Dini kavramlar ve öğrenme ortamları: Salih Amel örneği

Abstract

İnsan davranışı; davranışın altında yatan temel nedenler, gözlenebilen davranış ve davranışın sonuçları olmak üzere üç boyutta incelenebilir. Bir insan davranışı olarak salih amel kavramı araştırmada bu bakış açısı ile çalışılmıştır. Giriş bölümünde kavram, düşünce ve dilin birbirleri ve Din Eğitimi alanı ile ilişkisi çerçevesinde araştırmanın problemi, amacı ve önemi ortaya konulmuştur. Birinci bölümde salih amelin oluşmasını sağlayan onu besleyen nedenler ve gerekçeler olarak hakikat-iman-islam-hidayet kavramları teolojik arkaplan olarak ele alınmış, ayrıca salih amel kavramının dini kavramlar içindeki yeri gösterilmiştir. İkinci bölüm salih amel kavramına ayrılmıştır. Bu bölümde salih kavramı, ilk dönemden günümüze salih amel kavramın tanımı ve anlam içeriği üzerinde durulmuştur. Salih amel kavramının kavramsal çerçevesi ise Allah-insan ve çevre ilişkileri bağlamında tasnif edilmiştir. Yine bu bölümde salih amel kavramı bilgi, içtenlik, denge, tevekkül, dua, sabır, kalıcılık, uygunluk, temizlik, yararlılık ve estetik gibi nitelikleri ile ele alınmıştır. Üçüncü ve son bölümde ise salih amel kavramı kapsam, çeşitlilik ve süreklilik özellikleri ile yaşam boyu öğrenme felsefesi ile öğrenme ortamına taşınmıştır. Din eğitiminde öğrenmenin niteliği, yaşam boyu öğrenme ilkeleri ve öğrenme düzeyleri malumat-bilme anlama-duygusal-değer üretme-uygulama ve yansıtma başlıkları altında ele alınmıştır. Araştırmada salih amelin sonuçları dinin insana kazandırmak istediği yetkinlikler olarak dinin amaçları ile ilişkilendirilmiştir. Yaşam boyu öğrenme çerçevesinde salih amellerin insana kazandıracağı yetkinlikler; bireysel alanda ve insan-Allah, insan-insan ve insan-çevre ilişkileri bağlamında işlenmiştir. Son olarak salih ameller ile kazanılan yetkinliklerin korunmasına dikkat çekilmiştir.

Human behaviour can be examined in three dimensions as the underlying causes of the behaviour, observable behaviour and the results of the behaviour. As a human behaviour, the concept of good deed is studied with this perspective in the research. In the introductory chapter; in the framework of the relationship of concept, idea and language, with each other and with religious education; the problem, the purpose and the importance of the research are introduced (presented).In the first chapter, as the reasons that generate and support good deeds, concepts of truth-faith-islam-right way are discussed in theological background; in addition, the place of the concept of good deed in religious concepts is shown. The second chapter is separated for