Labour market flexibility: The case of Turkey in a comparative perspective

Abstract

oz İŞGÜCÜ PİYASASI ESNEKLİ?İ: KARŞILAŞTIRMALI BİR PERSPEKTİFTE TÜRKİYE ÖRNE?İ Yazıcı, Ela Yüksek Lisans Tezi, İktisat Anabilim Dalı Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Fikret Senses Eylül, 1994, 99 sayfa işgücü piyasası esnekliği genel olarak, iktisadi yapıların endüstriyel ilişkileri düzenleyen yasal çerçeveyi sarsması olarak görülebilir. Bu esneklik deneyimi, ülkeden ülkeye farklı özellikler güderek, biçim, etki ve zamanlama açısından ayrılıklar göstermiştir. İşgücü piyasası deneyimindeki bu farklılıklar, miras alınan katı yasal ve kurumsal yapıların biçimlerinde, sınıf aktörlerinin gücünde ve hükümetlerin politik kompozisyonlarında yaşanan değişiklikler temelinde meşrulaşmaktadır. ^Ülkenin iktisadi performansı, uluslararası ticarete açıklığı ve teknolojik yeniliklerin sosyo-ekonomik yapıda^ yarattığı etki, esnekliğin gelişimini f arklılaştıran diğer faktörler olarak görülebilir. Bu çalışmanın amacı ingiltere, İsveç, Almanya ve Fransa 'daki işgücü piyasası esnekliği deneyimlerindeki farklılığın temellerini anlamaya çalışmak ve böylelikle Türkiye'deki esneklik argümanı için analitik bir çerçeve oluşturmaktır. Daha yeni gelişmeler zaman zaman belirtilse de, bu çalışma daha çok 1970 ve 1989 arasındaki yılları kapsamaktadır. Anahtar kelimeler: işgücü piyasası esnekliği, Sayısal esneklik, Fonksiyonel esneklik, Endüstriyel ilişkiler sistemi, Endüstriyelleşme stratejisi. Bilim Kodu: 219.03.00 iv

ABSTRACT LABOUR MARKET FLEXIBILITY : THE CASE OF TURKEY IN A COMPARATIVE PERSPECTIVE YAZICI, Ela M. A. in Economics Supervisor : Prof. Dr. Fikret Senses September, 1994, 99 pages Labour market flexibility can generally be seen as a challenge of the economic structures on the legal framework regulating the industrial relations. The form, impact and timing of the flexibility experience, however, have varied from country to country showing distinct characteristics. This diversity in the experiences of labour market flexibility is justified by the variations in the forms of inherited legal and institutional structures, the strength of class actors and the political composition of governments. Standing economic performance, degree of openness to international trade and the extent of the technological challenges to socio economic inertia have constituted the other factors influencing the prospect of flexibility. The aim of the present study is to understand the origins of the diversity in the experiences of labour market flexibility, in the United Kingdom, Sweden, Germany and France and to construct accordingly, a framework for the arguments of flexibility in the Turkish labour market. The period of time covered in the analysis is the years between 1970 and 1989 though more recent trends are reflected occasionally. Key words : Labour market flexibility, Numerical flexibility, Functional flexibility, Industrial relations system, Industrialisation strategy Science Code : 219.03.00 111oz İŞGÜCÜ PİYASASI ESNEKLİ?İ: KARŞILAŞTIRMALI BİR PERSPEKTİFTE TÜRKİYE ÖRNE?İ Yazıcı, Ela Yüksek Lisans Tezi, İktisat Anabilim Dalı Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Fikret Senses Eylül, 1994, 99 sayfa işgücü piyasası esnekliği genel olarak, iktisadi yapıların endüstriyel ilişkileri düzenleyen yasal çerçeveyi sarsması olarak görülebilir. Bu esneklik deneyimi, ülkeden ülkeye farklı özellikler güderek, biçim, etki ve zamanlama açısından ayrılıklar göstermiştir. İşgücü piyasası deneyimindeki bu farklılıklar, miras alınan katı yasal ve kurumsal yapıların biçimlerinde, sınıf aktörlerinin gücünde ve hükümetlerin politik kompozisyonlarında yaşanan değişiklikler temelinde meşrulaşmaktadır. ^Ülkenin iktisadi performansı, uluslararası ticarete açıklığı ve teknolojik yeniliklerin sosyo-ekonomik yapıda^ yarattığı etki, esnekliğin gelişimini f arklılaştıran diğer faktörler olarak görülebilir. Bu çalışmanın amacı ingiltere, İsveç, Almanya ve Fransa 'daki işgücü piyasası esnekliği deneyimlerindeki farklılığın temellerini anlamaya çalışmak ve böylelikle Türkiye'deki esneklik argümanı için analitik bir çerçeve oluşturmaktır. Daha yeni gelişmeler zaman zaman belirtilse de, bu çalışma daha çok 1970 ve 1989 arasındaki yılları kapsamaktadır. Anahtar kelimeler: işgücü piyasası esnekliği, Sayısal esneklik, Fonksiyonel esneklik, Endüstriyel ilişkiler sistemi, Endüstriyelleşme stratejisi. Bilim Kodu: 219.03.00 iv