İslam hukukunda haram hüküm kategorisinin zamansal ve mekânsal görünümleri

Abstract

Tezimiz, İslam hukukunda harama dair yer alan hükümlerin zaman ve mekân açısından incelenmesini konu edinmektedir. Bu bağlamda çalışmada, İslam hukukundaki temel anlayışın istishab mantığından hareketle helaller olduğu, haramların ise istisnaî nitelik taşıdığı düşüncesi temel alınmış; haramlar, zaman ve mekân fikri ekseninde analiz edilmiştir. Çalışmamızın birinci bölümünde, haramların temelini teşkil eden teklifi hükümler incelenmiş ve böylece haramların İslam hukuk usulündeki yerinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Birinci bölümün devamında, haram hüküm kategorisi daha detaylı tarzda analiz edilmiş, böylece çalışmanın ikinci ve üçüncü bölümleri olan zamana ve mekana dair haram hükümlerin fikrî arka planı ortaya konmuştur. İkinci bölümde ise çalışmanın ana konularından olan haram hükmünün zamansal analizi yapılmış, İslam hukukunda belli zaman dilimlerinde yer alan haram hükümlerden haram aylar, mekruh vakitler, bayram günleri, Cuma vakti ve mukaddes günler ele alınmış; önce o hükümlere kaynaklık eden deliller incelenmiş, daha sonra ise delillerden elde edilen hükümler gösterilmiş, konu sonlarında hükümlerin hikmetlerinde dair tahliller yapılmıştır.Çalışmanın üçüncü bölümünde ise haram, mekan ekseninde araştırılmış, Mescid-i Haram, Mescid-i Nebevî, mescitler, özel meskenler ve uluslar arası toplumun tasnifini ifade eden darulharb, darulislam haram-mekan ilişkisi kapsamında değerlendirilmiştir. İkinci bölümde olduğu gibi, öncelikle bu konuların dayandığı deliller sunulmuş, ardından meselelere dair hukukî tahliller ortaya konulmuştur. Bir önceki bölümde olduğu gibi bu bölümde de hükümlerin hikmetlerine dair analizlere yer verilmiştir.Sonuç bölümünde, elde elde edilen neticeler sunulmak suretiyle çalışma tamamlanmıştır. Anahtar Sözcükler: Haram Aylar, Mescid-i Haram, Mekruh Vakitler, Darülharb, Darülislam

Our research focuses on investigation into jurisdiction of harâm in Islamic Law from the point of place and time. In this regard, the idea that is halal (lawful) based on istishab theory and the harâms (unlawful) have an exceptional qualification the basic perspective in Islamic Law is used as base, and so they are analysed in the way of place and time.The first chapter of our research, examined the offered jurisdiction which forms the basis of the harâm and therefore it can show the place of harâm in Islamic Law. The continuation of the first chapter, jurisdiction category of harâm is more detailly analyzed, so that the idea background of harâm jurisdiction relating to the time and place which is the second and the third chapter of this research is revealed.In the second chapter, temporal of analysis of harâm jurisdiction which is one of the main subjects of the reasearch is attempted. Harâm jurisdictions, which are at certain times in Islamic Law, such as harâm months, makruh times, religious holiday, Cuma praying time and other holy days are dealt with. In this process, firstly, the delils (arguments) which is based on the jurisdictions are investigated. Later on, the jurisdiction obtained from delils is shown, at the ends of the topics, analysises related with aphorism of the jurisdictions are made.In the third chapter, harâm is investigated in the manner of place, Harâm Mosque, Prophet Mosque, other mosques, private places and dar al-harb, dar al-Islam, which states the groups of international society, are examined within the scope of the relationship of harâm-place. Just like in the second chapter, in advanced, delils of these subjects are presented, juristical analysises of problems are revealed. Just like in previous chapter, analysises of jurisdictions aphorisms have taken place.In result chapter, the research is completed by presenting results obtained.Keywords: Harâm Months, Harâm Mosque, Makruh Times, Dar al-Harb, Dar al-Islam.