D 22 Tiyatrosu Bent oyununda fütursuz oyunculuk (2013 yılı): Dramaturjik ögelerin ve toplumsal boyutların çözümlenmesi

Abstract

İstanbul'da günümüz sahnelerinde kullanılan oyunculuk biçimlerinin çoğu, oyuncunun yansıtmayı arzu ettiği karaktere hangi araçları kullanarak ulaşacağını (işçilik) göstermiş, oyuncunun enstrümanı yani kendisiyle, 'oluş hali' ile ilgilenmeyi, sadece ses-nefes-beden üzerinden çalışan tekniklerle irdelemiştir. 1960'lı yıllarda kendi enstrümanı üzerinde yaptığı çalışmalarla ilk adımları atmaya başlayan Eric Morris, 'Sistem' adını verdiği oyunculuk kuramını geliştirmiştir ve Konstantin Sergeyeviç Stanislavski 'Sistem' kökenli bu kuramı geliştirmeye devam etmektedir. Bu çalışma İstanbul'da 2012 yılında provalarına başlanan ve 2013 yılı Mart ayında sahnelenen Martin Sherman'ın yazdığı 'Bent' isimli oyunun 'Sistem' üzerinden çözümlemesidir. Aktörler, zaman ve mekân, bu kuramın içeriği üzerinden şekillendirilmiş, sistematik bir biçimde öncelikle adına 'enstrüman' denilen, oyuncunun ruh, beden, zihin bütünlüğüne odaklanılmış, oyuncuyu an'ı 'olma' hali ile deneyimlemekten alıkoyan toplumsal zorunluluklardan kendi tercihi ile soyunmaya teşvik ederek 'felsefi fütursuzluk, prova fütursuzluğu ve gösteri fütursuzluğu' üzerinden çalışması sağlanmıştır. Eric Morris 'Sistem'de oyuncunun seçimini yaratmak için kullanabileceği otuz bir farklı araçtan yaklaşık yirmi iki tanesi kullanılarak işçilik çalışması gerçekleştirilmiştir.

Most of the acting styles used in today's stages in İstanbul have shown the means by which actor can reach the characters he/she wishes to reflect (craftwork), and he/she explored dealing with the actor's instrument, that is, his 'being' statement, with techniques that work only through voice-breath-body. Eric Morris, who started to take the first steps with his work on his own instrument in the 1960's, developed the theory of acting, which he called the system, and continues to develop this theory based on Stanislavski 'System'. This work is an analysis of the play 'Bent' written by Martin Sherman, whose rehearsals started in 2012 in Istanbul, and staged in March 2013. By encouraging the actors to undress with their own choice from the social imperatives that are shaped by time and space, the content of this theory, systematically called the 'instrument' on behalf of the actor, focusing on the integrity of the actor's soul, body and mind, and preventing the actor from experiencing the moment with 'being' statement. 'Philosophical irreverence, Rehearsal irreverence and Performance irreverence' was ensured to work, and Eric Morris 'System', crafting work was started by using twenty two different tools that the actor can use to create his choice.