Türkiye`de ve bazı Avrupa Birliği ülkelerinde öğretmenlere yönelik hizmetiçi eğitim programları ve uygulamaları

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Türkiye ve Bazı Avrupa birliği ülkelerindeki öğretmenlere yönelik hizmetiçi eğitim programlarını karşılaştırmak ve Türkiye için yeni bir model önerisi tartışmaktır. Araştırma ile farklı ülkelerdeki hizmetiçi öğretmen eğitimi programlarının tarihsel gelişimi, program temel öğelerinin ele alınış biçimi, öğretmenlerin eğitimlere katılım durumları, eğitim sağlayıcıları ve eğitim süresi karşılaştırılmıştır. Araştırma karşılaştırmalı eğitim araştırmasıdır. Doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Veriler, kütüphanelerden, süreli ve süresiz yayınlardan, ülkelerin eğitim organlarının sitelerinden ve eğitim alanında uluslararası saygınlığı bulunan geçerli bulgular sunan internet kaynaklarından elde edilmiştir.Bu araştırmada, Türkiye ve seçilen Avrupa Birliği ülkelerinin öğretmenlere yönelik var olan hizmetiçi eğitim programları yatay yaklaşım, tanımlayıcı yaklaşım ve değerlendirici yaklaşım kullanılarak analiz edilip karşılaştırılmıştır. Araştırma, Türkiye ve AB üyesi ülkelerden Almanya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, İngiltere, İspanya, İtalya ve Portekiz ile sınırlıdır.Araştırma AB üyesi ülkelerin öğretmenlere yönelik hizmetiçi eğitimlerde sürekliliği sağlama yönünde çabalar içinde olduğunu, Bologna süreci ile tanımlanan üçlü derece sisteminin öğretmenlerin mesleki gelişim çalışmalarında önemsendiğini göstermiştir. Birçok AB ülkesinde, hizmetiçi eğitim hizmeti veren bakanlık, yerel otoriteler, özel merkezler, öğretmen eğitim merkezleri gibi farklı eğitim sağlayıcıları bulunmaktadır. Bu kurumların hizmetiçi eğitimde işbirliğini arttırıcı çalışmalar içinde oldukları saptanmıştır. Hizmetiçi eğitimlere katılımın bazı ülkelerde zorunlu, bazılarında seçmeli, bazılarında da seçmeli olmasının yanında teşvikler için gereklidir. Ülkelerin çoğu ihtiyaç analizi çalışması sonucunda bireysel gereksinime dayalı yönlendirme yapmaktadır. Hizmetiçi eğitimler ve mesleki gelişimler değerlendirilmekte ve akredite edilmektedir. Bazı ülkelerde Türkiye'de olduğu gibi hizmetiçi eğitim zorunlu değildir ve değerlendirmenin kariyer açıdan etkisi yoktur.Araştırma sonucunda Türkiye'de yerel düzeyde var olan iyi örneklerin arttırılması, bağımsız akreditasyon ve değerlendirme kurullarının kurulması, farklı kurum/kuruluşların akredite edilerek hizmet verebilmelerinin sağlanması önerilmektedir.

The purpose of this research is to compare in-service teacher training programs in Turkey and in some European countries and to discuss a new model proposal for Turkey. With this study, the historical development of in-service teacher training programs, the way of how the basic components of the program are dealt, the participation of teachers in the trainings, institutions providing educations, and the duration of the trainings in different countries were compared. The research is a comparative research. The document analysis method was used. The data were gathered from the libraries, periodic and non-periodic publications, the websites of educational organizations and the internet resources giving valid information in education area.In this study, in-service teacher training programs of Turkey and some European countries were analyzed and compared by using horizontal, descriptive and evaluatative approaches. The research is limited by Turkey and Germany, Denmark, Finland, France, Britain, Spain, Italy and Portugal as European countries.The research showed that the European countries are in efforts to provide continuity in in-service teacher training programs and the three cycle system defined by Bologna process is found to be very important in professional development of teachers. There are many institutions giving in-service teacher training programs in many European countries. It was found that these institutions are working to increase the cooperation in in-service trainings. The participation in in-service teacher trainings is obligatory in some countries, voluntary in others and voluntary and important for promotion of the teachers in some others. Most of the countries are making orientations based on individual needs according to the results of needs analysis studies. In-service trainings and professional developments are being evaluated and accredited. In some countries like in Turkey, in-service training is not obligatory and the evaluation is not important for the career.As the results of the study, it is recommended to increase the good examples which are exist at local levels in Turkey, to establish independent accreditation and evaluation institutions, to provide different institutions/ organizations to be accredited to ensure the services.