Kariyer grup rehberliği programının üniversite öğrencilerinin kariyer uyum düzeylerine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Kariyer Grup Rehberliği Programının üniversite öğrencilerinin kariyer uyum düzeylerine etkisini incelemektir. Ön-test son-test izleme testi ve kontrol gruplu deneysel desen kullanılan araştırmanın çalışma grubunu, Ankara Üniversitesi'nin farklı fakültelerinde öğrenim gören, çalışmanın amacının anlatıldığı, çalışmaya katılmaya gönüllü olan 11 kişi deney 28 kişi kontrol grubu olmak üzere toplam 39 lisans öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada katılımcıların kariyer uyum düzeylerini belirlemek için araştırmacı tarafından Türkçe' ye uyarlanan Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği-Kısa Formu (KUYÖ-KF) kullanılmıştır. Ayrıca, ilk ve son oturumda doldurulmak üzere deney grubundaki katılımcılara açık uçlu Nitel Sorular Formu ve her bir oturum sonunda uygulayıcı tarafından doldurulan Grup Oturumlarını Değerlendirme Özet Formu aracılığıyla nitel veriler toplanmıştır. Deney ve kontrol gruplarına Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği-Kısa Formu (KUYÖ-KF) ön-test olarak verilmiştir. Deney grubuna, sekiz haftalık Kariyer Grup Rehberliği Programı araştırmacı tarafından uygulanmıştır. Kontrol grubu ile herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Program sonlandığında, her iki gruba Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği-Kısa Formu (KUYÖ-KF) sontest ve iki aylık süre sonunda izleme testi uygulanmıştır. Deney grubuna uygulanan Kariyer Grup Rehberliği Programı' nın etkisini bulmak amacıyla gruplar ve ölçümler arası karşılaştırmaları yapmak için Mann Whitney U testi ve Wilcoxon İşaretli Sıralar testi kullanılmıştır. Deney grubundan elde edilen nitel verilerin özetlenmesi ve yorumlanmasında betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, kariyer yapılandırma kuramına dayalı kariyer grup rehberliği programına katılan deney grubunun sontest- öntest puan farkları ile kontrol grubunun sontest-öntest puan farkları arasında; toplam puanda ve güven alt ölçeği puanlarında, deney grubu lehine manidar fark bulunmuştur. Uygulanan kariyer grup rehberliği programının zaman içindeki kalıcı etkisini anlamak için; sontest puanları ile iki ay sonra yapılan izleme testi sıra ortalamaları arasındaki fark incelenmiştir. Ölçek toplam puanının ve alt ölçeklerinin sıra ortalamaları arasında anlamlı fark görülmemiştir, bu durum uygulanan programın etkisinin kalıcı olduğunu göstermiştir. Nitel bulgular incelendiğinde ise; kuramsal çerçeveyi, ilgili araştırmaları ve araştırma kapsamında elde edilen nicel bulguları destekleyici sonuçlar elde edilmiştir. Anahtar Sözcükler: Kariyer uyumu, kariyer grup rehberliği, okuldan işe geçiş.

Aim of this study is to examine the effect of Career Group Guidance Program on university students' career adaptation levels. Pre-test post-test follow-up test and experimental design with control group was used in the research; and its working group consists of 39 volunteer undergraduate students in total who are studying in different faculties of Ankara University and to whom the aim of the study has been told. 11 of these students are in experiment group and 28 of them are in control group. Career Adapt-Abilities Scale –Short Form (CAAS-SF) which was adapted to Turkish by the researcher was used in the study in order to determine the career adaptation levels of the participants. Also, Qualitative data were gathered via open ended Qualitative Questions Form which was applied the participants in experiment group in order for being filled at the first and last session; and via Group Sessions Evaluation Abstract Form which was filled by the practitioner at the end of each session. Career Adapt-Abilities Scale –Short Form (CAAS-SF) was given to experiment and control groups as pre-test. Eight week Career Group Guidance Program was applied to the experiment group by the researcher. Any study wasn't made with the control group. At the end of the program Career Adapt-Abilities Scale –Short Form (CAAS-SF) was applied to both of the groups as post test and after two months it was applied again as follow-up test. In order to find the effect of Career Group Guidance Program which was applied to experiment group, Mann Whitney U test and Wilcoxon Signed Rank Test were used for making comparison between the measurements. Descriptive analysis technique was used for summarizing and interpreting the qualitative data obtained from experiment group. At the end of the research there is a meaningful difference in favour of experiment group between post-test and pre-test points differences of experiment group participated in career group guidance program based on career construction theory and post-test and pre-test points differences of control group in terms of total point and confidence sub-scale points. The difference between post-test points and mean ranks of follow-up test which was applied after two months was examined in order to understand the permanent effect of career group guidance program in time. There is no meaningful difference between total scale points and mean ranks of sub-scales; this situation shows that the effect of the program is permanent. When qualitative findings were examined; results supporting theoretic framework, related researches and quantitative findings gathered within the scope of the research were obtained. Key Words: Career adaptability, career group guidance, school to work transition.