Zeynep Cemali`nin çocuk edebiyatı yapıtlarının sözvarlığı öğeleri açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, Zeynep Cemali'nin çocuk edebiyatı yapıtlarındaki sözvarlığı öğelerini belirleme ve bu öğelerin yazınsal metne sağladığı anlamsal katkıları değerlendirme amaçlanmıştır. Kurgusal bir yapı üzerinde tarama yönteminin kullanıldığı bu çalışma, betimsel bir araştırmadır. Var olan bir durumu, var olduğu biçimiyle betimlemeyi amaçlayan bu yaklaşımla ilişkisel türden bir tarama yapılarak kitaplarda yer alan sözvarlığı öğeleri incelenmiştir. Öncelikle, Cemali'nin yazdığı bütün yapıtlardaki (dört öykü kitabı, dört roman) sözvarlığı öğeleri (atasözü, deyim, ikileme, ilişki sözü, yansıma sözcük, yansıma ikileme) saptanmış ve bu öğeler sözlüksel alan çalışmasıyla bölümlendirilmiştir. Belirlenen sözvarlığı öğeleri, yazınsal metne olan anlamsal katkıları yönünden değerlendirilmiştir. İnceleme sonucunda, Cemali'nin yapıtlarının Türkçenin sözvarlığı ve anlatım olanaklarını yansıttığı; bu öğelerle anlatıma birçok yönden katkı sağlandığı; yapıtların, çocuk okurun söz evrenini geliştirebilecek nitelikte olduğu değerlendirilmiştir.Anahtar Sözcükler: Zeynep Cemali, çocuk edebiyatı, sözvarlığı öğeleri.

The aim of this research is to determine vocabulary elements in children's literature books of Zeynep Cemali and to assess semantic contributions provided to the literary text. In this descriptive study, eight different fictional books have been examined through scanning method. With this approach aiming to describe an existing situation in it is, elements of vocabulary present in the books have been studied by conducting relational type of scanning. First of all, vocabulary elements (proverbs, idioms, redublications, words of relationships, onomatopoeic words) have been determined in all of the books (four storybooks, four novels) written by Cemali and classified through lexical field study. The determined vocabulary elements have been evaluated with respect to the semantic contributions to the literary text. The results of the research have showed that the books by Cemali reflect Turkish vocabulary elements and expression capabilities and that these elements contribute to the expression in many aspects and that her books can improve the child reader's vocabulary knowledge.Key Words: Zeynep Cemali, children's literature, vocabulary.