Türk Patent Enstitüsü`nde tescilli dokunmuş, dokunmamış ve örme kumaş markalarının incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın genel amacı; Türk Patent Enstitüsünde tescilli dokunmuş, dokunmamış ve örme kumaş markalarının araştırılarak harf, logo, form, kompozisyon vb. özelliklerin incelenerek bilimsel bir doküman hazırlamaktır.Bu araştırma yönteminde; tarama modeli kullanılmıştır. Türk Patent Enstitüsü 24. emtia sınıfında tescil edilmiş 2009 – 2013 yılları arasındaki kumaş markaları araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Araştırma evreninden örneklem seçerken markaların özellikle yazı + şekil formunda olanları dikkate alınarak tesadüfî örnekleme yöntemi ile 310 firma markası ve örneklem grup içerisinde bulunan İstanbul ilinde örme, dokuma ve dokunmamış kumaş üreten 5 işletme (Aydın Mensucat, Portakal Tekstil, Kumsan Tekstil, Fabress Tekstil ve Bahariye Mensucat) marka görüşleri alınmak üzere seçilmiştir. 2009 – 2013 yıllarında Türk Patent Enstitüsü arşivinden seçilen örneklem gruptaki 310 firma markalarının tescil numarası, tescil tarihi, firma ismi, tescilli olduğu emtia sınıfı, şekil, harf ve görsel özellikleri incelenerek her yıl ayrı ayrı tablolar haline getirilen veriler değerlendirilmiştir. Veri toplama aracı olarak görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formlarından elde edilen veriler çetelenmiş, tablolar oluşturulmuş ve yüzde dağılımları alınarak yorumları yapılmıştır.Türk Patent Enstitüsü ve işletmelerden elde edilen veriler değerlendirildiğinde; İşletmelerin kendilerini koruma altına almak için uzun ve maliyetli olan süreye rağmen marka tescil işlemlerini 24. Emtia sınıfında yaptırdıkları tespit edilmiştir. 24. Emtia sınıfının dışında tekstil ile ilgili olan 22 – 27. Emtia sınıflarında ve hizmet ile alakalı 35. Emtia sınıfında da tescilleri bulunmaktadır. Tekstil ile ilgili tescil yaptırmış işletmelerin çoğunluğu İstanbul, Denizli ve Bursa illerimizde bulunmaktadır. Marka tescilini yaptırmış işletmelerin görsel özelliğe de önem verdikleri tespit edilmiştir. İşletmelerin çoğunluğu logolarında yazı + şekil kombinasyonu kullanmaktadır. Logoların oluşumunda kullanılan yazı çeşidinde de çoğunlukla serifsiz yazı çeşidi tercih edilmektedir. Ayrıca logolarında geometrik, bitkisel, figürlü ve nesneli bezemelere yer verilmiştir. Geometrik bezemelerden çizgi, bitkisel bezemelerden, çiçek ve yaprak, nesneli bezemelerden insan ve figürlü bezemelerden ise yıldız figürü en çok tercih edilen semboller olarak göze çarpmaktadır.

General objective of this research is to prepare a scientific document by investigating the marks of knit fabric, woven fabric and nonwoven fabrics registered in Turkish Patent Institute examining the characteristics like logo, form, and composition, etc. In the method of this research, screening model has been used. The fabric marks registered in the 24th goods of Turkish Patent Institute between 2009 – 2013 constitute the universe of the research. While choosing sample through the universe of research, considering the marks especially the ones in the form of writing + shape form with the casual sampling method, 5 establishments (Aydın Mensucat, Portakal Tekstil, Kumsan Tekstil, Fabress Tekstil and Bahariye Mensucat) manufacturing knit fabric have been chosen as the woven fabric and nonwoven fabrics in İstanbul existing within the 310 firm marks and sampling groups in order to receive the mark opinions. Between 2009 – 2013, examining the register number, date of register, name of firm, the goods class registered at, shape, letter, and the visual characteristics of the 310 firm marks in the sample group chosen through the archive of Turkish Patent Institute, the data prepared as tables seperately every year have been evaluated. Interview form has been used as data collecting means. The data obtained from the interview forms have been scored, tables have been constituted, their percentage distributions have been taken, and their comments have been performed. When the data obtained from Turkish Patent Institute and the establishments are evaluated, it has been determined that the establishments have the mark register procedures done in the 24th goods class to put themselves under protection in spite of the long and expensive cost period. Out of the 24th Goods class, they have also got registers in the 22 – 27th Goods classes concerning the textile and in the 35th Goods class about service. Most of the establishments that made register on textile exist in our provinces like İstanbul, Denizli, and Bursa. It has been determined that the establishments that made mark register have also regarded the visual features. Most of the establishments use the combination of writing + shape. In the sort of writing used to constitute the logos, writing type without serif have been often preferred. In addition, geometric and herbal simulations with figure and objects have been included. Line from the geometric simulations, flower and leaf from the herbal simulations, human from the simulations with object, and star figure from the simulations with figure are noticed as the symbols preferred the most.