İlköğretim müfettişlerinin mesleki etik ilkeleri ve bu etik ilkelere uyma düzeyleri

Abstract

Araştırmanın amacı, ilköğretim müfettişlerinin uymaları beklenen etik ilkelerin nelerolduğunun saptanması ve saptanan bu etik ilkelere ilköğretim müfettişlerinin ne dereceuygun davrandıklarına ilişkin olarak okul yöneticilerinin ve öğretmenlerinin görüşleriniortaya koymaktır. Araştırma tarama modelindedir. Araştırmanın iki çalışma evrenibulunmaktadır. Birinci çalışma evrenini; Türk Eğitim Sistemi'nin denetim alt sistemindegörev yapan ilköğretim müfettişleri oluşturmaktadır. Yedi coğrafi bölgeden birer il randomyoluyla seçilerek, araştırmanın birinci evreni için küme örneklemini oluşturmaktadır. Veritoplama aracı olarak anket (43 madde) kullanılmıştır. Toplam 465 anket gönderilmiştir. Geridönen 286 anket değerlendirilmeye alınmıştır. Toplanan verilerin analizinde, frekans (f),yüzde (%) kullanılmıştır. İkinci çalışma evreni ise, Ankara ili Büyükşehir Belediyesi sınırlarıiçinde bulunan üç merkez ilçede (Çankaya, Mamak, Yenimahalle) Milli Eğitim Bakanlığı'nabağlı resmi ilköğretim okulları ve bu okullarda görev yapan 70 okul yöneticisi ve 433 sınıföğretmeninden oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, müfettişlere uygulanan anketteyer alan davranış ifadelerinden yönetici ve öğretmenler tarafından gözlenemeyeceğine kararverilen 12 madde çıkartılarak yeni bir anket (32 madde) geliştirilmiştir. Bu alt evrene toplam503 anket uygulanmıştır. Geri dönen 391 anket değerlendirilmeye alınmıştır. Toplananverilerin analizinde, frekans (f), yüzde (%), aritmetik ortalama ( X), standart sapma (ss) ve t-testi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre; müfettişlerin benimseyerek ve geliştirerekuygun davranmaları beklenen davranışlar listesinin tamamı müfettişler tarafından ?etik ilke?olarak değerlendirilmiştir. Yönetici ve öğretmenler, saptanan etik ilkelere müfettişleringenellikle uygun davrandıklarını ifade etmişlerdir. Okul yöneticilerinin ve sınıföğretmenlerinin, ilköğretim müfettişlerinde davranış [t (391) = .152, P >.05)] ve rol [t (391)=.771,P>.05)] boyutlarındaki mesleki etik ilkeleri gözleme düzeylerine ilişkindeğerlendirmeleri anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı görülmüştür.

The main concern of the research is to determine the ethical principles that the basiceducation supervisors must follow, to present the views of the administrators of the basiceducation schools and of the teachers in regard to faithfulness of the basic educationinspectors to the respective principles and finally to present whether there are remarkabledifferences between the views of the groups. The study was a survey one. The research hastwo target populations. The first target group is composed of basic education supervisorsworking inspection sub-system of Turkish Educational System. The cluster sampling for thefirst target group was created by means of selecting a city randomly from each of sevengeographical regions. The questionnaire (with 43 items) was used as data collectingtechnique. 465 questionnaires were sent in total. 286 questionnaires were received back andtaken into the evaluation. During the analysis of the data the frequency (f) and percentage(%) were used. The second target group is composed of state basic education schools ofMinistry of National Education in three central districts (Cankaya, Mamak, Yenimahalle)within the territory of Great Municipality of Ankara and 70 school administrators and 433teachers working in the given schools. A new questionnaire form (including 32 items) wasdesigned as data collecting technique by means of removing 12 items; those considered thatthe teachers would fail to observe through the behavioral patterns of the supervisors. 503questionnaires were delivered. 391 survey papers returned back and evaluated. Thefrequency (f), percentage (%), the mean ( X), standard deviation (ss) and t- test were used forthe analysis of the collected data. In line with the findings of the research; the supervisorsconsidered all items of list of behaviors in the questionnaires, expected from the supervisorsto adopt and develop, as ?ethical principle? for supervisors. The administrators and teachersstated that the supervisors generally behaved in accordance with the requirements of theethical principles. It was seen that there was not any remarkable difference between theevaluations of school administrators and of the teachers in regard to conformance of basiceducation supervisors with the professional ethical principles in their roles [ t (391) = .771, P> .05)] and behaviors [ t (391) = .152, P > .05)].