Bilim tarihi temelli fen öğretiminin sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimine yönelik tutumlarına ve bilimin doğası inanışlarına etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; bilim tarihi temelli fen öğretiminin sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimine yönelik tutumlarına ve bilimin doğası inanışlarına etkisini incelemektir. Nicel araştırma yöntemine uygun olarak planlanan bu çalışmada yarı deneysel modellerden eşitlenmemiş kontrol gruplu ön test – son test deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu uygun örnekleme yöntemine göre belirlenmiş olup 2017-2018 akademik yılı bahar yarıyılında İç Anadolu Bölgesi'ndeki bir üniversitenin Eğitim Fakültesi Sınıf Eğitimi Ana Bilim Dalı 3. sınıfta okuyan 57 (29'u deney, 28'i kontrol grubu) sınıf öğretmeni adayından oluşmaktadır. Bu çalışmada veri toplama aracı olarak Thompson ve Shringley (1986) tarafından geliştirilen ve Tekkaya, Özkan ve Çakıroğlu (2002) tarafından Türkçeye uyarlanan `Fen Öğretimine Yönelik Tutum Ölçeği` ile Aikenhead, Ryan ve Fleming (1989) tarafından geliştirilen ve Doğan Bora (2005) tarafından Türkçeye uyarlanan `Bilimin Doğası Hakkındaki Görüşler Anketi` kullanılmıştır. Bu araştırmada uygulamalar 12 hafta sürmüş ve deney grubunda bilim tarihi temelli fen öğretimiyle ders işlenirken kontrol grubunda geleneksel yöntem kullanılmıştır. İşlem öncesi ve sonrasında veri toplama araçları deney ve kontrol grubuna ön ve son test olarak uygulanmıştır. Verilerin analizinde deney ve kontrol gruplarının Fen Öğretimine Yönelik Tutum Ölçeği'nden aldıkları puanlar normal dağılım göstermediğinden parametrik olmayan istatistiklerden Mann Whitney U testi ve Wilcoxon İşaretli Sıralar testi kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının bilimin doğası hakkındaki görüşlerinin farklılık gösterip göstermediğinin tespitinde kullanılan Bilimin Doğası Hakkında Görüşler Anketinin analizinde ise ki-kare (chi square) testi kullanılmıştır. Sonuç olarak; bilim tarihi temelli fen öğretiminin sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimine yönelik tutumlarını ve bilimin doğası inanışlarını olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir.

The aim of this study is to investigate the effect of history based science teaching on class teacher candidates' science teaching attitudes and the nature of science beliefs. In this study, which is planned according to quantitative research method, pre-test-post-test design which is not equal to the quasi-experimental models was used. The study group of the study was determined according to the convenience sampling method and in the spring semester of 2017-2018 academic year, a university in the Central Anatolia Region was composed of 57 (29 in the experiment, 28 in the control group) class teacher candidates studying in the 3rd grade of the Faculty of Education. In this study, `Attitude Scale for Science Teaching` which was developed by Thompson and Shringley (1986) and adapted to Turkish by Tekkaya, Özkan and Çakıroğlu (2002) and `Views on the Nature of Science Survey` which was developed by Aikenhead, Ryan and Fleming (1989) and adapted into Turkish by Doğan Bora (2005) were used as data collection tools. In this study, 12 weeks lasted and history based science teaching was used in the experimental group; the traditional method was used in the control group. Data collection tools were applied to the experimental and control groups as pre- and post-test. In the analysis of the data the scores of the experimental and control groups from the `Attitude Scale for Science Teaching` did not show normal distribution, because of this Mann Whitney U test and Wilcoxon Signed Ranks test were used for nonparametric statistics. In order to determine whether teacher candidates' views about the nature of science differed, `Views on the Nature of Science Survey` was used and chi square test was used for data analysis. As a result; it has been determined that history based science teaching has positively influenced the attitudes of the teacher candidates towards science teaching and the beliefs of the nature of science.