İnsan kaynakları yönetiminde performans değerlendirilmesi için geliştirilen bir ölçeğin psikometrik özelliklerinin incelenmesi

Abstract

ÖZET İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNDE PERFORMANS DEĞERLENDİRİLMESİ İÇİN GELİŞTİRİLEN BİR ÖLÇEĞİN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Yelboğa, Atilla Yüksek Lisans, ölçme ve Değerlendirme (Psikometri) Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Prof. Dr. Ezel Tavşancıl Eylül 2003, 108 sayfa Bu araştırmada, daha önce psikometrik özellikleri araştırılmamış ve Grafik değerlendirme ölçeği yardımıyla geliştirilmiş olan performans değerlendirme ölçeğinin psikometrik özellikleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışma için, hizmet sektöründe faaliyet gösteren bir Kurum'un varolan performans ölçeğinden ve uygulama için 184 çalışanından yararlanılmıştır. Toplam dört boyut içinde otuz sekiz maddeden oluşan performans değerlendirme ölçeğinin ilk uygulaması yapılarak çalışmaya başlanmıştır. İlgili ölçek, kapsam geçerliği araştırılmak için konu uzmanı olarak belirlenen sekiz kişiye uygun formatta hazırlanarak gönderilmiştir. Geri dönen sekiz ölçek değerlendirilmiş, uzman görüşleri sonucunda iki maddenin ölçek dışında bırakılması uygun bulunmuştur. Bir sonraki aşamada ise her bir maddenin aritmetik ortalama, standart sapmaları hesaplanmış ve madde toplam korelasyon sonuçlarına bakılmış, madde-toplam puan korelasyonları manidar bulunmuştur. Performans değerlendirme ölçeğinin güvenirliği için iç tutarlık yöntemi (Cronbach a), test tekrar test yöntemi kullanılmış ve test tekrar test yöntemi için aynı kişilere altı ay içinde tekrar uygulama yapılmıştır, ölçeğin; test tekrar test güvenirlik katsayısı.87, Cronbach a güvenirlik katsayısı ise.94 bulunmuştur. Yapı geçerliği çalışmaları sırasında ise faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi çalışmaları sonucunda beklenildiği gibi ölçeğin dört faktörlü yapıda olduğu görülmüştür. Faktör analizi yapılırken birden fazla faktöre giren ve madde faktör yükleri arasındaki fark.10 'un altında olan dört madde ölçekten çıkarılmıştır. Faktörlerin adlandırılması her faktörle ilişkili düzenlenmiş değişkenlerin özel bir kombinasyonunun anlamına göre ivuzman görüşleri de alınarak yapılmıştır. Bu çalışmalar sonucunda toplam altı madde ölçekten çıkarılmış ve kalan otuz iki madde yeniden düzenlenmiştir. Son olarak da kalan maddeler için tekrar madde-toplam korelasyonlarına bakılmış ve madde toplam puan korelasyonları manidar bulunmuş ve her bir alt boyut için Cronbach a ve test tekrar test yöntemi ile güvenirliklerine bakılmıştır. Bu araştırma bulgularından yola çıkılarak elde edilen nihai performans değerlendirme ölçeği, geçerliği ve güvenirliği yüksek bir ölçme aracı olarak değerlendirilmiştir.

ABSTRACT THE EXAMINATION OF THE PSYCHOMETRIC QUALITIES OF THE SCALE DEVELOPED FOR THE PERFORMANCE EVALUATION IN THE MANAGEMENT OF HUMAN RESOURCES Yelboğa, Atilla M. Sc. in Measurement and Evaluation / Psychometry Discipline Thesis Consultant : Prof. Dr. Ezel Tavşancıl September, 2003, 108 pages In this study, exerts have been made to determine the psychometric qualities of the performance evaluation scale which was developed by Graphic rating scale and whose psychometric qualities have not been examined before. It has been made use of the current performance scale of an 'Institution' in the service sector and its 184 employees for the application for this study. The study was started with the first application of the performance evaluation scale consisting of thirty-six item in four dimensions. The relevant scale was sent to eight speacialist persons within the suitable format to be searched for its scope validity. These eight scales were evaluated; it was decided as a result of the specialists' opinions that two item would be excluded from the scale. In the following step, mean and the standart deviations of each items were counted and the item total correlation results were examined, item- total point correlations were found significant. The method of internal consistency and the method of test retest were used for the reliability of performance evaluation scale ; another application was realized to the same persons within the six months for the test retest method. Test retest reliability coefficient of the scale was.87, Cronbach a reliability coefficient was.94. The factor analysis was carried out during the studies of construction reliabilities. As a result of the factor analysis, it was observed that the scale was four- factor structure. While the factor analysis was being made, four item, which included more than one factor and whose differences between item factor burdens were under.10, were excluded VIfrom the scale. The nominalization of the factors were made upon the specialists' opinions according to the special combination of the variants organized relating to each factor. As a result of these studies, total six item were excluded from the scale and the other thirty-two item were reorganized. Lastly, the item- total correlations were examined again for these thirty-two item and the item total point correlations were found significant and the reliabilities of the sub-dimensions were examined by Cronbach a and test retest method. The final performance evaluation scale determined by means of the results of this study has been evaluated as a means of evaluation having high validity and reliability. VII