36-72 aylık çocukların sınıf ortamındaki istenmeyen davranışlarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 36-72 aylık çocukların sınıf ortamındaki istenmeyen davranışlarının sıklığı ve ortaya çıkma durumlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nicel ve nitel araştırmanın bir araya gelmesinden oluşan açıklayıcı karma desen kullanılmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubunu, nicel bölüm için 36-72 ay aralığındaki çocuklarla çalışan 33 öğretmen ve bu öğretmenlerin sınıflarında yer alan 510 çocuk; nitel bölümü ise 32 çocuk oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme-30 (SYDD) Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmanın nicel bölümünde her öğretmen sınıfında yer alan bütün çocuklar için SYDD-30 Ölçeği doldurmuştur. 510 çocuk için ölçeğin sosyal yetkinlik (SY), kızgınlık-saldırganlık (KS) ve anksiyete- içe dönüklük (Aİ) alt ölçeklerinden elde ettikleri toplam puanlar cinsiyet, yaş ve okul öncesi eğitim alma süresine göre incelenmiş, alt ölçeklerden elde edilen puanlar arasındaki ilişki hesaplanmıştır. Nitel bölümde ise öğretmenlerin sınıflarındaki çocuklar için doldurdukları SYDD-30 Ölçeği'nin alt boyutlarından alınan toplam puanlar belirlenmiş ve her sınıfta SY puanı düşük, KS ya da Aİ puanı en yüksek olan bir çocuğun gözlemi yapılmıştır. Belirlenen çocuklar serbest oyun, geçiş, etkinlik ve yemek zamanının her birinde 15 dakika olmak üzere toplam 60 dakika gözlemlenmiştir. Gözlemler sonucunda çocukların istenmeyen davranışlarının sıklığı ve görülme durumlarına ilişkin veriler elde edilmiştir. Yapılan istatistiksel analizler sonunda, kız çocukların sosyal yetkinlik; erkek çocukların kızgınlık- saldırganlık toplam puanlarının daha yüksek; 36-48 aylık çocukların sosyal yetkinlik; 61-72 aylık çocukların kızgınlık-saldırganlık ve anksiyete – içe dönüklük toplam puanlarının daha düşük olduğu; 1 yıldan daha fazla süredir okul öncesi eğitim alan çocukların sosyal yetkinlik toplam puanlarının daha yüksek, anksiyete- içedönüklük toplam puanlarının daha düşük olduğu; çocukların kızgınlık- saldırganlık ve anksiyete- içe dönüklük toplam puanları ile sosyal yetkinlik toplam puanları arasında negatif yönde orta düzeyde bir ilişki olduğu görülmüştür. Araştırmada çocukların sırasıyla serbest oyun, geçiş, etkinlik ve yemek zamanlarında istenmeyen davranışlar sergilediği; en çok sergilenen istenmeyen davranışların saldırganlık, dikkate ilişkin istenmeyen davranışlar, düzen bozan davranışlar ve iletişim problemleri olduğu belirlenmiştir. Anahtar sözcükler: Okul öncesi, istenmeyen davranış, problem davranış, gözlem, Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme-30 (SYDD-30) Ölçeği

The aim of this study to examine the frequency of preschool children's misbehaviors and the context that these misbehaviors arised in the preschool classroom environment. This study was conducted under the explanatory mixed research model including the quantitative and qualitative methods together. The study group of the research in the qualitative part consists of 32 children while in the quantitative part it includes 510 preschool children whose ages vary between 36-72 months and 33 preschool teachers teaching these children. Social Competence and Behavior Evaluation Scale-30 (SCBE-30) were used as measurement instruments of the study. Teachers evaluated all of the children depending on the SCBE-30. Total scores obtained from Social Competence (SC), Anger- Aggression- (AA) and Anxiety- Withdrawal (AW) subscales were examined according to gender, age and preschool education duration and the correlations between subscale scores were analyzed. One child from each class was identified among the children whose total scores are lower on SC but higher on AA and AW subscales and observed within the classroom environment for the qualitative analysis of the study. These children were observed during free plays, transition, activity and meal times for 15 minutes. Based on the results of the analysis, It was determined that total scores of girls on SC are higher while the total scores of boys on AA are higher; total scores of 36-48 month children on SC are lower while total scores of 61-72 month children on AW and AA are lower; total scores of children having more than 1 year preschool education are higher on SC and lower on AW. It was found that AW and AA scores of children have medium level negative correlations with the SC scores of children. In the study it was identified that undesired behaviors of children arise mostly during free play, transition, activity and meal times respectively. The most frequently observed undesired behaviors are agreessive behaviors, attention problems, disruptive behaviors and communication problems. Keywords: Preschool, undesired behavior, problem behavior, observation, Social Competence and Behavior Evaluation Scale (SCBE-30)