N,n-spiro köprülü bis-siklotrifosfazen bileşiğinin fenol ile reaksiyonları

Abstract

Bu çalışma kapsamında N,N-spiro bissiklotrifosfazen bileşiğinin (3) nükleofilik sübstitüsyon reaksiyonları gerçekleştirilerek, elde edilen ürünlerin stereojenik özellikleri incelendi.İlk olarak siklotrifosfazen bileşiğinin (1) hekzil amin ile 1:1 oranında reaksiyonu gerçekleştirildi ve mono-aminosiklotrifosfazen (2) bileşiği elde edildi. 2 Bileşiğinin NaH ile kuru THF içerisinde deprotonasyon reaksiyonu sonucu N,N-spiro bissiklotrifosfazen bileşiği (3) sentezlendi.Hazırlanan başlangıç bileşiği (3) mono fonksiyonlu bir alkol olan fenol ile farklı mol oranlarında (1:1, 1:1.7, 1:2, 1:2.1) oranlarında ve farklı reaksiyon şartlarında etkileştirildi. Reaksiyonlar sonunda, iki ve ya dört eşdeğer kiral merkeze sahip 4-10 bileşikleri elde edildi. Ayrıca 3 bileşiğinin difonksiyonlu bir ligand olan 2,2,3,3,4,4-hekzafloropentandiol ile 1:1 ve 1:2 oranlarında kuru THF içerisinde, NaH varlığında gerçekleştirilen reaksiyonları ile mono-spiro (11), trans di-spiro (12), tri-spiro (13), tetraspiro (14) ve ansa köprülü bileşik (15) elde edildi. Sentezlenen bileşiklerin yapıları element analizi, kütle spektrometresi, 1H ve 31P NMR spektroskopisi, HPLC teknikleri kullanılarak belirlendi. Ayrıca uygun kristali elde edilen 7 ve 15 bileşiklerinin yapısı tek kristal X-ışını kırınım ölçümü tekniğiyle belirlendi.

In this study, the nucleophilic substitution reactions of N,N-spiro bridged octachlorobiscyclotriphosphazene compound (3) were done and stereogenic properties of obtained products were investigated.Firstly, hexachlorocyclotriphosphazane (trimer) (1) was reacted with hexylamine and 2-hexylamino-2,4,4,6,6 pentachlorocyclotriphosphazene compound (2) was obtained. The de-protonation reaction in presence of NaH of compound 2 was gave compound 3.Compound 3 was reacted with phenol which is a mono functional alcohol in different mole ( 1:1, 1:1,7, 1:2,1) and different reaction conditions. These reactions lead to formation of compounds 4-10 which are having two or four sterogenic centers. In addition, the reactions of the compound 3 in two stoichiometries (1:1 and 1:2) with the sodium derivative of the 2,2,3,3,4,4-1,5-pentandiol in THF solution produced five products, the mono-spiro derivative (11), trans di-spiro derivative (12), tri-spiro derivative (13), tetra-spiro derivative (14) and ansa bridge derivative (15). The structures of these products were determined by elemental analysis, mass spectrometry, high performance liquid chromotography (HPLC), 1H, 31P NMR spectroscopies. The molecular crystall structures of compounds 7 and 15 were also determined X-ray crystallography.