science Text books written for 4-8* years of the primary education. A pre-test was prepared based upon the prior knowledge determined and the exemplary questions in the relevant articles. Similarly a conceptual test was prepared based upon the tests books and related articles. The experimental study was carried out on pre test- post /test pre-test control group design. The students were subjected logical thinking test in order to define their mental development levels, a scientific process test to measure their scientific process skills, a prior knowledge test and a conceptual test in order to evaluate their conceptual level and existent misconceptions about the related subject before the application. The experimental part of this study was carried out in Corum province in the second term of 2002-2003 academic year upon 76 first year high school students studying in Corum Atatürk high school. The class 9K was chosen as the experimental and the class 9L as the control group. The experimental and control groups consisted of 39 and 37 students respectively. The lectures were presented in accordance to the traditional method in the control and constructivist approach in the experimental group. The lectures took six hours in experimental group and five hours in control group. The students were not allowed to take notes during the lectures but they were given educational notes to study latter. The conceptual test was given to the students as a posttest in order to evaluate the effect of traditional method and constructivist approach upon the perception ofvııı the particulate structure of matter and see their capacity of eliminate the related misconceptions. There were 12 students selected from each groups to be interviewed according to their of the post conceptual test results after the application. The purpose of these interviews was the in depth investigation of the concepts of the students related to particulate structure of matter The data obtained were evaluated with SPSS program. The reliabilities of the prior knowledge and conceptual tests were determined by the use of KR21 formula. The significance of the difference between the groups was estimated by the use oft- test. The hypotheses were evaluated by ANCOVA test at 0.05 significance level. The results of this study revealed that the first year high school students have so many misconceptions related to the particulate structure of matter. The reasons behind these misconceptions were examined. Keeping all other factors constant it was observed that there was not a statistically significant difference between the traditional method and the constructivist approach as regards to the elimination of these misconceptions. Similarly the study proved that the logical thinking capacities, scientific process skills and prior knowledge of the students of the students do not have a significant effect in the elimination of their misconceptions related to the particulate structure of matter.