Currency substitution hypothesis and money demand in Turkey a dynamic model

Abstract

Ill ÖZET Bu çalışmada Türkiye'de para ikamesi araştırılmıştır. Bu konu özellikle para iktisadı ve uluslararası fînans yazınında, son yıllarda büyük önem kazanmıştır. Türkiye'de de döviz tevdiat hesaplarının mali sisteme sokulması ile döviz talebinin hızla arttığı gözlenmiştir. Bu nedenle, çalışmada öncelikle para ikamesinin anlamı ve önemi belirtilmekte daha sonra ise Türkiye'de son yıllarda gözlenen gelişmeler incelenmektedir. Uygulamalı sınamalarda değişkenlerin uzun dönemli etkilerini kısa dönemli etkilerinden aynştırabilmek amacı ile hata düzeltme modeli (ECM- error correction model) kuüaııılnııştır. Serilerin durağanlığı (stationarity) ve değişkenlerin uzun dönemli birlikte hareketleri (co-integration) sınanmıştır. Test sonuçları serilerin logaritmik birinci dereceden farklarının durağan (stationary) olduğunu ve değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığını göstermektedir. Para ikamesini sınamak amacı ile iki ayrı yaklaşım denenmiştir. Birinci kısımda, bir portföy modeli çerçevesinde döviz tevdiat hesapları için talep denklemi tahmin edilmiştir, ikinci kısımda ise TL'sına talebin döviz kuru beklentilerine duyarlı olup olmadığı sulanmıştır. Sınama sonuçları döviz tevdiat hesaplan talebinin hem TL mevduat getirişine hem de kendi getirişine duyarlı olduğunu göstermektedir. Yine test sonuçlarına göre, Mİ ve M2 talep fonksiyonlarının beklenen enflasyon ve döviz kuru değişkenlerine ayrı ayrı duyarlı olduğunu söylemek mümkündür. Tüm modellerde test sınamaları hata düzeltme tanımlamasını desteklemektedir.

11 ABSTRACT In this study the phenomenon of currency substitution is investigated. In the literature of monetary economics and international finance, currency substitution has received considerable attention. In addition, after the introduction of foreign exchange deposits in Turkey, the demand for foreign currency increased substantially. Therefore, first the meaning and implication of currency substitution has been discussed and then recent developements in Turkey have been analysed in this study. In the emprical analysis, in order to distinguish the short run effects of variables from their long run effects an error correction model (ECM) is applied. Stationarity of data and co-integration are also tested. Two separate (but not necessarily unrelated) models have been used to test currency substitution. In the first part, by developing a simple portfolio model, demand for foreign exchange deposits is estimated. In the second part, we test whether demand for domestic currency currency is sensitive to exchange rate changes. According to test results, we can say that demand for foreign exchange deposits is sensitive to both its own and alternative returns. In addition, demand for domestic money (Ml and M2) functions should also include both expected inflation and exchange rates (especially after 1984). In all models test results justify error correction specification.