Fen bilgisi öğretmenleri için geliştirilen biçimlendirici değerlendirmeye yönelik hizmet içi eğitim modülünün etkinliğinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı fen bilgisi öğretmenlerinin biçimlendirici değerlendirme uygulamalarının gelişimini sağlayacak etkili bir hizmet içi eğitim modülünün geliştirilmesi ve sonrasında bu hizmet içi eğitim modülünün etkinliğinin değerlendirilmesidir. Çalışmanın katılımcıları üç farklı ortaokulda görev yapan beş fen bilgisi öğretmenidir. Hizmet içi eğitim modülü kapsamında ilk önce geliştirilen materyaller aracılığı ile öğretmenlere eğitim verilmiş, sonrasında ise öğretmenler en az yarım öğretim yılı süresince sınıflarında biçimlendirici değerlendirme uygulamaları yapmışlardır. Çalışma süresince veri toplama aracı olarak görsel-işitsel araçlar, görüşmeler ve çeşitli ölçekler kullanılmıştır. Geliştirilen hizmet içi eğitim modülünün değerlendirilmesi, Guskey (2000) tarafından önerilen modele göre gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda öğretmenlerin hizmet içi eğitim modülüne ilişkin görüşleri, çeşitli organizasyon bileşenlerinin öğretmenlerin uygulamaları üzerine etkisi, öğretmenlerin uygulamaları ve bilgi düzeylerinde meydana gelen değişim ile son olarak öğretmenlerin uygulamalarının öğrenci çıktıları üzerindeki etkisi incelenmiştir. Elde edilen verilerin analizinde nitel ve nicel veri analiz yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Analiz sonucunda ulaşılan bulgular; çalışmaya katılan öğretmenlerin hepsinin hizmet içi eğitim modülü sonrasında biçimlendirici değerlendirme konusuna yönelik olumlu düşüncelere sahip olduğunu, program kapsamında geliştirilen materyalleri genel olarak faydalı bulduklarını, program sürecinde yer alan bazı bileşenlerin öğretmenlerin uygulamalarının verimliliğini artırdığını, çeşitli organizasyon bileşenlerinin biçimlendirici değerlendirme uygulamalarını zaman zaman güçleştirdiğini, öğretmenlerin biçimlendirici değerlendirme uygulamaları ve bilgilerinde farklı seviyelerde gelişim sağladığını ve son olarak öğretmenlerin bu tür uygulamalarının öğrencilerin fen başarıları üzerinde etkili olabileceğini göstermiştir. Çalışmanın sonunda ulaşılan bulgular güncel literatür kullanılarak derinlemesine tartışılmış ve araştırmacılar ile eğitimcilere çeşitli öneriler de bulunulmuştur.

The aim of this study is to develop an in-service training program for enhancing scienceteachers' formative assessment practices and evaluate its' effectiveness. Participants of thestudy are five science teachers who work in three different middle schools. In the study,firstly science teachers receive training through educational modules and then implementformative assessment practices in their classrooms at least a semester. During the study,audio-visual tools, interviews, and various scales were used as data collection tools. Theevaluation of the professional development program was carried out according to the criteriaproposed by Guskey (2000). Accordingly, the evaluation of the program was carried outunder the following subjects; Teachers' reactions to the program, the role of organizationalsettings on teachers' implementations, teachers' use of new knowledge and formativeassessment practices, and finally the impact of the teachers' practices on various student outcomes. Qualitative and quantitative data analysis methods were used in the analysis of the obtained data. According to results of the study; it was found that all of the teachers who participated in the study had positive thoughts about formative assessment and the modules used in training, some of the program components increase the efficiency of teachers' implementations, various organizational settings made it difficult for teachers to implement formative assessment practices, teachers gained different levels of improvement in formative assessment practices and finally teachers' formative assessment implementations had an impact on students' science achievement. At the end of the study, the findings were discussed by using the current literature and various suggestions were made to researchers and educators.