Öğrenme stiline dayalı eğitiminin ortaokul öğrencilerinin dinlediğini anlama becerilerine ve dinlemeye yönelik tutumlarına etkisi

Abstract

Bu araştırmada, öğrenme stilleri dikkate alınarak yapılan dinleme çalışmalarının ortaokul öğrencilerinin dinleme becerilerini geliştirmeye ve dinlemeye yönelik tutumlarına etkisini tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmada, ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Pilot ve asıl uygulama olmak üzere iki basamakta gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Ankara ili Yenimahalle ilçesi Onuncu Yıl İlköğretim Okulunda öğrenim görmekte olan yedinci sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Bu okulda bulunan yedinci sınıf şubelerinin sınıf mevcutları, cinsiyet sayıları, Türkçe ve Sosyal Bilgiler ders notları birbirine denk olanlarına dinlediğini anlamaya yönelik `Bilgilendirici Metin Başarı Testi`, `Öyküleyici Metin Başarı Testi`, `Dinlemeye Yönelik Tutum Ölçeği` uygulanmıştır. Yapılan testler sonucunda iki tane şubenin dinleme becerisi ve dinlemeye yönelik tutumları arasında anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiş yansız atama yoluyla bu şubelerden biri deney, biri kontrol grubu olarak belirlenerek araştırma bu gruplarla yürütülmüştür. Öğrencilerin öğrenme stilleri tespit edildikten sonra araştırma sürecinde, deney grubunda öğrenme stillerine dayalı hazırlanan dinleme çalışmaları, kontrol grubunda ise Türkçe Öğretim Programı'na göre dinleme çalışmaları yapılmıştır. Uygulama 18 haftalık bir süreçte gerçekleştirilmiştir. Çalışma sürecinde deney ve kontrol grubu öğrencilerine `Kişisel Bilgi Formu`, `Marmara Öğrenme Stilleri Ölçeği`, `Öğrenciler İçin Öğrenme Stilleri Belirleme Listesi`, `Öyküleyici Metin Başarı Testi`, `Bilgilendirici Metin Başarı Testi` ve araştırmacı tarafından geliştirilen `Dinlemeye Yönelik Tutum Ölçeği` testleri uygulanmıştır.Araştırmada elde edilen nicel verilerin analizinde SPSS paket programından yararlanılmıştır. Shapiro Wilk Testi uygulanarak dağılımın normalliği test edilmiş, bu sonuca bağlı olarak da araştırmada parametrik olmayan (non-parametrik) testler kullanılmıştır. Araştırmada deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin başarı testleri, dinlemeye yönelik tutum ön testleri ve son testleri arasındaki ilişkiyi belirlemek için (iki grup karşılaştırılmasında) `Mann Whitney U-Testi` uygulanmıştır. Deney grubunun ön test ve son test puanları arasındaki ilişkiyi ve kontrol grubunun ön test ve son test puanları arasındaki ilişkiyi analiz etmek için `Wilcoxon Testi` uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, öğrenme stillerine dayalı dinleme çalışmaları yapılan deney grubu öğrencilerinin, mevcut programa göre dinleme çalışmaları yapılan kontrol grubu öğrencilerine göre dinlediğini anlama puanlarının daha yüksek çıktığı ve aradaki farkın anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca deney grubu ve kontrol grubu öğrencilerinin araştırmacı tarafından geliştiren dinlemeye yönelik tutum ölçeğinin 4 faktöründen aldıkları puanları arasında deney grubu lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Bu sonuçlara göre, öğrenme stillerine uygun olarak yapılan eğitimin ortaokul öğrencilerinin dinleme becerilerinin ve dinlemeye yönelik tutumlarının gelişmesine katkı sağladığı görülmüştür.Anahtar Sözcükler: Türkçe eğitimi, dinleme becerisi, dinleme eğitimi, dinlemeye yönelik tutum, tutum ölçeği, öğrenme stilleri.

The purpose of the present study is to reveal the effect of listening activities based on learning styles on improving secondary school students' listening skills and their attitudes to listening. The study was quasi-experimental with a pretest/posttest control group design. The study was conducted in two stages, namely pilot scheme and actual implementation. The population was comprised of seventh graders who studied at Onuncu Yil Primary and Secondary School, which was located in Yenimahalle, Ankara, during the 2011-2012 Academic Year. The Expository Text Achievement Test, the Narrative Text Achievement Test, and the Attitude to Listening Scale were administered to those seventh grade classes that were similar in class size, gender distribution, and grades for Turkish Language and Social Sciences. Two classrooms were observed not to be significantly different from one another in their listening skills and attitudes to listening. Through random assignment, one of these classrooms was defined as the experimental group whereas the other was called the control group. While the experimental group was subject to particular listening activities based on learning styles, the control group was taught with the listening activities specified in the Turkish Language Curriculum. The study lasted for 18 weeks. During the study, both groups were subject to the Self-Description Form, the Marmara Learning Styles Scale, the Narrative Text Achievement Test, and the Expository Text Achievement Test, as well as the Attitude to Listening Scale, which was developed by the researcher. The data were analyzed through SPSS. The normality of the distribution was tested via the Shapiro Wilk test. Accordingly, non-parametric tests were used in the study. In addition, the Mann Whitney U test was used to identify the correlation between the pretests and posttests in the form of achievement tests and attitude to listening scales for the experimental and control groups (i.e. to compare the two groups). On the other hand, the Wilcoxon test was used to reveal two other correlations, namely the one between the pretest and posttest scores of the experimental group and the one between the pretest and posttest scores of the control group.The findings suggested a significant different between the experimental and control groups in their listening comprehension scores and attitude to listening scores, with the difference being in favor of the experimental group. Based on the results, certain recommendations were made for further studies to improve students' listening skills and their attitudes to listening. Keywords: Turkish Language Teaching, listening skills, listening instruction, attitudes to listening, learning styles.