Okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapacak yardımcı meslek elemanı adaylarının çocukluk anlayışlarının incelenmesi

Abstract

Çocuklarla çalışan ya da çalışacak olan yardımcı personelin çocuk ve çocuklukla ilgili algılarının çocuklara sunacakları hizmet anlayışlarında etkili bir faktör olduğu düşünülmektedir. Buradan yola çıkarak gerçekleştirilen bu çalışmanın amacı okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapacak yardımcı meslek elemanı adaylarının çocukluk anlayışlarının incelenmesi olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda yardımcı meslek elemanı adaylarının görüşlerinin öğrenim düzeylerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Buna göre yardımcı meslek elemanı adaylarının çocukluk anlayışları öğrenim durumlarına göre karşılaştırılmıştır. Araştırmada kullanılan veriler 2015-2016 eğitim öğretim yılında İstanbul'da bulunan altı Meslek Lisesi (N=370) ve altı Meslek Yüksekokulunda (N=378) öğrenim gören toplam 748 öğrencinin görüşüne başvurularak elde edilmiştir. Araştırmada araştırmacı tarafından geliştirilen `Çocukluk Anlayışı Anketi` kullanılmıştır. Anket katılımcıların demografik özelliklerini belirlemek için 9 madde ve çocukluk anlayışlarını belirlemek için 14 alt başlıkta yer alan 265 maddeden oluşmaktadır. Verilerin analizi istatistik paket programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Yardımcı meslek elemanı adaylarının çocukluk anlayışlarını karşılaştırmak amacıyla her bir maddeye verilen yanıtlar altı Meslek Lisesi ve altı Meslek Yüksekokulu öğrencilerine göre Ki-Kare (X2) ve Fisher's Exact testi kullanılarak karşılaştırılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre yardımcı meslek elemanı adaylarının kendi çocukluklarına ilişkin 73 ifadenin 23'ü öğrenim düzeylerine göre farklılaşmaktadır. Katılımcıların çocuklarla çalışmanın avantajlarına yönelik görüşleri ile ilgili 13 ifadenin 8'inde, çocuklarla çalışmanın zorluklarına yönelik 15 ifadenin 2'sinde farklılaşmalar olduğu, çocuklara karşı hissedilen mesleki sorumluluğa yönelik 13 ifadenin 12'sinde ve çocuklara karşı hissedilen özel sorumluluğa yönelik 9 ifadenin 3'ünde katılımcıların görüşlerinde öğrenim düzeylerine göre farklılaşmalar olduğu görülmüştür. Katılımcıların bölümü tercih etme nedenleri incelendiğinde 7 ifadenin 5'inde ve yetişkin olarak hissedilen sorumluklarına yönelik 11 ifadenin 7'sinde farklılaşmalar görülmüştür. Katılımcıların çocuk kavramına yönelik görüşleri ile ilgili 13 ifadenin 7'sinde, çocukluk kavramına yönelik görüşler ile ilgili 8 ifadenin 4'ünde ve çocukların temel gereksinimlerine yönelik 14 ifadenin 11'inde farklılaşmalar olduğu görülmüştür. Ayrıca katılımcıların çocuk haklarına yönelik görüşleriyle ilgili ifadelerin tamamında farklılaşmalar olduğu bulunmuş ve kendi çocukluklarından bağımsız olarak çocuk kavramı için yapılan genel değerlendirmede ifadelerin 43'ünde farklılaşmalar olduğu görülmüştür. Elde edilen bu bulgular alanyazın dikkate alınarak tartışılmış uzmanlara ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Child and childhood perceptions of those who are the candidates of members of profession and working with children or will work with them are considered to have an important effect in their service manner which they would provide to the children. Started from this point of view, researhing the childhood perceptions of the candidates who are going to work in pre-school institutions has been determined as the purpose of this study. In this context it is aimed at researching whether their opinions differ according to their educational levels or not. Scanning model has been used throughout the study. Accordingly, childhood perceptions of the candidates of the members of profession have been compared with their educational backgrounds. The data used in the research has been provided by asking totally 748 students' opinions who are being educated in six Vocational High School (N=370) and in six Vocational School of Higher Education (N=378) in İstanbul during the 2015-2016 academic year. In the researh, 'Childhood Understanding Questionnaire' has been used which was developed by the researcher. The questionnaire consists of 9 matters in order to determine the demographic features of the participants and 265 matters under 14 subtitles in order to determine their understandings of childhood. The analysis of data has been carried out by using statistical packaged software.With the aim of contrasting the childhood perceptions of the candidates of the members of profession; responses given to each matter have been compared using Chi-Square (X2) and Fisher's Exact technique according to students at six Vocational High School and six Vocational School of Higher Education. Findings in the research show that in the overall evaluation for the concept of the child, the candidates of the members of profession have differences in the 43 of the qualifications related to their own childhoods. According to their educational levels differentiations have been observed in 8 of the 13 statements of the participants' opinions about the advantages of working with children, in 2 of the 15 statements about difficulties of working with children, in 7 of the 13 statements about the opinions of the concept of child, in 4 of the 8 statements about the children' basic needs on the concept of childhood in 11 of the 14 statements. Besides differentiations have been found in all the statements of the participants about child rights differentiations have been observed that in general evaluation about the concept of childhood independent from their own childhoods in 43 of the expressions. These findings have been discussed considering the researches on this field and recommendations have been given to experts and reserchers.