XXII. XVIII. ve XIX. yüzyıl Osmanlı Dönemi deri ürünlerinde kullanılan motifler

Abstract

Bu araştırmada deri hakkında genel bilgiler; deri sanatının gelişim süreci, derinin kullanım alanları, deri çeşitleri, dericilikte kullanılan araç gereçler, deri yüzey süsleme teknikleri hakkında bilgi verilmiş, 17. 18. 19. yy Osmanlı Dönemi deri ürünlerinden örnekler verilmiştir. Bu amaçla araştırma kapsamına alınan Topkapı Sarayı Müzesi'nde sergilenen 17. 18. Ve 19. yy ait olan 20 adet deri ürün, Harbiye Askeri Müzesi'nde sergilenen ve 17. 18. ve 19. yy ait 11 adet deri ürün ve Ankara Etnografya Müzesi'nde sergilenen 17. 18. Ve 19. yy ait 9 adet deri ürünün fotoğrafları sunulmuş, ve bu ürünlerin kullanım yeri, rengi, deseni, boyutu, süslemeleri, ve süslemede kullanılan teknik açısından incelenip, süslemede kullanılan motiflerin birebir çizimleri yapılmıştır. Deri örneklerinde temel gereç olarak; kösele, deri, meşin ve davul derisi olmak üzere 4 çeşit deri kullanılmıştır. Alt yapı gereci olarak maden kullanılmıştır. Yardımcı gereçlerde; yoğun olarak sırım, demir halka, püskül kullanılmıştır. Geçmişte yapılan deri örneklerinde kullanılan desenler incelendiğinde bitkisel formlu motiflerin ağırlıkta olduğu görülmüştür. Genellikle tek kullanılan bitkisel motifler, bazı örneklerde geometrik motiflerle kullanılmıştır. Desenler içerisinde insan figürü ve doğa tasvirine rastlanmamıştır. Araştırmaya konu alan deri örneklerinin çoğunda renk olarak başta ve çoğunlukla kahverengi ve tonları tercih edilmekle beraber, siyah, kırmızı, derinin doğal rengi, yaldız gibi renklerde kullanılmıştır. Süsleme teknikleri olarak araştırmaya konu olan örneklerde genellikle aplikasyon, boyama, işleme, ve kaplama teknikleri kullanılmıştır.Anahtar Kelimeler : ĠĢleme, süsleme, motif, deri

General information about the skin in this study ; The development of skin art , skin areas, skin types, tools and materials used in tanning , the information about the skin surface decoration techniques , 17, 18 examples of 19th century Ottoman leather products are given. For this purpose, in the scope of research Topkapi exhibited in the Palace Museum 20 leather products , War on display at the Military Museum 11 leather products and presented photographs of exhibits 9 pieces of leather products in Ankara Ethnography Museum , and place the use of this product , color, pattern, size, decorations, and examined in terms of the techniques used in decoration, exactly the motifs used to decorate drawings were made. Mainly supplies the skin samples ; leather , leather, leather is used , including 4 types of leather and drumhead . Mine was used as the infrastructure equipment. Aids in ; wiry as dense, iron rings , tassels are used. When done in the past in the skin samples was observed that the patterns used in the form of herbal weight motifs. Usually only used in floral motifs, geometric motifs have been used in some cases . In patterns not found in the human figure and nature imagery. Although primarily and mostly preferred brown and shades of color as in most of the area subject to the skin samples Research , black, red , deep natural color, color, such as is used in gilding. In the examples of the decorative techniques are often the subject of research application, dyeing , processing, and coating techniques are used.Key Words : Processing, ornament, pattern, leather