Türkiye'de ev tekstili alanında yaşanan gelişmeler

Abstract

Bu çalışma, dünyada önemli bir jeopolitik konuma sahip olan ve ev tekstilinin ticaret merkezlerinden biri olan Türkiye'nin, ev tekstilinde geçmişten günümüze kadar gelen gelişmelerini derlemeyi amaçlamaktadır. Dört bölümden oluşan bu çalışmanın birinci (giriş) bölümünde, ev tekstilinin tekstil alanındaki yeri, çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi açıklanmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde Ev Tekstili kavramı ve sınıflandırılması anlatılmakta, üçüncü bölümde Türkiye'de sanayileşme öncesi ev tekstilinin durumu incelenmektedir. Anadolu'daki köklü tekstil ve ev tekstili kültürü ile ayrıca göçebe Türk kültüründeki ev tekstili öğeleri, Osmanlı Devleti'nin sanayileşme sürecine kadar ev tekstilinde kullanılan kumaşlar, teknikler hakkında ulaşılan bilgiler yer almaktadır. Dördüncü bölümde Osmanlı Devlet'inde sanayileşme girişimleri ile birlikte Türkiye'deki ev tekstilinde üretim, tasarım alanlarında kullanılan teknikler, Türkiye Cumhuriyeti'nin Osmanlı'dan kalan sanayileşme mirasını geliştirerek ev tekstili alanında yaptığı atılımlar ve kültürel çeşitlilik irdelenmektedir. Alt bölümlerde ise 1950'lerden itibaren başlayarak günümüze kadar tarihsel süreç içerisinde yaşanan olaylar ve gelişmeler örneklendirmeye çalışılmaktadır. Türkiye'de ev tekstili alanında yaşanan gelişmeler ile Türkiye'de yer alan başlıca üretim bölgelerine yer verilmektedir. Sonuç olarak, Teknolojik gelişmeler ve 2000'li yıllar sonrasında Türkiye'deki tekstil sektörü için yeni bir dönemin başladığını söylemek mümkündür. Bu değişim daha çok tekstil ve teknoloji işbirliği sonrasında görülen yeni nesil kumaşlar ya da diğer bir deyişle akıllı kumaşlar ile gerçekleşmiştir. Sektördeki kişiler ile görüşmeler doğrultusunda çıkan sonuçlarda, ev tekstilinin geleceğinin akıllı ev tekstilleri olduğunu söylemek gerekmektedir. Tasarımın ve üretimin teşvik edilmesi, tasarımcıların desteklenmesi, çevreci yaklaşımlı ipliklerin üretilmesi, katma değerin arttırılma, rekabet gücü yüksek tekstil malzemelerinin üretilmesi gerekmektedir. Sadece üretim amaçlı bir yaklaşımdan ziyade, tasarlanan ürünlerin üretim süreçlerinin de gündeme gelmesi ve tasarımların sunum proseslerine kadar önem arz eden bir süreç gündeme gelmektedir. Türk ev tekstili sektörü de bu anlamda gerekli çalışmaları yapmak durumundadır.

This study aims to examine the developments in the home textile from past to the present in Turkey, which has an important geopolitical position in the world and is one of the trade hubs for the home textile. The thesis consists of four chapters. The first (introductory) chapter of the thesis examines the place of home textile in the textile sector and includes the statement of the purpose, scope and method of the study. In the second chapter, the definition and classification of home textile is explained in a comprehensive way, while in the third chapter, the circumstances of home textile prior to industrialization in Turkey is examined. This part includes extensive information about the deep-rooted textile and home textile culture in Anatolia, as well as home textile items in the nomadic Turkish culture, fabrics and techniques used in home textiles until the industrialization process of the Ottoman Empire. The fourth chapter examines the techniques used in the fields of production and design of home textile in Turkey which emerged with the industrialization attempts in the Ottoman Empire, as well as the Republic of Turkey's breakthroughs in the field of home textiles which become possible by developing the industrialization heritage of the Ottoman Empire. In this sense the cultural diversity is also analyzed. In the subsections, events and developments in the historical process starting from the 1950s until today are exemplified. In addition to the developments in the field of home textiles in Turkey, the main production regions in Turkey are also examined in this part of the thesis.As a result, it is possible to say that a new era has begun for the textile industry in Turkey with the technological developments during the 2000s. This change has become possible with the new generation fabrics, or in other words smart fabrics, seen because of the interaction between textile and technology. In line with the interviews with the people in the industry, it possible to claim that the future of home textiles is related to the smart home textiles. It is necessary to encourage design and production, support designers, produce environmentally friendly yarns, increase added value, and produce highly competitive textile materials. Instead, of a merely production-oriented approach, a process that is important up to the final presentation processes of designs comes to the fore. The Turkish home textile industry should follow the necessary path in this regard.