Açık denizde batırılmış uzun halat sisteminde midye (Mytilus galloprovincialis, Lamarck 1819) yetiştiriciliği

Abstract

Açık denizde batırılmış uzun halat sisteminde midye yetiştiriciliği potansiyelinin araştırılması amacıyla Sinop'ta birbirinin yedeği pozisyonunda iki adet uzun halat sistemi kurulmuştur. Derinliği 24-27m ve kıyıya uzaklığı 800m olan alanda kurulan sistemlerin çapa koordinatları, 1. sistemin Güneybatı'da 41° 59 ? 99 ? , Kuzeydoğu'da 42° 00 ? 01 ? olarak 2. sistemin ise Güneybatı'da 41° 59 ? 91 ? , Kuzeydoğu'da 41° 59 ? 89 ? olarak belirlenmiştir.Araştırma Nisan 2008-Mayıs 2009 ve Mayıs 2009-Mayıs 2010 tarihlerinde yavru toplama (Deneme I) ve semirtme (Deneme II) olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Yavru toplama çalışmasında 24 adet 18mm çapında polipropilen halat (A), 24 adet 18mm çapında yıpratılmış ipek örgü halat (polyester halat) (B), 21 adet 22mm çapında eski gemi halatı bozması (C), 5 adet hamsi ağından yapılmış yavru toplama halatı (D), 5 adet 18mm çapında eski kullanılmış naylon halat (E) ve 5 adet 18mm çapında püsküllü polipropilen halat (F) olmak üzere 6 farklı halat tipi kullanılmıştır. Yavru toplama halatları Nisan 2008'de asılmış ve Mayıs 2009'a kadar midye sayısı ve büyüme takip edilmiştir.Mayıs 2009'da yavru toplama halatlarından yarısı seyreltilmiş (Ç) yarısı seyreltilmemiş (S) olarak büyümeye bırakılmıştır. Semirtme dönemi boyunca, Ç ve S tipi halatlardaki midye sıklığının büyümeye etkisi araştırılmıştır. Ayrıca midyelerin aylık olarak büyümelerinin takibinin yanı sıra kondisyon faktörü, et verimi ve biyokimyasal (protein, yağ, karbonhidrat, nem ve kül) içerikleri tespit edilmiştir. Tüm deneme süresinde aylık sıcaklık, tuzluluk, toplam askıda madde (TAM), inorganik madde (İM), organik madde (OM), ışık geçirgenliği (IG) ve klorofil-a miktarları ölçülmüştür.Mayıs 2009'da; A, B, C, D, E ve F tipi halatlarındaki midyelerin ortalama kabuk boyları sırasıyla 39.61±0.62mm, 35.45±0.61mm, 28.81±0.40mm, 33.84±0.51mm, 33.09±0.60 mm ve 34.02±0.52mm; ortalama canlı ağırlıkları sırasıyla 65±0.22g, 4.47±0.35g, 2.37±0.09g, 3.74±0.16g, 3.15±0.60g ve 3.78±0.17g; halatlara yerleşen ortalama midye sayısı sırasıyla 1030±35.12 adet/m, 1800±200 adet/m, 3450±125.83 adet/m, 1025±30.62 adet/m, 1916.67±83.33 adet/m ve 1575±75 adet/m bulunmuştur. Korelasyon matriksi sonuçlarına göre D tipi hariç diğer tüm halat tiplerinde sıcaklık ile kabuk boyu artışları arasında pozitif ilişki bulunmuştur (p<0.05). Yine A, B ve C tipi yavru toplama halatlarındaki midyelerin aylık kabuk boyu artışları ile aylık tuzluluk değişimleri arasında güçlü pozitif ilişkinin varlığı tespit edilirken (p<0.01) aylık TPM değerleri arasında negatif ilişki tespit edilmiştir (p<0.05).Mayıs 2010'da S ve Ç tipi halatlardaki midye boyları ve canlı ağırlıkları sırasıyla 53.34±0.37mm ve 60.46±0.60mm, 13.11±0.26g ve 20.50±0.50g olarak bulunmuştur Ayrıca hacimsel yaş et üzerinden hesaplanan kondisyon faktörü %25.23-37.33 arasında değişmiş ve ortalama %29.24±0.86 bulunmuştur. Kuru et üzerinden hesaplanan kuru kondisyon faktörü ise %4.17-5.71 arasında değişmiş olup, ortalama %4.89±0.10 olarak bulunmuştur. Et verimi %19.79-29.04 arasında değişmiş olup, ortalama %23.61±0.76 olarak bulunmuştur. Ortalama karbonhidrat, protein ve yağ oranı sırasıyla %27.74±2.40, %57.68±2.15 ve %7.74±0.78 olarak tespit edilmiştir. Yapılan korelasyon analizine göre Ç tipi halattaki midyelerin canlı ağırlığındaki artış ile OM (mg/L) arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki tespit edilirken (p?0.05), S tipi halattaki midyelerin canlı ağırlığındaki artış ile OM (mg/L) arasında pozitif yönde güçlü bir ilişki tespit edilmiştir (p<0.01). Ayrıca yağ miktarı ile sıcaklık ve OM arasında güçlü pozitif ilişki (p<0.01) bulunurken, protein ile karbonhidrat arasında negatif ilişki bulunmuştur (p<0.05).Araştırma sonucunda, Karadeniz'de batırılmış uzun halat sisteminde midye yetiştiriciliği yavru toplama ve semirtme dönemi açısından değerlendirildiğinde; ticari olarak Karadeniz'in uygun bir alan oluşturduğu tespit edilmiştir.

