Sinop-Ayancık Göynek yakaları üzerindeki el işlemelerinin turistik eşyaya uygulanmasına ilişkin hazırlanan öğretim programının etkililiğinin saptanması

Abstract

ÖZET Bu araştırmada Sinop- Ayancık Göynek Yakalan Üzerine Uygulanan El İşlemelerinin Turistik Eşyaya Uygulanmasına İlişkin Öğretim Programı hazırlanarak etkililiği saptanmıştır. Araştırma üç aşamalı gerçekleşmiştir. Birinci aşamada araştırmacı tarafindan Sinop-Ayancık Göynek Yakalan hakkında alan araştırması yapılmıştır. Sinop ili Ayancık ilçesi ve köylerinde kaynak kişilerle yapılan görüşme sonucunda; kullanılan araç-gereç, renk, desen ve işleme teknikleri saptanarak analizleri yapılmış, Göynek yakalarının fotoğraflan çekilerek katalog oluşturulmuştur. ikinci aşamada öğretim programının hedef ve hedef davranışlar belirlendikten sonra yıllık plan ve ünite planlan hazırlanarak öğretim programı oluşturulmuştur. Bilgi yapraklan ve İşlem yapraklan doğrultusunda ölçme araçları geliştirilmiştir. Bilgi Testi geçerliği için uzman kanısı alınmış, daha sonra 15 kursiyere yapılan test - tekrar test uygulaması ile güvenirlik çalışması yapılmıştır. Süreç Değerlendirme Ölçeği ve Ürün Değerlendirme Ölçeği araştırmacı tarafindan geliştirilerek uzman kanısına başvurulmuştur. Araştırmanın üçüncü aşamasında hazırlanan öğretim programının uygulanmasına geçilmiştir. Bilgi Testi ve Akademik Benlik Kavramı ölçeği kurs başında ön test, kurs sonunda son test olarak uygulanmıştır. Süreç Değerlendirme Ölçeği ve Ürün Değerlendirme Ölçeği kurs boyunca araştırmacı ve iki öğretmen tarafindan gözlem yapılarak değerlendirilmiştir. Süreç Değerlendirme Ölçeği ve Ürün Değerlendirme Ölçeğinden elde edilen verilerin aritmetik ortalaması alınmıştır. Araştırma (evrenini ve örneklemini) programa kayıt yaptıran 10 kursiyer oluşturmuştur. Araştırma programa kayıt yaptıran 10 kursiyer üzerinde gerçekleştirilmiştir.u Araştırma sonucunda elde edilen verilerin çözümlenmesi amacıyla bilgi testi ön test - son test puanlan ile akademik benlik kavramı ölçeği ön test - son test puanlan arasında anlamlı bir farkın olup olmadığı t testi uygulanarak belirlenmiştir. Kursiyerlerin bilgi testi son test puanlan, akademik benlik kavramı ölçeği son test puanlan, süreç değerlendirme ölçeği puanlan ile ürün değerlendirme ölçeği puanlan arasındaki ilişkiye aşamalı regresyon (stepwise) analizi kullanılarak bakılmıştır. Kursiyerlerin psikomotor davranış puanlarında programdaki amaçlar ölçüt alındığında yüzde 90 ve üstü puanlar tam öğrenme düzeyi, yüzde 70 ve üstü puanlar yeterli öğrenme düzeyi, yüzde 45 ve üstü puanlar da geçerli öğrenme düzeyi olarak kabul edilmiştir. Kursiyerlerin kurs sonunda elde ettikleri becerilerin yaşamda kullanılmasına ilişkin görüşleri, tek tek görüşme yapılarak elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre; Sinop ili Ayancık ilçesi ve köylerinde yapılan alan araştırması sonucunda, Ayancık Göynek Yakalarının Oya Yaka, Yüzlü Yaka ve Sökme Yaka olmak üzere üç farklı şekilde, el dokuması Ayancık Keteni üzerine koton iplik kullanılarak ve kasnak kullanılmadan işlendiği saptanmıştır. Kullanılan renkler; siyah (Gara) ve bordo (Gurmuzu) temel renkler olup, san, kırmızı, turuncu (Akün şansı), mavi (Gök), yeşil, pembe (Şeftali çiçeği), mor (Susam göğü) ve beyazdır (Ak). Ayancık Göynek Yakalarında uygulanan işleme teknikleri Kanava, Verev hesap iğnesi, Dırnak, Harem suyu, Ajur (Sökme), Gaytan, Sülüğen ve İğne oyasıdır. Göyneklerin işlemesinde olduğu gibi dikişi de elde yapılmıştır. Temizliğinde ise kül suyu kullanılmıştır.Ill Kursiyerlerin bilgi testi ön test puanlan ile bilgi testi son test puanlan arasında bilgi testi son test puanlan lebine anlamlı bir fark vardır. Kursiyerlerin akademik benlik kavramı ölçeği ön test puanlan ile akademik benlik kavramı ölçeği son test puanlan arasında anlamlı bir fark yoktur. Araştırmanın bağımlı değişkeni olan ürün puanlarım bağımsız değişkenlerden bilişsel alana ilişkin puanlar anlamlı olarak yordamış, diğer değişkenler akademik benlik kavramı ölçeği ve süreç değerlendirme ölçeğinden elde edilen puanlar anlamlı çıkmamıştır. Psikomotor davranış puanlarına göre; kursiyerlerin % 70'i tam öğrenme düzeyine, % 30'u yeterli öğrenme düzeyine ulaşmışlardır. Kurs sonunda elde ettikleri becerilerin yaşamda kullanılmasına ilişkin en sık tekrar edilen görüş ekonomik katkı sağladığı görüşüdür.

