4 yaş çocuklarının sosyal becerlerinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu ara?tırmanın amacı, 4 ya? çocuklarının sosyal becerilerini değerlendirmek ve çocukların sosyal becerilerine etki eden deği?kenleri incelemektir. Ayrıca ara?tırmada öğretmenlerin, sınıflarındaki çocuklar için hangi sosyal becerileri önemli bulduklarını ortaya çıkarmak amaçlanmı?tır. Ara?tırmada, okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4 ya? çocuklarının sosyal beceri ve problem davranı?larına, cinsiyet, okul öncesi eğitim alma süresi, karde? sayısı ve anne-baba öğrenim düzeyi deği?kenlerinin etkisi ara?tırılmı?tır. ?li?kisel tarama modelinde betimsel bir çalı?ma olan bu ara?tırmanın çalı?ma grubunu, Ankara ilindeki çe?itli anaokullarına devam eden 4 ya? grubundaki toplam 345 çocuk olu?turmu?tur.Ara?tırma sonuçları ?u ?ekilde özetlenebilir: Sosyal Beceri Derecelendirme Sistemi'nin Okul Öncesi Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalı?maları sonucu elde edilen bulgular, ölçeğin Türkiye'de geçerli ve güvenilir bir değerlendirme aracı olarak kullanılabileceğini göstermektedir.Ara?tırmada cinsiyet deği?kenine göre; kız çocukların erkek çocuklara göre ??birliği, Kendini ?fade Etme/Atılganlık, Özdenetim Alt Ölçek ve Sosyal Beceri Ölçeği Toplam Puanları daha yüksek çıkarken, erkek çocukların kızlara göre Problem Davranı?lar Ölçeği Toplam Puanı ve Dı?salla?tırılmı? Davranı?lar Alt Ölçeği Toplam Puanları daha yüksek çıkmı?, ?çselle?tirilmi? Davranı?lar Alt Ölçeği Toplam Puanında ise iki grup arasında anlamlı bir farklılık görülmemi?tir.Karde? sayısı deği?kenine bakıldığında; karde?i olan çocukların tek çocuk olanlara göre ??birliği, Özdenetim Alt Ölçekleri Toplam Puanları ve Sosyal Beceri Ölçeği Toplam Puanı daha yüksek çıkarken, Kendini ?fade Etme/Atılganlık Alt Ölçek Toplam Puanında ise iki grup arasında anlamlı bir farklılık görülmemi?tir. Tek çocuk olanların karde?i olan çocuklara göre Dı?salla?tırılmı? Davranı?lar Alt Ölçeği ve Problem Davranı?lar Ölçeği Toplam Puanları daha yüksek çıkarken, ?çselle?tirilmi? Davranı?lar Alt Ölçeği Toplam Puanında ise iki grup arasında anlamlı bir farklılık görülmemi?tir.Okul öncesi eğitim alma süresi ile anne ve baba öğrenim düzeyleri deği?kenlerine göre; hem Sosyal Beceri Ölçeği hem de Problem Davranı?lar Ölçekleri ile Alt Ölçek Toplam Puanları açısından gruplar arasında anlamlı bir farklılık görülmemi?tir.Ara?tırmaya katılan öğretmenlerin; ??birliği Alt Ölçeğinde; ?Yönergelerinize uyar?, ?Okuldaki etkinlikleri istenilen ?ekilde yerine getirir? ve ?Oyunlara ya da grup etkinliklerine katılır? becerilerini, Kendini ?fade Etme/Atılganlık Alt Ölçeğinde; ?Kolaylıkla arkada? edinir? , ?Ona haksız bir ?ekilde davrandığınızı dü?ündüğü zaman bunu size uygun bir ?ekilde söyler? ve ?Adil olmadığını dü?ündüğü kuralları uygun bir ?ekilde sorgular? becerilerini, Özdenetim Alt Ölçeğinde; ?Akranlarıyla anla?mazlık durumlarında öfkesini kontrol eder?, ?Ba?kalarıyla oyun oynarken kurallara uyar? ve ?Akranları tarafından kızdırıldığında uygun ?ekilde tepki verir? becerilerini çok önemli buldukları görülmü?tür.Anahtar Kelimeler: Sosyal Beceri Derecelendirme Sistemi, sosyal beceri, sosyalle?me, problem davranı?, davranı? değerlendirme.

The aim of the study is to evaluate social skills of the 4 years old preschool students, and investigate the factors that influencing their social skills. Additionally, it has been aimed at finding out the thought of the preschools teachers that which social skills of their students is important. The possible effects of variables such as gender, parents? educational background, preschool education duration and the number of siblings in the demographic information form on the scale and subscale score mean were examined. The research design of this study is correlative investigation model in which the study group is 345 children of 4 year olds from different preschools in Ankara.The results of the study can be summarized as follows: The validity and reliability studies of this research reveal that Preschool Turkish version of the Social Skills Rating System (3-5 years) is a reliable and valid evaluation tool for the Turkish context.The results of the gender variable: While the girls? scores in terms of cooperation, self-expression/confidence, self-control and social skills scales are higher than boys; on the other hand, boys? scores, according to the problem behaviors and externalizing behavior scales are higher than girls. There was no significant difference between the internalizing behaviors of boys and girls in the overall score of the subscale.The results of the siblings variable: While the cooperation and self confidence scales? and social skills scale? score of the children with siblingsare higher than the children with no siblings. On the other hand, it has not been seen a significant difference between two groups? score of the self-expression scales. The score of the children with no siblings is higher than the children with siblings in terms of the externalizing behaviors and problem behaviors scales. However, it has not been seen a significant difference between two groups in terms of the internalizing behaviors total scales.According to the children?s preschool education duration and their mother and father education variables; there are no significant differences between groups in terms of the Social Skills Scale and Problem Behaviors Scales and subscales of the main scale? total scores.The questions which the teachers taken part in this study thought the most important ones can be listed as follows: The abilities of the ?follows your directions?, ?Produces correct schoolwork?, ?Participates in games or group activities? the Cooperation Scale. In the Self-Expression Scale, the abilities of the ?makes friends easily?, ?appropriately tells you when he or she thinks you have treated him or her unfairly?, ?appropriately questions rules that may be unfair?. In the Self-Control Scale, the abilities of the ?controls temper in conflict situations with peers, ?follows rules when playing games with others?, and ?responds appropriately to teasing by peers?.Keywords: Social Skills Rating System, social skills, socialization, problem behavior, behavior evaluation.