Türkiye`de Çerkezce öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri

Abstract

Bu araştırmada, Türkiye'de Çerkezce öğretiminde karşılaşılan sorunların tespit edilmesi ve bu sorunlara çözüm önerileri sunulması amaçlanmıştır. Çerkezce öğretiminde karşılaşılan sorunların tespit edilmesi amacıyla, eğitim öğretimin unsurları olan, öğrenci-öğretmen-kurs üçgeni çerçevesinde bir araştırma yürütülmüştür. Araştırmada, birinci dili Türkçe olan ve sonradan değişik yollar ile Çerkezce öğrenmiş 22 kişi ile görüşülmüştür. Görüşmelerde, kişilerin Çerkezceyi nasıl öğrendikleri, neden öğrendikleri, Çerkezcenin hangi yapılarında zorlandıkları veya zorlanmadıkları, Çerkezceyi nerelerde kullanabildikleri, Türkiye'de Çerkezce öğretiminin daha etkili kılınmasına yönelik görüşleri ve tavsiyelerinin neler olduğu öğrenilmiştir. Araştırmada, sivil toplum kuruluşları veya halk eğitim merkezleri bünyesinde açılmış Çerkezce öğretimi yapılan kurslarda öğreticilik yapan 6 kişi ile yazışma yapılmıştır. Bu yazışmalar sonucunda, Çerkezce öğreticiliği yapan kişilerin, Çerkezce öğretimi yaparlarken karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlara karşı uyguladıkları çözümler, öğreticilerin gözünden Türkiye'deki Çerkezce öğretiminin güçlü yanlarının neler olduğu, birinci dili Türkçe olan ve ikinci dil olarak Çerkezce öğrenmek isteyen kişilere nasıl öğretim yapılmasına dair öğreticilerin görüşleri öğrenilmiştir. Araştırma kapsamında, Çerkezce öğretimi yapılan 3 kursta gözlemci olarak bulunulmuştur. Bu gözlemler kapsamında, Çerkezce öğretimi yapılan kursların fiziki donanımlarının, kurslarda yer alan öğretmen ve öğrencilerin ilişki ve davranışlarının, Çerkezce kurslarında eğitim öğretimin incelenmesi yapılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Verilerin analizi sonucunda, Türkiye'de Çerkezce öğretiminde karşılaşılan iki önemli sorunun bulunduğu anlaşılmıştır.•Birinci önemli sorun olarak, öğrenci ve öğretmenlerin, Çerkezce öğrenimi ve öğretimi esnasında ulaşabilecekleri işitsel, görsel, yazılı materyallerin çok az olması, az olarak bulunan öğretim materyallerinin ise, iki dilin farklılıklarının dikkate alınmadan hazırlandıkları ve Çerkezce öğrenimi esnasında öğrenicilere rehberlik etmekte yetersiz kaldıkları sonucuna ulaşılmıştır. •Türkiye'de Çerkezce öğretiminde karşılaşılan ikinci önemli sorun olarak ise, hedef dil olan Çerkezce ve birinci dil olan Türkçenin farklılıklarına dikkat edilerek geliştirilmiş bir dil öğretim programının ve bu program doğrultusunda geliştirilmiş, birinci dili Türkçe olup sonradan Çerkezce öğrenmek isteyen kişilere yönelik, Çerkezce öğretimi ile ilgili etkili bir dil öğretim yönteminin henüz geliştirilememiş olması, sonucuna ulaşılmıştır. Çerkezce öğretiminin etkililiğini arttırmaya yönelik öneriler:•Türkiye'de, Halk Eğitim Merkezlerinde Çerkezce öğretimi için, Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü tarafından 2017 yılında hazırlanmış Yabancı Diller Adigece(Çerkezce) A1 Seviyesi Kurs Programı uygulanmaktadır. Bu programın uygulanmasından önce, Çerkezce öğrenmek isteyen kişilere, `başlangıç seviyesi` adı altında bir program uygulanmalıdır.•Bu başlangıç seviyesi adlı programda, yabancı dil öğretim yöntemlerinden Bilişsel Öğretim yöntemi kullanılarak, sarmal yaklaşımla, Çerkezcenin sesleri ve fiilleri öğretilmelidir.•Başlangıç seviyesi programında, başlangıç seviyesinin kazanımlarına uygun olarak sarmal bir düzen ile hazırlanmış ders kitabı, güzel yazı defteri ve ders anlatım videolarının kullanılmalıdır.Anahtar sözcükler:

In this research, it is aimed to identify the problems encountered in Circassian Language teaching in Turkey and offer solutions to these problems. On the aim of determining the problems encountered in Circassian language teaching, a research was carried out within the framework of the student-teacher- course triangle, whichis the elements of education. In this study, 22 people whose first language is Turkish as native language and who later learned Circassian Language in different ways were interviewed. In the interviews, it was learned how they learned Circassian language, why they learned it, on which patterns of Circassian language they had faced with difficulties or they had not, on where they can use Circassian language, and what were their advises on improving the efficiancy of Circassian language teaching in Turkey. In this study, Letters,mails and messages are sent to 6 people who had worked as a teacher of Circassian language in civil society organizations or public education centres. As a result of these letters; the problems that they face while teaching Circassian language and their solution suggests they apply to these problems, what are the difficulties of teaching Circassian language in Turkey through the eyes of the teachers, and which method must be used for teaching Circassian language to students whose native language is Turkish. In the period of this study, he was an observer in 3 courses teaching Circassian. In this observation, physical equipment of Circassian courses, relationship and behavior of teachers and students in the courses, Education in Circassian courses were examined. Results of the research analysed with substance analyse method and interpreted using the content analysis method. As a result of the analysis of the data, it is understood that there are two important problems encountered in Circassian teaching in Turkey:•The first most important problem for students and teachers during teaching and learning Circassian; is reaching too limited auditory, visual, written materials, and these materials were prepared regardlessly, especially about the differences between these two languages and It was concluded that they were incapable of guiding learners during Circassian learning.•The second most important problem in teaching Circassian in Turkey, it was concluded that a language teaching program developed by paying attention to the differences between the target language Circassian and first language Turkish, and an effective language teaching method developed in line with this program, aimed at people who want to learn Circassian after their first language is Turkish, has not yet been developed.Suggestions for increasing the effectiveness of Circassian teaching:•For the teaching of Circassian in public education centers in Turkey, the A1 level course program of Foreign Languages Adigece(Circassian) prepared by the General Directorate of Lifelong Learning in 2017 is being implemented. Before the implementation of this program, a program called `beginning level` should be applied to people who want to learn Circassian.•In this beginning level program, the voices and verbs of Circassian should be taught by using cognitive teaching method from foreign language teaching methods and by using helical approach.•In the starters level program, textbook, beautiful writing book and lecture videos prepared with a helical systematic must be used in accordance with the gains of the beginning level.Keywords: Problems in Teaching Circassian, Circassian, Solution Suggestions