In this study, two longline systems were established in Sinop in order to determine mussel culture potential in the submerged longline system. Depth of 24-27m and 800m distance from the shore which was established in the coordinates of 41° 59 ? 99 ? at southwest, 42° 00 ? 01 ? at northeast for the first system and 41° 59 ? 91 ? at southwest, 41° 59 ? 89 ? at northeast for the second system. Experiment was practiced in two stages as spat setlement from April 2008 (Experiment I) and fattening from May 2009 to May 2010 (Experiment II).In the first experiment, six different type spat settlement rope were used as twenty-four polypropylen ropes with 18mm diameter (A) and 18mm diameter timeworn silk rope (B), twenty-one 22m diameter rope made from old ship (C), five collectors ropes made from old anchovy net (D), 18mm diameter old used nylon ropes (E) and 18mm diameter tasseled polypropylen ropes (F). The collectors were hung in April 2008 and growth and mussel density was follwed until May 2009. In the seond experiment, half of the spat collectors were grazed and stocked to nylon socks (Ç) and other half of spat collectors not handled (S) in May 2009. The effects of mussel number on S and Ç-type ropes was investigated for mussel growth in fattening period. In addition, montly condition index, meat yield and bichemical content (protein, fat, carbonhydrate, moisture and ash) was also determined. Temperature, salinity, total suspended matter, inorganic matter, organic matter, turbidity and chlorophyll-a was measured to determine environmental parameters.According to the type of A, B, C, D, E and F collectors, mean shell length were found as 39.61±0.62mm, 35.45±0.61mm, 28.81±0.40mm, 33.84±0.51mm, 33.09±0.60mm and 34.02±0.52mm; mean live weight were found as 65±0.22g, 4.47±0.35g, 2.37±0.09g, 3.74±0.16g, 3.15±0.60g and 3.78±0.17g; mean mussel density 1030±35.12 individuals/m, 1800±200 individuals/m, 3450±125.83 individuals/m, 1025±30.62 individuals/m, 1916.67±83.33 individuals/m ve 1575±75 individuals/m in May 2009, respectively. Correlation matrix results showed that there was a positive relationship betweeen shell length increament of all type collectors without D type and temperature (P<0.05). Hovewer shell length increament of A, B and C type collectors had strong positive relationship with salinity (p<0.01) but negative relationship with TPM (p<0.05).In May 2010, mean mussel length and live weigth in S and Ç type ropes were found as 53.34±0.37mm and 60.46±0.60mm, 13.11±0.26g and 20.50 ± 0.50g, respectively. Hovewer wet meat volume condition index was found between %25.23-%37.33 and mean %29.24±0.86 while dry meat conditon factor changed between %4.17-5.71 and found with a mean of %4.89±0.10. Meat yield was found between %19.79-%29.04 and with a mean of %23.61±0.76. Mean carbonhydrate, protein and lipid were obtained as %27.74±2.40, %57.68±2.15 and %7.74±0.78. Organic matter (mg/L) was positively correlated increament mussel live weight in Ç and S-type (p<0.05). Lipid had strong positive related with temperature and POM (p<0.01), while protein had a negative relationship with carbonhydrate (p<0.05).The average carbohydrate, protein and fat were determined as 27.74 ± 2.40%, 57.68% ± 2.15% and 7.74 ± 0.78, respectively. Increase in live weight of the mussels on S and Ç-type were positiveley correlated with organic matter (mg/l) (p?0.05). ın addition, Lipid had strong positive relationship with temperature and POM (p<0.01), while protein had a negative relationship with carbonhydrate (p<0.05).Results showed that Black sea has a favourable conditions for spat settlement, growth and commercial mussel farming can be encouraged in Black sea.