Bafra ve Kavak organize sanayi bölgelerinin karşılaştırmalı coğrafi analizi

Abstract

Türkiye'de Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ile birlikte ülkenin kalkınmasının sanayileşmesine bağlı olduğu fikrine varılmıştır. Bu bağlamda belli bir plan dâhilinde, şehirlerin dışında, sanayi kuruluşlarının ortak altyapıdan yararlandıkları iş birliği içerisinde çalıştıkları ortam olan organize sanayi bölgeleri hızlı, kolay ve planlı sanayileşmenin gerçekleşmesi için bir araç olarak görülmüştür. Bu amaçla Türkiye'nin birçok yerine organize sanayi bölgeleri kurulmuştur. Bu çalışmanın amacı Samsun'da Bafra ve Kavak organize sanayi bölgelerinin kuruluş yeri özellikleri ve çevreleriyle ilişkilerini coğrafi açıdan değerlendirmek; kuruluş şartlarını, gelişimlerini ve potansiyellerini karşılaştırmalı olarak analiz etmektir. Bu çalışmada Bafra ve Kavak organize sanayi bölgelerinin sanayi potansiyellerini saptamada ve kıyaslamada SWOT analiz tekniği kullanılmıştır. Bunun yanında yerinde gözlem, anket ve mülakat yöntemine başvurulmuştur. Çalışmada elde edilen veriler CBS ile haritalandırılmıştır. Buna göre; Samsun İlinin farklı kesimlerinde yer alan ve birbirine yakın tarihte kurulan Bafra ve Kavak organize sanayi bölgeleri kuruluş yeri ve sitüasyon şartlarına bağlı olarak farklı bir gelişim göstermiştir. Verimli tarım alanlarının çevresinde kurulan Bafra Organize Sanayi Bölgesi'nde tarıma dayalı sanayi öne çıkmış ve dolayısıyla hammaddeye yakınlık önemli bir faktör olmuştur. Kavak OSB'nin ise Karadeniz'i iç bölgelere bağlayan karayolu üzerinde kurulması ve çevre illere kolay ulaşım imkânına sahip olması bölgenin gelişiminde pazara yakınlık faktörünü ön plana çıkarmıştır. Fakat Bafra ve Kavak önemli bir coğrafi potansiyele sahip ilçeler olmalarına karşın, ilçelerde yer alan organize sanayi bölgelerine yatırımlar amaçlanan seviyede değildir. Bu nedenle yatırımcıların Bafra ve Kavak'a yönlendirilmesi teşvik edilmelidir.Anahtar Kelimeler: Samsun, Bafra, Kavak, Organize Sanayi Bölgesi, Sanayi Coğrafyası, SWOT Analizi, CBS

It is agreed on the idea that the development of the country is depended on its being industrialized as well as First Five Annual Development Plan. In this context, Organised Industrial Zone which are settled on out of urban areas as a place the industrial enterprises work and benefit from the commutual infrastructure cooperatively are seen as a tool to achieve quick, easy and planned industrialization. For this purpose, so many Organised Industrial Zones areestablished all around Turkey.This study's aim is to compare and contrast Bafra and Kavak Organised Industrial Zones in terms of establishment place and its features, their relations with the neighborhood,basic requirements of establishment, development and industrial potential. Accordingly, Bafra and Kavak Organised Industrial Zones which are established at around the same time but in the different districts of Samsun, have differred in development due to their establishment places and situation conditions. In Bafra Organised Industrial Site which is landed on fertile lands, agro-industry is more common as this means it is close to the staple. Inversely, as Kavak Organised Industrial Site is landed on the road that connects Black Sea to the inner parts of the city and it has easy transportation opportunities being close to the market has been brought into prominence. However, although Bafra and Kavak have highly important geographic potential, the investments are not enough. Therefore, investors should be motivated to have a vested interest in organised industrial Zones. In this study, SWOT Analysis is used to ascertain, compare and contrast the industrial potetial of Bafra and Kavak Organised Industrial Zones. In addition, observation on site and interview with quiz techniques are used. Achieved data is mapped with CBSKeywords: Samsun, Bafra, Kavak, Organised Industrial Site, Industrial Geography, SWOT Analysis, CBS