Görsel iletişim tasarım eğitiminde sosyal tasarımın gerekliliğine dair araştırma ve bir ders önerisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, görsel iletişim tasarımı eğitimi alanında sosyal tasarımın gerekliliğini, sosyal tasarımın görsel iletişim tasarımı eğitimi içindeki amaç ve işlevini saptamaya çalışmaktır. Ayrıca Türkiye'de sadece Güzel Sanatlar Fakülteleri Grafik Tasarım ve Görsel İletişim Tasarımı bölümlerinde uygulanmakta olan öğretim programlarında konuyla ilgili olarak sorunlar olup olmadığını belirlemek, bu sorunları giderici öneriler geliştirmek ve yeni bir ders önerisi hazırlamaktır. Bu araştırmada güvenilir bilgilere ulaşmak için detaylı literatür taraması yapılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda, evreni oluşturan öğretim elemanlarının derslerinde sosyal tasarım eğitimi uygulamalarını, sorunlarını, gereksinimlerini, sosyal tasarım öğretme-öğrenme sürecinin geliştirilmesine yönelik görüş ve önerilerini belirlemek amacıyla anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise, evrenden örneklem alınarak, sektör uzmanları ile yapılan görüşmelerden alınan bilgilerden yararlanılmıştır. Buna göre, nicel ve nitel veriler ayrı ayrı toplanmış, analiz edilmiş ve elde edilen veriler sonuçta bir araya getirilmiştir.Hazırlanan anket için 2013–2014 öğretim yılı Güz Döneminde, Türkiye'deki Güzel Sanatlar Fakülteleri öğretim elemanı sayısına ilişkin çerçeve elde edilmiştir. Buna göre araştırma evrenini Türkiye'de yer alan 35 üniversitede bulunan Güzel Sanatlar Fakültesi'nde görev yapan 270 öğretim elemanı oluşturmaktadır. Araştırmanın diğer aşamasında 10 uzman ile yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir.Bulgular, araştırmaya katılan öğretim elemanları ve uzmanların büyük bir çoğunluğunun sosyal tasarım öğretiminin çok önemli ve gerekli gördüklerini göstermektedir. Öğretim elemanları ve uzmanlar sosyal tasarım eğitiminin öğrencilerin tasarım alanında kendilerini geliştirebilmeleri açısından da oldukça önemli olduğunu vurgulamışlardır. Öğretim elemanları ve uzmanların büyük bir çoğunluğu sosyal tasarım eğitiminin, tasarımcının mesleki hayatına katkı sağladığını belirtmişlerdir. Bu konuda alınacak eğitimin, tasarımcıların daha nitelikli ve amacına uygun ürünler ortaya çıkarabilmesine, tasarımlarının hedef kitle ve toplumsal gelişmelere uygun olacağına, kendini geliştirebilmesine katkıda bulunduğunu ifade etmişlerdir. Öğretim elemanlarının büyük bir çoğunluğu sosyal tasarım eğitimini desteklemeye yönelik etkinlikler gerçekleştirdikleri görülmüştür. Öğretim elemanlarının neredeyse tamamı bölümlerinde sosyal tasarım ile ilgili bir ders olmadığını belirtmişlerdir. Öğretim elemanlarının büyük çoğunluğu grafik tasarım programında sosyal tasarımın ayrı bir ders (seçmeli) olarak yer alması gerektiğini belirtmişlerdir.

The aim of this research is to try to determine the necessity of social design in the field of visual communication design education and the purpose and the function of social design within visual communication design education. Besides, it aims at determining whether the curriculums being applied only in Graphic Design and Visual Communication Design departments at Fine Arts Faculties in Turkey have any problems on this issue and developing proposals for the problems and preparing a new course proposal.In this research, a detailed literature review was made to reach reliable information. For the quantitative aspect of the research, the technique of survey was utilized for specifying social design education practices, problems, and needs in the classes of the instructors constituting the population and opinions and suggestions about the development of teaching-learning process of social design of those. For the qualitative aspect of the research, sample was taken from the population and the information obtained from experts' opinions was used. Accordingly, the qualitative and quantitative data were collected separately, analysed and the data obtained were combined ultimately. The framework was obtained relating the number of instructors of Fine Arts Faculties of Turkey of the spring semester of the academic year 2013-2014 for the questionnaire. According to these, 270 instructors working at 35 universities in Turkey in the Faculty of Fine Arts compose the population of the research. In another phase of the research semi-structured interviews with 10 experts were carried out.The findings show that a majority of instructors and experts participating in the research find social design education significant and necessary. Instructors and experts also emphasized that social design education is very important for students to develop themselves in terms of design. A majority of instructors and experts stated that social design education contributes to the designer's professional life. They expressed that the education of social design would help the designer produce more qualified and appropriate products for the purpose and their designs would be for the target audience and social development and it would make contribution to the designer's self-improvement. It was observed that a majority of the instructors performed activities to support social design education. Almost all of the instructors stated that there was not a course related to the social design. The majority of the instructors emphasized that social design needs to take place as a separate course (elective) in Graphic Design Programs.