IV SUMMARY In this research the education program about Hand Embroideries on Sinop - Ayancık Shirt Collars Applied to Touristic Goods is prepared and its effectiveness determined. This research is done in three stages; In the first stage the field investigation about Sinop- Ayancık Göynek Yakalan is done by the researcher. After talking to the referance persons, tools, colours, drawings and embroidery techniques were determined and their analysis were done. Fotographes of shirt Collars were taken and formed a catalog. In the second stage after determining target and target behaviors, education program was formed by preparing annual plan and unit plans. According to Information and Process Leaves evaluation means were developed. Expert view was taken for validity of Information Test and then reliability work was done with test-retest practice which was applied to 15 students in the course. Process Evaluation Criterion and Product Evaluation Criterion were developed by researcher and applied to expert view. In the third stage of the research, by using t test the differences between the results of first test and last test of information test and first test and last test of academic conceit concept criterion were determined in order to analyze the datum which were taken up with education. 10 couse students were formed to attend the research programme. The research carried out on this ten students. The relationship among the course students' results of last test of information test, last test of academic conceit concept criterion and process evaluation criterion were investigated by using regresion analysis.In the psychomotor behaviour grades of the students in the course, it was accepted that they reached full learning level in 90 % and more grades, sufficient learning level in 70 % and more grades, valid learning level in 45 % and more grades. The views of the students in the course about the usefullness of the skills on the real life were taken by talking one by one. According to the datum and interpretations in the research; After the field investigation of Sinop city, Ayancık town and its villages it was determined that, Ayancık Shirt Collars are; Delicated Collars, Faced Collars and Unstiched Collars and are embodiered on Ayancık cotton by using cotton thread without using wide hoop. The used colors are; black (Gara) and claret red ( Gurmuzu ) which constitute main colors, and yellow, red and orange are the others. The embroidery techniques that are used on Ayancık Shirt Collars are Kanava, Verev, Dirnak, Harem suyu, Ajur, Gaytan,Sulugen and Needle delicate. Like the embroidery of the shirts the sewings were done by hand too. The ash water was used for their cleaning in fovour of the course students. There is a great difference between the results of first test and last test of information test. There is not a great difference between the results of first test and last test of academic conceit concept criterion. Product grades which are the dependant variables skilled expressive to independant grades which belong to knowing zone other variables conceit concept grades and the grades wich are taken from the evaluation of proces weren't appeared expressive.VI According to psychomotor behavior grades; the students in the course reached 70 % to full learning level, 30 % to sufficient learning level. The view on the usage of the skills on the real life that they had at the end of the course was the economical contribution generally.