Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik karşılaştırmalı bir araştırma

Abstract

Araştırmada öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi için çalışılmıştır.Araştırmanın evreni Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı devlet ve vakıf okullarında görev yapan öğretmenlerden oluşmaktadır. Evrendeki araştırma grubuna ulaşmanın zorluğundan dolayı örneklem seçilmiştir. Örneklem grubu Türkiye'nin yedi(7) coğrafi bölgesinde görev yapan öğretmenlerden oluşmaktadır. Örneklem grubundaki öğretmenler Marmara, İç Anadolu, Ege, Karadeniz, Akdeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinden seçilmiş olup; örneklem sayısının belirlenmesinde basit tesadüfi örneklem formülünden yararlanılmıştır.Araştırmada problemi açıklamaya yönelik Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı kamu ve vakıf okullarındaki 679 öğretmene uygulanan örgütsel adalet ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki, anket sorularına verilen cevaplardan elde edilen verilerle analiz edilmiştir. Çalışmada iki ölçek kullanılmıştır. Birincisi, Yıldırım'ın (2002) kullandığı Niehoff ve Moorman (1993) tarafından hazırlanan 18 sorunun Doğan‟ın (2008) öğretmenlere uyarlamasıyla oluşturulmuş, beşli likert tipinde `Örgütsel Adalet` anketidir. Toplam 20 maddeden oluşan örgütsel adalet ölçeği; dağıtımsal, işlemsel ve etkileşimsel adalet olmak üzere üç alt boyuttan meydana gelmektedir. İkincisi, Mowday, Steers ve Porter tarafından geliştirilen 15 maddelik örgütsel bağlılık ölçeğidir.Araştırmanın sonucunda öğretmenlerin örgütsel adalet algı boyutları ile örgütsel bağlılık seviyeleri arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu, en güçlü ilişkinin ise etkileşimsel adalet ile örgütsel bağlılık arasında olduğu, örgütsel adalet algıları ve örgütsel bağlılık seviyeleri arasında bazı demografik değişkenler açısından anlamlı ilişkilerin olduğu tespit edilmiştir ve analizler yorumlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Örgütsel Adalet, Dağıtımsal Adalet, Prosedürel Adalet, Etkileşimsel Adalet, Örgütsel Bağlılık

Herein, it has been endeavored to determine the relation between the perception of organizational justice and level of organizational commitment of teachers'.Population is comprised of teachers working at state and private schools in Turkey. By virtue of the difficulty of reaching the population, sampling survey has been preferred.Sample group consist of teachers working in seven (7) geographical regions of Turkey, which are Marmara, Central Anatolia, Aegean, Black Sea, Mediterranean, East Anatolia and Southeastern Anatolia Regions. In determining the number of samples, simple random sampling is used. In the thesis, the answers to the survey questions of 679 teachers working at state and private schools as to the relation between the organizational justices applied and level of organizational commitment are analyzed. Two scales are used in the thesis. First is the adapted form of scale that prepared by Niehoff and Moorman (1993) and used by Yıldırım (2002) consisting 18 questions, a five point likert scale `the Organizational Justice`.The Organizational Justice scale, which consists of 20 clauses, is based on three sub-dimensions as distributive, operative and transactional justice. The second one is, a 15 question organizational commitment scale, developed by Mowday, Steers and Porter.Consequently, it has been understood that; there is a significant relation between the levels of teachers' perception of organizational justice and organizational commitment, and that the most substantial relation is between the transactional justice and organizational commitment. Also, it is determined that there is significant relation between perceptions of organizational justice and level of organizational commitment in due to the demographical factors and comments made on them accordingly. Key words: Organizational Justice, Distributive Justice, Procedural Justice, Transactional Justice, Organizational Commitment