Kur`an`da Rab kavramı

Abstract

İlahî hidâyet kaynağı ve evrensel değerler bütünü olan Kur'ân-ı Kerîm, rehberlik ettiği kulları yönlendirirken onların dikkatlerini kendine çeken kelime ve cümleler kullanmıştır. Kur'ân'ın i'caz yönünü teşkil eden bu durum `Rab` kavramında da kendini göstermektedir. Ulûhiyeti ifade eden çatı kavram olan Allah lafzı Kur'ân-ı Kerîm'de zikredilmekle beraber yine ulûhiyeti ifade eden `Rab` kavramı da sıkça zikredilmiştir. Kur'ân-ı Kerîm'de ulûhiyeti ifade eden en birinci ve en kapsamlı kavram olan Allah lafzından sonra en çok kullanılan kavram `Rab` kavramıdır. Kavram, Kur'ân'da tevhîd akîdesini kulların gönlüne yerleştirmek maksadıyla sıkça zikredilir. Kur'ân-ı Kerîm'in inzâlinin öncesinde Arap lisanında çeşitli anlamlar içeren, Mekke toplumunun sosyal ve dinî hayatlarında sıkça kullandıkları `Rab` lafzı, ilk vahiyle beraber Allah'a mahsus bir kavram kılınmıştır. İçerdiği anlamların hemen hepsi kendisinden soyutlanmış, emir, lider, sonsuz ve sınırsız iktidar sahibi olan zat anlamlarını ihtiva eden bir kavram halini almıştır. Hatta emir, lider anlamındaki kullanımlar dahi dolaylı olarak sozsuz ve sınırsız iktidar sahibi olan zat anlamını ifade etmiştir.Çeşitli sebep/hikmetlere binâen `Rab` kelimesi Kur'ân-ı Kerîm'de sıkça zikredilmiştir. Allah lafzı ulûhiyyetin aşkın yönünü ifade ederken, `Rab` lafzı içkin yönünü yani mahlûkâtın tüm işlerini yaratma, yürütme ve kullarla hemhâl olma durumunu ifade etmektedir.

The holy Quran, the source of divine guidance and universal values used the words and phrases that attracted their attention when guided ears were guided. This situation which is the direction of the Quran also manifests itself in the concept of the `Rab` (Lord). While expressing intolerance the concept of the `Rab` (lord) which expresses Godliness again is often mentioned as well as being mentioned on the Quran. It is the concept of the `Rab` (Lord) the largest and most comprehensive concept that expresses divinity in the Quran. It is frequently mentioned in the Quran with the aim of placing the unity of faith in the hearts of its servants. In the beginning of Quran's doctrine the (rab)'s lord's word often used in the social and religious life of the Mecca community with various meanings in Arabic language. The commander the leader has taken on the meanings of Allah a concept. Even the use of the commander the leader implied the meaning of Allah indirectly. The (Rab)'s Lord's word which is based on various causes and wisdoms is often mentioned in the Quran. While the word of God expresses the aspect of love the word of God expresses the direction of inner that is the creation execution and use of all the works creator.