Zihinsel engelliler sınıf öğretmenlerinin performans değerlendirilmesine ilişkin görüşler ve öneriler

Abstract

Bu arastırmanın amacı, zihinsel engelliler sınıf ögretmenlerininperformansının kimler tarafından degerlendirilecegi, performansdegerlendirmenin hangi sıklıkla yapılacagı, performans degerlendirmeölçütlerinin neler olması gerektigi, performansı düsüren etkenlerin neleroldugu, degerlendirmede dikkate alınması gereken yaklasımlar veperformans degerlendirme sonuçlarının kullanılacagı yerlere iliskin zihinselengelliler sınıf ögretmenlerinin, müdür, müdür yardımcıları ve ilkögretimmüfettislerinin görüsleri ve bu grupların görüsleri arasında anlamlı bir farkolup olmadıgını ortaya koymaktır. Arastırmada veri toplama aracı olarakanket uygulanmıstır. Türkiye'de bulunan yedi cografi bölgeden seçilen 14ilde görev yapan 129 müfettis, 12 müdür, 23 müdür yardımcısı ve 176zihinsel engelliler sınıf ögretmeni arastırma grubunu olusturmaktadır.Arastırmaya katılan grubun ortalamaları arasındaki farkların manidarlıgınısaptamak için; görev, kıdem ve mezun olunan bölüm degiskenine göreolusturulan grupların görüsleri ile ilgili varyans analizi yapılmıstır.Arastırma sonuçlarına göre; performans degerlendirmeninkimler tarafından yapılacagına iliskin verilen yanıtlarla görev, mezun olunanbölüm ve kıdem degiskeni arasında anlamlı bir iliski vardır. Müfettis, müdürve müdür yardımcılarının 1/3'ü degerlendirmenin müdür, müfettis ve müdüryardımcıları tarafından yapılmasını desteklemislerdir. Zihinsel engelliler sınıfögretmenleri ise degerlendirmenin beraber derse girdikleri ögretmen veyaözel egitim alanında egitim almıs müfettislerce yapılmasını istemislerdir.Performans degerlendirme hangi zaman aralıklarında yapılmalıdır? Sorusunaverilen yanıtlarla görev, mezun olunan bölüm ve kıdem degiskeni arasındaanlamlı bir iliski yoktur. Müdür, müdür yardımcısı, müfettis ve zihinselengelliler sınıf ögretmenlerinin yarıya yakını degerlendirmenin mevcutsistemdeki gibi yılda bir yapılması gerektigini belirtmislerdir.Görev degiskenine göre performans degerlendirme ölçütlerine iliskinolarak anlamlı bir fark bulunamamıstır. Müfettisler ve zihinsel engelliler sınıfögretmenleri ögrencinin basarılı oldugu yönleri takdir etme, ögrencilerinbireysel farklılıklarını dikkate alarak konuyu isleme, ögrencilerle saglıklıiletisim kurma gibi ölçütlerin degerlendirmede yer alması gerektiginibelirtmislerdir. Zihinsel engelliler sınıf ögretmenleri ise müfettislerinyukarıdaki görüslerine katılmakla beraber, çocugun engeli hakkında yeterlidüzeyde bilgi sahibi olma, ögretim yaparken ögrencilerin gelisim düzeylerinidikkate alma, ögrencilerin seviyelerine uygun bireysel egitim planı hazırlama,belirlenen davranıs degistirme teknigini uygulamasının degerlendirmeölçütleri içerisinde yer alması gerektigine tamamen katılmaktadırlar. Müdürlerise velilerle egitimin her asamasında etkili iletisim kurmayı, ögrencinin egitimsürecinde sabırlı olma gibi ölçütlerin degerlendirmeye katılması gerektiginibelirtmislerdir. Müdür yardımcıları ise ögrencinin egitimi sürecinde sabırlıolmayı birinci sırada, velileri ögrenci hakkında bilgilendirme ikinci olarak veüçüncü olarak ta ögrencilerin seviyesine uygun ders planı hazırlamaölçütlerinin degerlendirmeye katılması gerektigini belirtmislerdir.Performansı düsüren etkenler boyutunda gruplar arasında anlamlı birfark bulunamamıstır. Müdürler ve müfettisler alanla ilgili degisme vegelismeleri takip edememe, ögretmenin olumlu yanlarının takdir edilmemesiüzerinde dururken, ögretmenler bu maddelerin yanında araç gereçyetersizligini de önemli bulmuslardır. Degerlendirmede dikkate alınmasıgereken yaklasımlar boyutunda görev degiskenine göre anlamlı bir farkbulunamamıstır. Katılımcılar ögretmenlerin yaptıgı bilimsel yayınlarındegerlendirmeye katılmasını, ögretmenlerin degerlendirilmesinde okulyöneticilerinin fikrinin alınmasını üzerinde durmuslardır. Performansdegerlendirme sonuçlarının kullanılacagı yerlerin görev degiskenine göreanlamlı bir sekilde farklılastıgı görülmektedir. Müfettisler ile zihinsel engellilersınıf ögretmenleri (1-3) arasındaki farkın anlamlı oldugu, müfettislerinortalamalarının zihinsel engelliler sınıf ögretmenlerinden daha yüksek oldugugörülmektedir.

