100 temel eserin çocuk edebiyatının temel ilkeleri bağlamında incelenmesi

Abstract

Toplumların demokratikleşme sürecine girmesi, yetiştirdiği bireylerinkendilerini gerçekleştirmelerine önemli ölçüde bağlıdır. Bir bireyin kendinigerçekleştirmesi her bakımdan çağdaş koşulların üstüne çıkabilmesi veevrensel paydalara ulaşabilmesiyle olanaklıdır. Bu amaca ise ancak o ülkenineğitim sisteminin doğru ve sağlam yapılandırılmasıyla varılabilir.Eğitim, kişiye birçok açıdan başka bir söyleyişle görsel, dilsel veyazınsal olarak ulaşabilir. En etkili ve kalıcı araçlardan biri ise yazılı kaynaklaryani kitaplardır. Bireyin eğitimle buluştuğu en etkili ve verimli dönemçocukluktur. Öyle ise çocukların eğitimle ve kitaplarla doğru bir etkileşimsürecine girmesi yaşamsal bir önem taşımaktadır. Öte yandan çocuğunkitapla buluşması ise kitap okuma alışkanlığı ve sevgisi kazanmasınabağlıdır. Bu nedenlerle çocuk kitaplarının sanatçı duyarlığı ve estetik kaygı ileoluşturulması kısaca nitelikli olması çocuğun okuma kültürü edinmesinde ilkve en önemli etkendir.İşte bu çalışmanın çıkış noktası da, çocukla kitap arasındaki köprü endoğru ve hızlı bir şekilde nasıl kurulmalı ve bu köprünün oluşmasınıengelleyen etmenler nasıl ortadan kaldırılmalı sorunsalıdır. Ülkemizde bukonuyla ilişkili olarak ise Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2005/70 sayılıgenelge ile önce lise sonra ise ?İlköğretim Öğrencileri İçin 100 Temel Eser?listesi belirlenmiştir. Bu listenin amacı ise ?ortak duygu ve bilincinoluşturulması? ile ?kitap okuma alışkanlığı kazandırılması? olarakgösterilmiştir. Öte yandan hazırlandığı ve uygulamaya konulduğu andanitibaren bu konuda akademisyenler, yazarlar, çeşitli gazeteciler,kütüphaneciler, öğretmenler kısaca birçok kişi bu liste hakkında olumsuzgörüşlerini iletmişlerdir. Ancak bu konuda bilimsel düzeyde çok yönlü vekapsamlı bir çalışma yapılmadığı da bir gerçektir. İşte bu çalışmanın amacı,eğitimin en önemli basamaklarından olan ilköğretim düzeyindeki buuygulamanın MEB tarafından sunulan genelgedeki maddeler de göz önündebulundurularak, ?100 Temel Eserin? Çocuk Edebiyatının Temel İlkeleriyönünden incelenmesidir.?100 Temel Eser?, 63 eser ?Türk Edebiyatı?, 7 eser ?HazırlatılacakEserler?, 30 eser ise ?Dünya Edebiyatı? başlığı altında yer almaktadır. Herbaşlığın yüzde yirmisi oranında alınan örneklem çerçevesinde, 12 eser TürkEdebiyatından, 2 eser Hazırlatılacak Eserlerden, 6 eser ise DünyaEdebiyatından seçilmiştir. ?100 Temel Eser? kapsamında alınan örneklemdoğrultusunda 20 eser tarama yöntemi ile incelenmiştir. Bu çalışmaya göre,incelenen 20 eserin içinden 5 eserin, çocuk edebiyatının temel ilkelerineuygun olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonuçları ışığında çocuğun okumakültürü edinmesine katkı sağlayacak çeşitli öneriler sunulmuştur.Anahtar Sözcükler: 100 Temel Eser, Çocuk Edebiyatı, OkumaKültürü.

Introduction of communities to the democratization process, heavilydepend on the self-actualization of individuals. Self-actualization is possiblewith reaching above modern conditions in every respects and achievingshared universal platform. This goal is only accessible with the constituting acorrect and strong education system in that country.Education can be delivered in various ways such as visual, linguistic orliterary. One of the most effective and permanent resources are inscriptiveresources, namely books. Childhood is the most effective and important ageswhich individual is engaged in education. Therefore, a correct interactionprocess with education and books has vital value for children. On the otherhand, encountering with books is depending on for children gaining love forbook and reading habit. For this reason, when creating child books, artisticsensitivity and aesthetic concern, namely being qualified, are very importantfactors for children to gain reading culture.The foundation of this study is the problematic of how could be built abridge through the most effective and fast way between child and books andhow could be eliminated factors that prevent formation of this bridge. Relatedwith this subject, first for high school students and then ?100 Basic Pieces forPrimary Education Students? list is determined with 2005/70 numberedcurricula by Ministry of National Education.The purposes of this list are pointed out as ?to constitute a commonsense and consciousness? and ?to provide gaining reading habit. On theother hand, since it has been prepared and put in to practice, academics,writers, various journalists, librarians and teachers put forward their negativeviews and criticisms. However there is a truth that any comprehensive andversatile study is made through scientific level. So purpose of this study is toexamine ?100 Basic Pieces?, that is the primary education application whichis the most important grade of schooling, in the point of Basic Principles ofChild Literature with regarding to items in the curricula, presented by Ministryof National Education.?100 Basic Pieces? consist of 63 pieces of ?Turkish Literature?, 7 piecesof ?Pieces Will Be Prepared? and 30 pieces of ?World Literature? topics. 12pieces from Turkish Literature, 2 pieces from Pieces Will Be Prepared and 6pieces from World Literature were selected in the frame of sample which wasformed by 20% percentage of each topic. Oriented to sample within ?100Basic Pieces?, 20 pieces were tested by scan method. 5 of the 20 pieceswere determined as suitable to the basic principles of child literature. Withrespect to the findings of this study, various recommendations weresuggested to contribute children?s reading culture gain.Keywords: 100 Basic Pieces, Child Literature, Reading Culture.