Acil toplanma noktalarının önceliklendirilmesine yönelik aralıklı tip-2 bulanık küme tabanlı bir yaklaşım: Muş ili uygulaması
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
Her yıl 400'den fazla etki düzeyi yüksek doğal afet küresel nüfusu etkilemektedir. Ülkemizde de tarihi boyunca da pek çok sayıda afet yaşanmıştır. Ülkemizde en çok karşılaşılan ve en çok zarara sebebiyet veren afet türü depremdir. Bu tez kapsamında, özellikle deprem yaşandıktan sonra altın zamanlar olarak adlandırılan ilk 72 saat sürecinde afetten henüz etkilenmemiş veya az zarar ile etkilenmiş vatandaşların barınmalarını ve yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri için afet yönetim sistemi kapsamında planlanmasının yapılması gereken acil toplanma alanları yer seçim kriterleri ve acil toplanma noktalarının önceliklendirmesi incelenmiştir.Öncelikle acil toplanma noktaları yer seçimi kriterleri kapsamında 5 ana kriter ve 13 alt kriter belirlenmiştir. Ana kriterler arazinin tercih edilebilirliği, elektrik altyapısı, sıhhi tesisat sistemi, güvenlik ve emniyet ve yakınlık olarak belirlenmiştir. Alanında uzman 20 farklı karar verici ile acil toplanma noktaları yer seçimi kriterlerinin ağırlıkları hesaplanmıştır. Bu aşamada literatürde En iyi-En kötü yaklaşımı kullanılarak her bir ana kriter ve alt kriterin ağırlıkları hesaplanmıştır. Bu sonuçlara göre Arazinin tercih edilebilirliği en önemli ana kriter olarak belirlenirken, Toprak kaymaları, su baskını, vb. ise önemli alt kriter olarak belirlenmiştir.Sonraki aşamada Muş ili için 16 acil toplanma noktası belirlenen kriterlere göre aralıklı tip-2 bulanık küme tabanlı TOPSIS yaklaşımı kullanılarak önceliklendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre ATN-2 (Zafer 1-2 (Millet Bahçesi ve Parkı)) ve ATN-12 (15 Temmuz Parkı) en yüksek iki yakınlık katsayısına sahip acil toplanma noktaları olarak belirlenmiştir. Sonuçların tutarlılığı klasik TOPSIS ve MARCOS yaklaşımlarının sonuçları ile değerlendirilmiştir. Önerilen yaklaşımda aralıklı tip-2 bulanık kümeler kullanıldığından dolayı belirsizlik daha doğru dikkate alınmış ve daha doğru sonuçlar üretilmiştir. More than 400 high-impact natural disasters affect the global population each year. There have been many disasters in our country throughout its history. Earthquake is the most common and most damaging type of disaster in our country. Within the scope of this thesis, especially in the first 72 hours after the earthquake, which is called the golden times, the priority of the emergency assembly areas and the prioritization of the emergency assembly points, which should be planned within the scope of the disaster management system, were examined in order for the citizens who were not yet affected by the disaster or were affected with less damage to continue their shelter and vital activities. .First, 5 main criteria and 13 sub-criteria were determined within the scope of emergency assembly points site selection criteria. The main criteria were determined as the preferability of the land, electrical infrastructure, plumbing system, safety and security and proximity. The weights of the criteria for location selection of emergency assembly points were calculated with 20 different decision makers who are experts in their fields. At this stage, the weights of each main criterion and sub-criteria were calculated using the Best-Worst approach in the literature. According to these results, the preferability of the land was determined as the most important main criterion, while landslides, flooding, etc. was determined as an important sub-criterion.In the next stage, 16 emergency assembly points for Muş province were prioritized using the interval type-2 fuzzy sets based TOPSIS approach according to the determined criteria. According to the results obtained, ATN-2 (Victory 1-2 (Nation's Garden and Park)) and ATN-12 (15 July Park) were determined as the emergency assembly points with the two highest proximity coefficients. The consistency of the results was evaluated with the results of the classical TOPSIS and MARCOS approaches. Since interval type-2 fuzzy sets are used in the proposed approach, uncertainty is taken into account more accurately and more accurate results are produced.
Collections