Ahşap ürünlerde ayak-kayıt birleştirmelerinin seçiminde karar destek modellemesi

Abstract

Bu çalışmada, ağaç türü olarak kayın (Fagus Oriantalis L.) ve karaçam (Pinus Nigra), tutkal çeşidi olarak PVAc esaslı D1 ve D4 tutkalları ve birleştirme tipi olarak da kavelalı ve zıvanalı birleştirme değişkenleri şartlarında üretilmiş içerlek kayıtlı, yüz beraber kayıtlı, kertme bindirme kayıtlı, bindirme kayıtlı ve gönye burun kertme bindirme kayıtlı ayak-kayıt birleştirmeler olmak üzere 5 tip ayak-kayıt birleştirmeden dayanım, maliyet, kapasite ve estetik çoklu seçim kriterleri göz önüne alınarak en uygun birleştirme tipinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Seçim kriterleri olarak birleştirmelerin seçimine veri oluşturmak üzere; dayanım değerleri Üniversal Test Cihazında yapılan testlerle, kapasite ve maliyet değerleri numunelerin üretim sürecinde iş etüdü analizleri ile ve estetik etki değerleri de anket yoluyla elde edilmiştir. Seçim kriterlerinin önceliklendirilmesinde ve birleştirme alternatiflerinin seçim ve sıralamasında CRITIC + ARAS hibrit yöntemi kullanılmıştır. Ayak-kayıt birleştirmelerinin seçiminde, dayanıklılık, değişkenlere bağlı 8 varyasyon içerisinde 7 kez en öncelikli kriter, estetik ise, 1 kez en öncelikli ve 6 kez ikinci öncelikli kriter durumundadır. Seçim önceliğinde bu iki kriteri, sırası ile kapasite ve maliyet kriterleri takip etmektedir. Ağaç türü, birleştirmenin kavelalı veya zıvanalı olması ve bazı kombinasyonlarda birleştirmelerde kullanılan tutkal türü alternatif birleştirmelerin tercihinde etkili durumdadır. Değişkenlere bağlı olarak beş varyasyonda yüz beraber kayıtlı AKB en iyi ve üç varyasyonda ise gönye burun kertme bindirme kayıtlı AKB en iyi seçenek olarak tercihte en öncelikli birleştirme durumundadır. Herhangi bir sosyo-demografik faktör göz önüne alınmadan mobilya satın alımında en etkili faktör `Kullanışlılık` olurken bunu `Kullanım Ömrü` ve `Estetik` izlemiştir. Bunun yanında, satın alma kararı etki değerleri yaş, cinsiyet vb. tüketici özelliklerine göre değişmiştir.

In this study, beech (Fagus Oriantalis L.) and austrian pine (Pinus Nigra) wood material type variables, PVAc-based D1 and D4 adhesives as glue variables and dowel and tenon as jointing variables, by jointing differences; staggered rail, flush rail, lapped rail, elevated rail, and mitered and lapped rail leg and rail joint (LRJ) samples were produced. The study is aimed to determine the most suitable joint type by considering the strength, cost, capacity and aesthetic multiple selection criteria from five types of LRJ. To generate data on the selection of the joints as selection criteria; strength values were obtained through tests performed on the Universal Testing Machine, capacity and cost values were obtained through work-study analyzes during the production process of the samples, and aesthetic effect values were obtained through surveys. The CRITIC+ARAS hybrid method was used in the prioritization the selection criteria and the selection and ranking of the combined alternatives. In the selection of LRJ combinations, strength is the top priority criterion seven times out of eight joint variations depending on the variables in the selection of LRJ combinations. Aesthetic; is the highest priority criteria one time and the second priority criteria for six times. In the selection priority, these two criteria are followed by capacity and cost criteria, respectively. The wood type, whether the joint is dowelled or tenoned, and in some combinations, the type of glue used in the joints is effective in the preference of alternative joints. In five of the eight variations depending on the variables, the flush rail LRJ, and in three of them, the mitered and lapped rail LRJ is the highest priority combination in preference. Regardless of any socio-demographic factors, the most effective factor in furniture purchasing was `Functionality`, followed by `Lifetime` and `Aesthetics`. In addition, preference effect values are determined by age, gender, etc. changed according to consumer characteristics.