Malzeme Akış Maliyet Muhasebesi yönteminin üretim işletmesinde uygulama örneği

Abstract

İklim değişiklikleri, küresel ısınma, hızla sanayileşme, doğal kaynakların hızlı tüketilmesi gibi tehlikeler, çevresel sorunlara eğilim gösterilmesine ve çevresel tehditlerin küresel sorun haline gelmesine yol açmıştır. Çevre Yönetim Muhasebesi, çevre bilinci doğrultusunda ki ihtiyaçlara cevap vermek, çevresel ve ekonomik olarak verimli malzeme kullanımına olanak sağlamak için en temel ve en gelişmiş araçlarından biri olan Malzeme Akış Maliyet Muhasebesi (MAMM) yöntemini geliştirmiştir. MAMM, imalat sektöründe ortaya çıkan ilgili çevresel maliyetlerin faaliyetlerini ve üretim sürecinde ki maliyetleri yönetmektedir.Bu araştırmada, Bursa'da faaliyet gösteren bir sandalye üretim işletmesinde MAMM yönteminin uygulanabilirliğinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda MAMM yönteminin üretim sürecinde uygulanabilmesi için gerekli veriler gözlem, görüşme ve belgelerden elde edilmiştir. Öncelikle MAMM sisteminin kurulması için her bir sürece giren-çıkan malzeme miktarı ve maliyetleri, sistem maliyetleri, enerji maliyetleri ve atık yönetim maliyetleri incelenmiştir. Sandalye üretim süreçlerinde kütle dengesi kullanılarak kayıplar tespit edilmiş ve maliyetleri hesaplanmıştır. Sonuç olarak sandalye üretim maliyetinin %84,8'i pozitif ürün, %15,2'i negatif ürün maliyeti olduğu saptanmıştır. Ayrıca MAMM yönteminin uygulanması ile işletmede kayıpların ve atıkların daha belirgin hale getirilerek işletme tarafından kayıp nedenlerinin daha iyi anlaşılmasına destek sağlandığı tespit edilmiştir. MAMM uygulamasından elde edilen sonuçlar ile negatif ürün maliyetinin en büyük kısmının oluştuğu doğrama, hazırlama ve kesim süreçlerine yönelik iyileştirme önerileri üst yönetime sunulmuştur.

Hazards such as climate change, global warming, rapid industrialization, rapid consumption of natural resources have led to a tendency towards environmental problems and environmental threats to become a global problem. Environmental Management Accounting has developed the Material Flow Cost Accounting (MAMM) method, which is one of the most basic and advanced tools, in order to respond to the needs in line with environmental awareness and to allow the use of environmentally and economically efficient materials. MAMM manages the activities of the relevant environmental costs arising in the manufacturing sector and the costs in the production process.In this research, it is aimed to investigate the applicability of the MAMM method in a chair manufacturing company operating in Bursa. In this context, the necessary data for the application of the MAMM method in the production process were obtained from observations, interviews and documents. First of all, for the establishment of the MAMM system, the amount and costs of materials entering and leaving each process, system costs, energy costs and waste management costs were examined. Losses were determined by using mass balance in chair production processes and their costs were calculated. As a result, it was determined that 84.8% of the chair production cost was positive product and 15.2% was negative product cost. In addition, with the application of the MAMM method, it has been determined that the losses and wastes in the enterprise are made more evident and it is supported by the enterprise to better understand the reasons for the loss. The results obtained from the MAMM application and improvement suggestions for the joinery and preparation processes, where the largest part of the negative product cost is incurred, were presented to the senior management.