Çerkes dünyasının Ç`eraşe Tembot`un «tek atlı» romanındaki görünümü

Abstract

Bu çalışmada Çeras'e Tembot'un 'Tek Atlı' adlı kitabı incelenmiş, Çerkesler ve Çerkes kültürü ile ilgili kültürel unsurlar belirlenmiştir. Bu romanda, Çerkeslerin yaşadığı coğrafya, Çerkes atlısı, Çerkes giysileri ve Çerkes silahları incelenmiştir. Çerkeslerin yaşam biçimlerinin önemli bir parçasını oluşturan konuk evi ele alınmıştır. Konuk evinin kuralları, düğünler, düğünlerde gerçekleştirilen çeşitli yarışmalar ve danslar Çerkes kültüründe taşıdığı önem bakımından ele alınmıştır. Ayrıca, kitapta yer alan Çerkeslere ve Çerkes kültürüne ait sosyal sınıflar belirlenmiştir. Bu kitap Çerkes dilinde yazılmıştır ve kitabın Türkçe çevirisi dil, ifade ve anlam açısından incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Kitabın Türkçe çevirisi ile orijinal dili olan Çerkesçesi karşılaştırılarak anlam ve anlatım açsından değerlendirilmiştir. Türkçe çevirideki bazı hataların anlam kaymalarına neden olduğu belirlenerek bunların etkileri tespit edilmiştir. Kitaptaki atasözleri dil ve anlam bakımından ayrı ayrı incelenmiştir. Romanda yer alan atasözleri çeviri bakımından incelenmiş ve beş grupta sınıflandırılmıştır: anlam bakımından aynı olanlar, kelime kelime çevrilmiş olanlar, Türkçede var olan karşılıkları ile çevrilmiş olanlar, yanlış çevrilmiş olanlar ve hiç çevrilmemiş olanlar.

In this study, Çeras'e Tembot's book Tek Atlı was examined and the cultural elements about Circassians and Circassian culture were determined. In this novel, the geography of the Circassians, Circassian horsemen, Circassian clothing and Circassian weapons were examined. The guest house, which forms an important part of Circassian lifestyles, is discussed. The rules of the guest house, weddings, various competitions and dances at weddings are discussed in terms of their importance in Circassian culture. In addition, social classes belonging to Circassians and Circassian culture in the book were identified. This book was written in Circassian and the Turkish translation of the book was compared and evaluated in terms of language, expression and meaning. It has been determined that some errors in Turkish translation cause meaning shifts and their effects have been determined. Proverbs in the book have been examined separately in terms of language and meaning. The proverbs in the novel were examined in terms of translation and classified into five groups: the same in meaning, those translated by word, those translated with their equivalents in Turkish, those translated incorrectly, those never translated.