Öğretmen adaylarının kimya laboratuarına karşı tutumlarına etki eden değişkenlerin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı'nda öğrenim gören Genel Kimya ve Genel Kimya Laboratuarı derslerini görmüş olan öğretmen adaylarının, kimya laboratuarına karşı tutumları ile laboratuar kullanımı öz-yeterlik algı düzeyleri ve kimya laboratuarına karşı kaygı düzeyleri arasındaki ilişkilerin araştırılmasıdır. Araştırmada Seyhan (2008) tarafından geliştirilen Kimya Laboratuarına Karşı Tutum Ölçeği(KLKTÖ)kullanılmıştır. Ölçeğin güvenirlik katsayısı a=,89 olarak belirlenmiş olup 18 madde ve 3 faktörden oluşmaktadır. İkinci veri toplama aracı olarak Ekici (2009) tarafından, Biyoloji öğretmenlerine uygulanmak üzere geliştirilen Laboratuar Kullanımı Öz-Yeterlik Algı Ölçeği (LKÖAÖ), Fen Bilgisi öğretmen adaylarına uygulanmak üzere uyarlanarak kullanılmıştır. Ölçeğin madde geçerliliği, yapı geçerliliği ve güvenilirliği sağlamak adına yapılan analizler sonucunda toplam 17 madde ve 3 faktörlü yapıya sahip LKÖAÖ elde edilmiştir. Ölçeğin güvenirlik katsayısı a=,920 olarak hesaplanmıştır. Üçüncü veri yoplama aracı olarak Bowen (1999) tarafından geliştirilen, Azizoğlu ve Uzuntiryaki (2006) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Kimya Laboratuarına Karşı Kaygı Ölçeği (KLKKÖ) kullanılmıştır. Orijinal dili İngilizce olan ölçek beş faktör mevcuttur ancak geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda; 20 madde ve 4 faktörden oluşan yeni ölçeğin iç tutarlılık katsayısı cronbach a=,88 olarak bulunmuştur.Verilerin analizinde SPSS 16.0 paket programı kullanılmıştır. Ölçeklerden alınan puanların demografik değişkenler açısından incelenmesinde ilişkisiz grup t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA)uygulanmıştır. Ölçek puanları arasındaki ilişkilerin incelenmesinde pearson korelasyon katsayısı tekniği kullanılmıştır.Verilerin analizleri sonucunda öğrencilerin KLKTÖ toplam ve faktör puanları ile LKÖAÖ toplam ve faktör puanları arasında p<.01 düzeyinde pozitif yönde anlamlı ilişkiler; KLKTÖ toplam ve faktör puanları ile KLKKÖ toplam ve faktör puanları arasında ise p<.01 düzeyinde negatif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Genel Kimya Laboratuarı, Kimya Laboratuarına Karı Tutum, Kimya Laboratuar Kaygısı, Kimya Laboratuarı Öz-Yeterlik Algısı

The purpose of this study is to explore the relationship between the attitudes of pre-service science teachers enrolled to Faculty of Education, Primary Education Department, Science Education Major and have studied General Chemistry and General Chemistry Laboratory courses towards chemistry laboratory and their self-efficacy and anxiety towards chemistry laboratory.First data collecting instrument used in this research, Attitudes Towards Chemistry Laboratory Scale (ATCLS), developed by Seyhan (2008) and the reliability coefficient is defined as cronbach a=,89. The instrument is composed of 18 items and contains 3 factors in total. Second data collecting instrument in the research is Laboratory Self-Efficacy Scale (LSES). This instrument was developed by Ekici(2009) to apply on Biology pre-service teachers but in this research this instrument has been modified to use on Science Education pre-service teachers. According to the results of the analysis to provide the item validity, structure validity and reliability, LSAS has been obained with 17 items and 3 factors. The reliability coefficient is declared as cronbach a=,920. The third data collection instrument is Chemistry Laboratory Anxiety Scale (CLAS), developed by Bowen (1999) and adapted to Turkish by Azizoglu and Uzuntiryaki (2006). The instrument is composed of 20 items and contains 4 factors in total. The reliability coefficient is declared as cronbach a=,88. Data analysis is conducted by SPSS 16.0 software. To study the scores received from the instrument in terms of socio-demographic variables, Unrelated T-Test, One-Way ANOVA were applied. Pearson Correlation Method is used to study the relationship between ATCLS, LSES and CLAS scores.Anaylses of the data shows that there is positive correlation with p<.01 level between the pre-students' scores of ATCLS itself and its factors and scores of LSES and its factors. There is also negative correlation with p<.01 level between the pre-students scores' of ATCLS and its factors and CLAS and its factors.Keywords: General Chemistry Laboratory, Attitude towards Chemistry Laboratory, Anxiety towards Chemistry Laboratory, Self-efficiency towards Chemistry Laboratory