The aim of this study is to carry out the views of teachers of specialaducation classes, principals and vice principals about by whom the specialaducation classes teachers? performance should be evaluated, how often thisevaluation should be done, what the evaluation standarts should be, what thefactors that affect the performance in negative ways are, the approaches thatshould be taken in to account during evaluation, how and where theevaluation results should be used; and to carry out if there are anymeaningful differences between the views of these people. A questionnairewas used as the data collection instrument in the study. The population of thestudy consisted of 129 supervisors, 12 principals, 23 vice principals and 176mentally handicapped classes teachers chosen from seven geographicalregions of Turkey. Variance analysis was done concerning the views ofgroups based on duty, seniority, the department that they graduate in orderto find out the sıgnificances of the differences between the views of groups.Accordini to the findings of the study, there is a significant relationshipbetween the replies to the question by whom the evaluation should be doneand duty, graduation department and seniority variables. 1/3 of supervisors,principals and vice principals support the the idea that the evaluation shouldbe be done by supervisors, principals and vice principals. However, theteachers of special aducation classes wanted the evaluation to be done bythe teachers whom they cooperate in the classrooms or by a supervisor whotook education in the same field with them. there are no significantrelationhips between the replies to the question how often the performanceevaluation should be done and duty, graduation department and seniorityvariables. About half of the principals, vice principals, supervisors andteachers state that the evaluation should be done once a year as in theexisting system.There are not any significant differences regarding performanceevaluation standarts based on duty variable. Supervisors and teachersemphasize that standarts like ?appreciation of the students? success,teaching the topics paying attention to the students individual differences,establishing a healthy communication with the students? should be includedinto the evaluation. Teachers have the similar views with the supervisors butthey totally agree with the idea that the standarts such as ?having adequateinformation about the students? handicap, taking the students level ofprogress into consideration during instruction, preparing individualized lessonplan suitable with the students level of progress, applying the defined methodto change the students? behavior? should be included in the evaluationstandarts. As for principals, they stated that the standarts like ?establishingeffective communication with the parents at every phase of instruction, beingpatient towards the students? should be included in the evaluation standarts.Vice principals mention ?being patient towards the students? as the first,?informing the parents about the students? as the second and preparing thelesson plan suitable with the students level of progress? as the third standartto be included in the evaluation.There are not any significant differences between the views on factorsaffecting the performance in negative ways. Principals and supervisors stresson ?not following the new trends in the field? and ?not appreciating theteachers positive sides?. Teachers agree with the principals and supervisorsview and add ?inadequacy of equipment? as another important factor.Thereare not any significant differences between the views on the points thatshould be taken into consideration during evaluation. The participants statethat scientific publications of the teachers should be included in theevaluation and principals views should be asked for the evaluation of theteachers. The views on how performance evaluation results should be useddiffer meaningfully based on task variable. It can be said that there aremeaningful differences between the views of supervisors and teachers; andthe supervisors? average scores are higher than the teachers.