Psikolojik sermaye ve işe gönülden adanmanın iş tatminine etkisi üzerine bir araştırma

Abstract

Geçmiş dönemlerde literatürde ekonomik bir terim olarak kullanılan psikolojik sermaye; günümüzde psikoloji, bilgi ve beceri, kültürel yaşam gibi birçok alanı kapsamaktadır. Umut, öz-yeterlilik, iyimserlik ve psikolojik dayanıklılık boyutlarından oluşan psikolojik sermaye, çalışanların psikolojik ruh hallerinin pozitif yönde incelenmesi gerektiği üzerinde durmaktadır. Araştırmanın ele aldığı diğer bir konu da dinçlik, adanmışlık ve yoğunlaşma şeklinde üç boyuttan oluşan işe gönülden adanma kavramıdır. Bu kavram bireyin işi hakkında zihninde oluşturduğu pozitif bir durum olarak tanımlanmaktadır. İşletmelerde ele alınan bu iki kavram kadar önemli olan bir diğer kavram da iş tatmini kavramıdır. İş tatmini bireyin işiyle ilgili dış faktörlerden etkilenerek zihninde oluşturduğu memnuniyet olgusudur. Örgütsel davranış bilimi için önem arz eden ve bu üç kavramı merkezine alan araştırma, maden sektöründe çalışmakta olan bireylerin psikolojik sermayesi ve işe gönülden adanmasının iş tatminlerine etkisini incelemektedir. Bu amacın yanında bir de psikolojik sermaye ile işe gönülden adanma arasındaki ilişkide iş tatmininin aracılık etkisinin varlığı araştırılmıştır. Ayrıca çalışma ayrıntılı bir literatür araştırması yapması açısından diğer çalışmalara göre farklılık göstermektedir. Buradan hareketle veriler Eti-Maden İşletme Müdürlüğü'ne bağlı Kütahya/Emet'te bulunan fabrikada çalışmakta olan işçilerden anket yöntemi kullanılarak toplanmış ve 265 geri dönüş sağlanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarında psikolojik sermaye, işe gönülden adanma ve iş tatmini kavramlarının birbirleri arasında pozitif anlamlı ve aynı yönlü ilişki gözlemlenmiştir. Ayrıca elde edilen bir diğer sonuç da iş tatmini ile psikolojik sermaye arasındaki ilişkide işe gönülden adanmanın aracılık etkisi olduğudur. Yapılan bu çalışma psikolojik sermaye, işe gönülden adanma ve iş tatmini değişkenleri arasındaki ilişkinin incelendiği ilk çalışmadır.

Psychological capital used as an economic term in the literature in the past; today, it covers many fields such as psychology, knowledge and skills, cultural life. Psychological capital, which consists of the dimensions of hope, self-efficacy, optimism, and psychological resilience, emphasizes that the psychological moods of employees should be examined positively. Another subject that the research deals with is the concept of devotion to work, which consists of three dimensions: vigor, commitment and concentration. This concept is defined as a positive situation that an individual creates in his mind about his job. Another concept that is as important as these two concepts discussed in businesses is the concept of job satisfaction. Job satisfaction is the satisfaction phenomenon that an individual creates in his mind by being affected by external factors related to his job. The research, which is important for the science of organizational behavior and centered on these three concepts, examines the effects of the psychological capital and devotion of individuals working in the mining sector on job satisfaction. In addition to this aim, the mediating effect of job satisfaction in the relationship between psychological capital and devotion to work was investigated. In addition, the study differs from other studies in terms of conducting a detailed literature research. From this point of view, the data were collected from the workers working in the factory in Kütahya/Emet, which is affiliated to the Eti-Maden operation directorate, using a survey method and 265 returns were provided. The data obtained were analyzed using the SPSS 22 package program. In the results of the analysis, a positive meaningful and same-directional relationship was observed between the concepts of psychological capital, devotion to work and job satisfaction. In addition, a result obtained is that devotion to work has a mediating effect on the relationship between job satisfaction and psychological. This study is the first to examine the relationship between psychological capital, devotion to work, and job satisfaction variables.