Öğretmenlerin öğretimi farklılaştırmayı güçleştiren faktörlere ilişkin görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin öğretimi farklılaştırmayı güçleştiren faktörlere ilişkin görüşlerini ve farklılaştırılmış öğretime yönelik uygulamalarını belirlemektir. Bu araştırmada, eş zamanlı iç içe geçmiş desen ve amaçlı tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Ankara, Konya, Erzurum ve Van illerinde görev yapmakta olan 2022 öğretmen ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplamak amacıyla `Öğretimi Farklılaştırmayı Güçleştiren Faktörler Ölçeği` ve `Yarı-Yapılandırılmış Görüşme Formu` kullanılmıştır. Araştırmada nicel verilerin analizinde betimsel istatistikler, çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA); nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz ve içerik analizi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin öğretimi farklılaştırmayı güçleştiren faktörlerden `öğretmen özelliklerine` ilişkin madde ifadelerine düşük düzeyde; `sınıfın fiziksel düzenlemeleri`, `aile ve sosyal çevre` ile `eğitim sistemi, plan ve program etkinliklerine` ilişkin madde ifadelerine yüksek düzeyde; `meslektaşlarla iletişim ve iş birliği` ve `öğretmen eğitimine` ilişkin madde ifadelerine orta düzeyde katıldıkları belirlenmiştir. Öğretmenlerin öğretimi farklılaştırmayı güçleştiren faktörler ölçeğinden aldıkları puanların; branşa, görev yaptıkları yerleşim yerine, görev yaptıkları ile, okul kademesine, mesleki deneyime, mezun olunan fakülteye göre anlamlı farklılık gösterdiği; cinsiyete göre anlamlı farklılık göstermediği belirlenmiştir. Öğretmenlerin, öğretimi farklılaştırmaya yönelik uygulamaları hakkındaki görüşleri incelendiğinde; her ne kadar öğretmenler öğrenciyi tanıma, öğretimi planlama, öğretimi uygulama, ölçme ve değerlendirmede öğretimi farklılaştırmaya yönelik çeşitli etkinlikler yapsa da öğretmenlerin sınıftaki tüm farklılıklara göre öğretimi farklılaştırmalarının mümkün olmadığı, fakat özellikle dezavantajlı öğrenciler (öğrenme güçlüğü olan, özel gereksinimli, BEP'li öğrenciler vb.) için düzenleme yaptıkları veya daha çok öğrenme düzeyi, öğrenme hızı, ilgi gibi faktörleri dikkate alarak sınıftaki öğrencileri iki veya üç grup olarak düşünüp öğretimi farklılaştırdıkları (kısmen esnek gruplamalar yaptıkları) sonucuna ulaşılmıştır

The aim of this study is to determine teachers' opinions on the factors that make differentiation of teaching difficult and their differentiated teaching practices. In this study, concurrent embedded mixed design and purposeful stratified sampling method were used. This study was conducted with 2022 teachers who were working in Ankara, Konya, Erzurum and Van provinces in 2018-2019 academic year. `The Scale Concerning Factors That Make Differentiation of Teaching Difficult` and `Semi-Structured Interview Form` were used for data collection. Descriptive statistics, multivariate analysis of variance (MANOVA) and one-way analysis of variance (ANOVA) were used in quantitative data analysis; descriptive and content analysis techniques were used in qualitative data analysis. As a result of the study, it was concluded that the teachers agreed the item expressions concerning `teacher characteristics` at a low level; concerning `physical arrangements of the classroom`, `family and social environment` and `education system, plan and program activities` at a high level; concerning `relations and cooperation with colleagues` and `teacher training` at a moderate level. It was concluded that the teachers' opinions on the factors that make differentiation of teaching difficult show significant difference according to the branch, district of employment, province of employment, the school level, professional experience, and the faculty they graduated from; but do not show significant difference according to gender. Concerning the opinions of the teachers about their differentiated teaching practices; it was concluded that although teachers do various activities in order to differentiate the teaching in terms of recognizing the student, planning the teaching, applying the teaching, testing and evaluation, it is not possible for teachers to differentiate teaching according to all differences in the classroom, but especially disadvantaged students (students with learning difficulties, special needs, IEP students, etc.) or differentiate the teaching (partially make flexible groupings) by considering the students in the class as two or three groups, taking into account factors such as learning level, learning rate and interests.