Makedonya`da ilköğretim okullarında Türkçe eğitimi (7. sınıf örneği)

Abstract

Bu çalışmada Makedonya'da öğrenim gören ilköğretim 7. sınıf seviyesindeki Türk öğrencilerin okuduğunu anlama, dinlediğini anlama, yazma ve konuşma becerilerine yönelik durum tespiti yapmak; dil becerilerine yönelik değerlendirmelerde bulunmak; Türkçe eğitime yönelik öğretmen görüşlerini tespit etmek ve Türkçe programını değerlendirmek amaçlanmıştır. Çalışmada nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte uygulandığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin toplanmasında tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmada Makedonya Cumhuriyeti'nde öğrenim gören ilköğretim 7. sınıf seviyesindeki Türk öğrencilerin okuduğunu anlama, dinlediğini anlama, yazma ve konuşma becerilerini tespit etmek için betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın nitel kısmında öğretmen görüşleri ile ilgili verilerinin toplanmasında `olgubilim deseni`, Makedonya Türkçe Dersi Öğretim Programı'nı değerlendirmek için `doküman incelemesi` yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerini toplamak amacıyla `Okuduğunu Anlama Başarı Testi`, `Dinlediğini Anlama Başarı Testi, `Yazılı Anlatım Değerlendirme Ölçeği`, `Konuşma Becerisi Değerlendirme Ölçeği` ve araştırmaya katılan öğrencilerin demografik özelliklerini belirleyebilmek için `Kişisel Bilgi Formu` uygulanmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda Makedonya'daki Türkçe öğretmenlerinin görüşlerine yönelik veriler yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın nicel boyutunun çalışma grubunu, Makedonya Cumhuriyeti devlet okullarının ilköğretim 7. sınıfında öğrenim gören 310 Türk öğrenci; nitel boyutunun çalışma grubunu ise Makedonya'da ilköğretim okullarında görev yapan 13 Türkçe öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma Makedonya Cumhuriyeti'nde 2012-2013 eğitim öğretim yılı güz döneminde Üsküp, Koliçani Köyü (Üsküp), Kalkandelen, Gostivar, Vrapçişte, Kırçova, Ohri, Struga, Merkez Jupa (Debre), Kocacık Köyü (Debre), Resne'deki ilköğretim okullarında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın analizlerinde güvenirlilik analizi, frekans tabloları, betimleyici istatistikler, bağımsız örneklem t-testi ve tek yönlü varyant analizi (ANOVA) testlerinden faydalanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen veriler betimsel analiz aşamaları göz önünde bulundurularak analiz edilmiş, alan uzmanları ile uygun tema ve kodlar belirlenmiştir. Araştırma sonucunda öğrencilerin Türkçe okuduğunu anlama becerilerine ilişkin düzeyin %60, dinlediğini anlama becerilerine ilişkin düzeyin %73, yazılı anlatım becerilerine ilişkin düzeyin `kısmen`, konuşma becerilerine ilişkin düzeyin `kısmen` olduğu tespit edilmiştir. Bu durum Makedonya'da iki dilli ortamda bulunan Türk öğrencilerin okuma ve dinleme becerilerinin `orta` düzeyde, yazma ve konuşma becerilerinin `alt orta` düzeyde olduğunu göstermektedir. Ayrıca öğrencilerin okuduğunu anlama, dinlediğini anlama, yazılı anlatım ve konuşma becerilerinin tümü arasında pozitif yönlü ve orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Bu ilişkinin okuduğunu anlama ve dinlediğini anlama becerileri arasında en yüksek seviyede iken okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerileri arasında en düşük seviyede olduğu tespit edilmiştir. Makedonya'daki Türkçe öğretmenlerinin Türkçe eğitimine yönelik programla, derslerle, materyallerle, iki dillilikle ilgili olumlu ve olumsuz görüşleri tema ve kodlar çerçevesinde değerlendirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Makedonya, Türkçe Eğitimi, Ana Dili, İki Dillilik, Dil Becerileri.

In this study, it is aimed to provide for the Macedonian Turkish students in the 7th grade reading comprehension, listening comprehension, writing and speaking skills and to assess their language skills and to evaluate the teacher opinions and Turkish program for the Turkish education. In this study mix method that includes the quantitative and qualitative research methods has been used. Scanning method was used to determine the Macedonian Turkish students' reading comprehension, listening comprehension writing and speaking skills. In the qualitative part of the study, 'phenomenology' was used to collect the data about teachers' views and document review method was used to assess the Turkish Language Teaching program. In aim of collecting quantitative data of the research, `The Reading Comprehension Test`, `Listening Comprehension Test`, `Writing Skills Rating Scale`, `Speaking Skills Rating Scale` and `Personal Information Form` for determining the demographic features of the students who participated in the research were applied. In order to determine the views of the Turkish teachers in Macedonia, The semi-structured interview form was used in the qualitative part of the research. The working group of the quantitative part of the study includes 310 Turkish students studying in 7th grade of public schools of the Republic of Macedonia and the working group of the qualitative part of the study includes is Turkish teachers working in primary schools in Macedonia. This study was performed in 2012-2013 academic year fall semester in Skopje, Kolicani village (Skopje), Tetovo, Gostivar, Vrapciste, Kicevo, Ohrid, Struga, Centram Jupa (Debar) Kocacik village (Debar) and Resen. In the analysis of the study, the reliability analysis, frequency tables, descriptive statistics, independent samples t-test and one way analysis of variance (ANOVA) tests have been utilized. Descriptive data analysis phase obtained from semi-structured interviews were analyzed and appropriate themes and codes were identified by the experts. In the result of the study it has been identified that the level of reading comprehension skills of the students is 60%, the level of listening comprehension skills is 73%, the level of writing skills is `partially` and the level of speaking skills is `partially`. This result, clearly, indicates that the reading and listening skills of the Turkish students, living in a bilingual environment in Macedonia are `medium level` and the writing and speaking skills of them are `lower level`. On the other hand, there is moderately positive and significant relationship among the all skills, reading comprehension, listening comprehension and writing, speaking skills of the students. While this relationship is at the highest level between reading comprehension and listening comprehension, it is at the lowest level between reading comprehension and writing skills. The positive negative opinions of the Turkish Teachers in Macedonia about the Turkish Training Program, course, materials or multilingualism have been assessed with theme and codes.Key Words: Macedonia, Turkish Language Teaching, Mother Language, Bilingualism,Language Skills.