Sesin tipografiye dönüşümü: Bir yazı karakteri tasarımı denemesi

Abstract

Bu çalışma, grafik tasarım bağlamında tipografi, dil ve ses arasındaki ilişkiyisorgulayarak, bu ilişkiden yola çıkan deneysel bir yazı karakteri tasarlanmasınıamaçlamaktadır. Sözlü ve yazılı dili tipografi aracılığıyla görsel dile dönüştürengrafik tasarımcısı günümüzde, tipografinin bilinen araçları yerine başkadisiplinlerden taşıdığı yöntem ve bilgileri kullanarak yeni biçim olasılıklarınıaraştırmaktadır. Bu bağlamda, konuşulan dilde anlamın taşıyıcı malzemesi olan sesiniçerdiği vurgusal ve zamansal nitelikler, görsel anlatımı zenginleştirmek amacıylayararlanılan unsurlar arasındadır.Tipografik dilin uğradığı değişim üzerinde etkili olan tasarım kuramları veteknolojik gelişmeler tarihsel, kavramsal ve biçimsel bir perspektif içinde aktarılarak,21. yüzyılın yazı karakteri tasarlama sürecine yön veren üretken tasarım yöntemlerive üretken tipografi örnekleri incelenmiştir. Çalışmanın odağındaki ses olgusu,dildeki anlam aktarımına katkı sağlayan paralinguistik unsurlar açısından, veri olarakele alınmıştır.Çalışma kapsamında sesin paralinguistik unsurlarını temel alan, üretken bir yazıkarakteri sistemi önerilmektedir. Konuşmanın ölçülebilir parametreleri doğrultusunda,Türkçe dilindeki öznel ifadenin ritmik ve melodik yapısı görselleştirilmeye çalışılmıştır.Bu yazı karakteri sistemi sonuç ürünü değil, kullanıcının üretici olduğu etkileşimli vesürekliliği olan bir ortam sunmaktadır.

This study aims to design an experimental font by examining the relationshipbetween typography, language and sound within the context of graphic design.Today, graphic designers transforming the verbal and written language into a visualone by means of typography explore new stylistic possibilities, using the methodsand information borrowed from other disciplines instead of the conventional meansof typography. In this regard, the factors utilized to enrich the visual representationinclude stress and tense-related characteristics of the sound used for conveyingmeaning in spoken language.Discussing the design theories and technological developments that had aneffect on the evolution of the typographic language from historical, conceptual andstylistic perspectives, this study examines the productive design methods andproductive typography examples shaping the font design process in 21st century.The sound factor, which is the focal point of the study, is discussed as data in termsof paralinguistic components that help conveying meaning in language.This study proposes a productive font system based on the paralinguisticcomponents of the sound and attempts to visualize the rhythmic and melodicstructure of the subjective expression in Turkish language in line with the measurableparameters of speech. What this font system presents is not a final product but aninteractive and sustainable environment where the user becomes the producer.