Geleneksel sanatların çağdaş Türk resim sanatına yansımaları

Abstract

Geleneksel sanatlar, yapıldıkları ulusa, bölgeye, yapanın bilgi ve tecrübesine ve kullanıldığı malzemeye göre farklılık gösterir. Tarih öncesi çağlardan başlayarak Anadolu'nun geleneksel verilerinin oluşumu, yaşanılan süreç içersindeki politik, sosyolojik ve ekonomik farklılıklar ile çeşitlenmiş ve gelişim göstermiştir. İslam ve Doğu sanatı terimlerinin bu ortak oluşum süreçleri, 19. yüzyıla kadar devam etmiş, Tanzimat Dönemi ile Doğu-Batı gelenekleri arasında ileriki yılları da etkileyecek hareketler başlatmıştır. Türkiye'de yaşanılan `Modern` kavramının içeriği tartışılmış, sanata olan etkisi incelenmiştir. Batılılaşma hareketleri, Cumhuriyet'in ilanı ve Atatürk'ün devrimleri ile gelişen politik süreç, Türkiye toplumunu, hukuki ve kültürel olarak yeni bilinç ve düzen ortamı içine sokmuştur. Batı'ya sanatçılar gönderilmiş, ilk güzel sanatlar akademisi, ilk müze kurulmuş ve sergiler düzenlenmiştir. Bu doğrultuda sanat ortamında eski olan (geleneksel sanatlar) terk edilmiş, yeni olan (Batılı) resim teknikleri denenmiştir. Bu süreç boyunca sanatçılar, özgün tavırlar içinde Batı'dan aldıkları resim tekniklerini, Anadolu'nun zengin geleneksel verileri ile yeni bir sentez yaratmaya çabalamışlardır. 1960 ve 1970 sonrasında özellikle Batı'da eğitim alan sanatçıların artması, bireysel üslupların çeşitlenmesi ve sanatsal etkinliklerin çoğalması ile Türk resminin geleneksel verilerle olan ilişkisini sorgulanmış, içeriksel anlamı farklı boyutlarda düşünmeye gidilmiştir. Bu zamana kadar tanımı yapmaya çalışılan gelenek, artık, köken, kimlik, farklılık, yerellik ve evrensellik gibi modern ve postmodern bir yapının gel giti içinde var olmuş, farklı disiplinler ile günümüze kadar gelmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Geleneksel, Batılılaşma, Modernizm, Post-modernizm, Anadolu.

Traditional arts differ from each other depending on the nation, the region, the knowledge and the experience of the producer and, the material that is used in the creating process. Starting from prehistoric times, the formation of the traditional data of Anatolia has been diversified and developed according to the political, sociological and economic differences over the course of time. These common formation processes of the Islamic and Oriental art terms continued until the 19th century, and initiated movements that would also affect the later years between the Tanzimat period and the Eastern-Western traditions.The concept of `modern` and its contents in Turkey have been discussed and their effect on art has been examined. Westernization movements, the evolving political process with the proclamation of the Republic and Atatürk's reforms, have put the Turkish society in another legal and cultural awareness and a layout environment. Artists were sent abroad- to the West, the first fine arts academy and the first museum were opened, and a number of exhibitions were organised. In this regard, the older art forms (the traditional arts) were abandoned in order to explore the new (the Western) techniques. Throughout this process, artists have tried to create a new synthesis by combining the rich and traditional data of Anatolia and the painting techniques they took from the West with an authentic attitude. In the years of 1960 and 1970, the increasing number of artists who were educated in the West, and the growing number of artistic events have led to the questioning of the relationship between Turkish painting and the traditional forms by considering them in different dimensions. The tradition that has been tried to be defined until this time has come to the present day via different disciplines with a tide of a postmodern structure that is consisted of concepts such as origin, identity, difference, locality and universality. KEY WORDS: Traditional, Westernisation, Modernism, Post-modernism, Anatolia.