Biyoloji öğretmen adaylarının öğretmen öz yeterlik inançları, akademik öz yeterlik inançları, öğrenme stratejileri ve epistemolojik inanç düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada biyoloji öğretmen adaylarının öğretmen öz yeterlik inançlarının, akademik öz yeterliklerinin, epistemolojik inanç düzeylerinin ve öğrenme stratejilerini kullanma düzeylerinin belirlenmesi ile bu değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ayrıca öğretmen adaylarının cinsiyet, mezun oldukları lise türü, öğrenim gördükleri sınıf düzeyi ve akademik başarı not ortalamalarına göre de öğretmenlik öz yeterlik inançlarının, akademik öz yeterliklerinin, epistemolojik inanç düzeylerinin ve öğrenme stratejilerini kullanma düzeylerinin anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. İlişkisel tarama modelinin kullanıldığı araştırma, 2013-2014 eğitim öğretim yılı güz döneminde Ankara ili içinde yer alan devlet üniversitelerinde öğrenim gören toplam 148 biyoloji öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Araştırma verileri; Öğretmenlik Öz Yeterlik İnanç Ölçeği, Akademik Öz Yeterlik Ölçeği, Epistemolojik İnanç Ölçeği ve Öğrenme Stratejileri Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırmanın sonucunda biyoloji öğretmen adaylarının öğretmenlik öz yeterlik inançları ve akademik öz yeterliklerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Biyoloji öğretmen adaylarının öğretmenlik öz yeterlik ile akademik öz yeterliklerinin öğretmen adaylarının cinsiyetlerine, mezun oldukları lise türüne ve akademik başarı not ortalamalarına göre anlamlı bir farklılık göstermediği saptanmıştır. Bununla birlikte biyoloji öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri sınıf düzeylerine göre öğretmenlik öz yeterlik inançlarının da istatistiksel olarak anlamlı değişiklik gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında görüşleri alınan biyoloji öğretmen adaylarının epistemolojik inanç boyutundaki öğrenmenin çabaya bağlı olduğuna, öğrenmenin yeteneğe bağlı olduğuna ve tek bir doğrunun var olduğuna dair inançlarının genel olarak yüksek olduğu saptanmıştır. Benzer şekilde biyoloji öğretmen adaylarının epistemolojik inanç düzeylerinin sınıf düzeyine göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının genel olarak bilişsel öğrenme stratejilerini kullandıkları; öğrenme stratejilerini kullanma düzeylerinin biyoloji öğretmen adaylarının mezun oldukları lise türüne göre farklılık göstermezken cinsiyet, sınıf düzeyi ve akademik başarı not ortalamasına göre anlamlı değişiklik gösterdiği belirlenmiştir. Araştırma sonucunda ayrıca biyoloji öğretmen adaylarının öğretmenlik öz yeterlik inançları, akademik öz yeterlikleri ile epistemolojik inanç düzeyleri arasında düşük düzeyde; öğrenme stratejileri arasında da düşük ve orta düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır. Bununla birlikte biyoloji öğretmen adaylarının epistemolojik inanç düzeyleri ile öğrenme stratejileri arasında düşük ve orta düzeyde ilişki tespit edilmiştir.

In this research, it was aimed to determine self-efficacy beliefs, academic self-efficacy, epistemological belief levels and levels of using learning strategies of biology teachers and to examine relations among these variables. It was also examined in the research that whether self-efficacy beliefs, academic self-efficacy, epistemological belief levels and levels of using learning strategies of teaching differ significantly by gender, high school type, class level they study and academic grade point average of teacher candidates or not. The research in which relational screening model is used was conducted with 148 biology teacher candidates in total who are studying at state universities located at Ankara province in fall semester of 2013-2014 academic year. The research data were collected by using Teaching Self-Efficacy Belief Scale, Academic Self-Efficacy Scale, Epistemological Belief Scale and Learning Strategies Scale. It was found in the end of the research that biology teacher candidates have high self-efficacy beliefs and academic self-efficacy. It was determined that teaching self-efficacy and academic self-efficacy of biology teacher candidates do not differ significantly by gender, high school type, class level they study and academic grade point average of teacher candidates. Besides, it was found that there was statistically significant difference between teaching self-efficacy beliefs and class levels biology teacher candidates study. It was determined that the beliefs of biology teacher candidates whose opinions were received within the scope of the research regarding that teaching at epistemological belief level depends on effort, learning depends on the ability and only one truth exists are generally high. In similar way, it was determined that epistemological belief levels of biology teacher candidates differ significantly by the class level. It was found that teacher candidates generally use cognitive learning strategies; while levels of using learning strategies do not differ by high school type biology teacher candidates graduated, they differ significantly by class level and academic grade-point average. It was found in the end of the research that there is a low-level relation among teaching self-efficacy beliefs, academic self-efficacy and epistemological belief levels of biology teacher candidates; there is low and medium-level relation among learning strategies. Besides, a low and medium-level relation was found between epistemological belief levels and learning strategies of biology teacher candidates.