16 Numaralı, 1082-1083 (1671-1673) tarihli Kadıasker Defteri`ne göre Kırım`da sosyal ve ekonomik hayat

Abstract

Şer'iyye sicilleri, yerel tarih çalışmalarında önemli kaynaklardan biridir. Busiciller Osmanlı Devleti'nde ve Kırım Hanlığı'nda adalet mekanizmasının başındakikadı dediğimiz görevliler tarafından tutulur. Tutulan sicillerde evlilik, boşanma,miras, hırsızlık, cinayet, tayin ve daha pek çok konu hakkında bilgiler mevcuttur.Söz konusu kayıtlarda toplumun her kesiminden insanı görmek mümkündür.15. yüzyılın son çeyreğinden 18. yüzyılın sonlarına kadar Osmanlı toprağıolan Kırım, Karadeniz'de stratejik bir konuma sahiptir. Bölge, Osmanlı Devleti ileRusya arasında çetin mücadelelere sahne olmuştur. Bulunduğu coğrafî konumhasebiyle Balkanlar, Avrupa, Rusya, Asya ve Anadolu insanlarının kültürlerindenizler taşımaktadır. Bu bakımdan Kırım kadıasker defterleri yerel ve sosyal tarihalanında çalışma yapmak isteyen araştırmacılara fevkalade bilgiler sunmaktadır. Sözkonusu tezde, 16 numaralı Kırım kadıasker defteri incelenmiştir. Elde edilen verilerüzerinden bölgedeki idarî yapılanma, ekonomik yapı, aile hayatı, etnik gruplar,Müslüman ve gayrimüslimlerin isimleri, onların unvanları, meslek kolları, kullanılanölçü birimleri ve para cinsleri, kişisel eşyalar, günlük hayatta kullanılan araç-gereçler, köyler, mahalleler ve hatta hayvan cinsleri değerlendirilmiştir.

Court records are one of the most important sources in local history studies.These records known as qadi records were recorded by qadis, who were the head ofthe justice system in the Ottoman Empire and the Crimean Khanate. There weremany cases in these records about marriage, divorce, inheritance, theft, murder,appointments, etc. In mentioned records, it is possible to find many people fromdifferent part of the society.Crimea, which was the Ottoman territory from the last quarter of the 15thcentury to the end of the 18th century, has a strategic position in the Black Sea. Theregion has faced many conflicts between the Ottoman Empire and Russia. It hascultural mixtures of Balkans, European, Russian, Asian and Anatolian people due toits geographical location. In this respect, Crimean court records are outstandingsources for researchers who are willing to study local and social history. In thisthesis, the Crimean court records numbered 16 was examined. Administrativestructure in the region, economic structure, family life, ethnic groups, names ofMuslims and non-Muslims, their titles, professions branches, units of measurementand currencies, personal belongings, tools and equipment used in daily life, villagesneighborhoods and even animal breed were evaluated through obtained data.