Semantik bilgi ve sözel çalışma belleği ilişkisinin gelişimsel yetersizliği olan çocuklarda incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı normal gelişim gösteren, down sendromu olan ve otizm spektrum bozukluğu bulunan çocuklarda semantik bilgi ile sözel çalışma belleği arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Araştırmanın desenlenmesinde betimsel araştırma ve ilişkisel araştırma yöntemlerinden yararlanılmıştır. Çalışma grubunda yer alan çocuklar Raven Renkli Progresif Matrisler Testi ile sözel olmayan zeka puanına göre eşleştirilmişlerdir. Araştırmanın çalışma grubu 4 – 5 yaşlarındaki normal gelişim gösteren 17 ve sözel olmayan zeka puanları 4 – 5 yaş arasında olan 14 DS, 15 OSB tanılı bireyden oluşmaktadır.Semantik bilgi sözcük genişliği ve sözcük derinliği boyutlarında değerlendirilmiştir. Sözcük genişliğinin değerlendirilmesinde öyküleme bağlamında alınan dil örneğinden yararlanılmıştır. Sözcük derinliğinin değerlendirilmesinde Sözcük Derinliği Testi kullanılmıştır. Sözel çalışma belleği ise Anlamsız Sözcük Tekrarı Testi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçları tüm grupların sözcük genişliği, sözcük derinliği ve sözel çalışma belleği performanslarında anlamlı farklılık gösterdiğini ortaya çıkarmıştır. Tüm gruplarda sözcük genişliği, sözcük derinliği ve sözel çalışma belleği arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki olduğu bulunmuştur. Normal gelişim gösteren ve down sendromu olan çocuklarda sözel çalışma belleği sözcük genişliği ve sözcük derinliğini yordamıştır. Sözcük genişliğinin normal gelişim gösteren ve otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda sözcük derinliğini yordadığı bulunmuştur. Ancak otizm spektrum bozukluğunda sözel çalışma belleği sözcük genişliği ve derinliğini yordamamıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular iki farklı tanı grubunda sonuçların farklılaştığını göstermektedir. Sonuçlar down sendromunda semantik bilginin ediniminde sözel çalışma belleğinin sağladığı katkıya yönelik ele alınırken, otizm spektrum bozukluğunda sözcük derinliğinin ediniminde sözcük genişliğinin önemine yönelik tartışılmıştır. Buna ek olarak her iki tanı grubunda da semantik bilginin gelişiminde etkili olabilecek farklı değişkenlerin incelenmesi önerilmiştir.

Purpose of the present study to investigate the relationships between the semantic knowledge and verbal working memory in children with typical development, down syndrome and autism spectrum disorder. Descriptive research and relational research methods were used in the design of the research. Children who in study group were matched to the non-verbal intelligence score with the Raven Color Progressive Matrix Test. The study group consisted of 17 typically developing children who 4 – 5 years old, 14 children with down syndrome and 15 children with autism spectrum disorder who non-verbal intelligence age 4 – 5 years old.Semantic knowledge was assessed in terms of trait of vocabulary breadth and depth. In the assessment of vocabulary breadth, the language sample taken in the context of narrative was used. The Vocabulary Depth Test was used to assess the vocabulary depth. Verbal working memory was assessed by the Nonword Repetition Test. The results of the study revealed that all groups showed a significant difference in vocabulary breath, vocabulary depth and verbal working memory performance. In all groups, there was a significant positive correlation between vocabulary breadth, vocabulary depth and verbal working memory. Verbal working memory was predicted vocabulary depth in typically developing children and children with down syndrome. However, vocabulary breadth was found to predict vocabulary depth in typically developing children and children with autism spectrum disorder. But in the autism spectrum disorder, the verbal working memory did not predict the vocabulary breadth and depth. Findings from the study show that the results differ in two different diagnostic groups.The results are discussed for the contribution of verbal working memory in the acquisition of semantic knowledge in down syndrome, and the importance of vocabulary breadth in the acquisition of vocabulary depth in autism spectrum disorder is discussed. In addition, it is suggested to examine different variables which may be effective in the development of semantic knowledge in both diagnostic groups.