Otomobil talebini etkileyen faktörlerin panel veri analizi ile belirlenmesi: B sınıf otomobil sektöründe bir uygulama

Abstract

Teknolojinin hızlı bir şekilde gelişmesi, küreselleşme ve artan rekabet koşulları işletmelerin faaliyetlerini devam ettirebilmelerini zorlaştırmaktadır. İşletmeler bu zor koşullar altında maliyetlerini en aza indirmeyi ve en yüksek verimliliği hedeflemektedir. İşletmeler, bu hedefleri gerçekleştirebilmek için uygulayacakları stratejik, taktiksel ve operasyonel kararları belirsizlik faktörü altında ele almaktadır. Müşteri beklentilerindeki, rekabet koşullarındaki ve teknolojideki hızlı değişimler işletmeler için risk oluşturmaktadır. İşletmeler için oluşabilecek en büyük risklerden birisi talepte gerçekleşebilecek değişiklikleri önceden kestirememektir. Bu riski en aza indirmek için işletmelerin bilimsel verilere dayalı, tutarlı ve etkin talep tahmin analizleri yapmaları gerekmektedir. Stratejik ve operasyonel kararlarını yapmış oldukları talep tahminine göre şekillendirmeli ve tüm birimleri ile koordinasyonlu bir şekilde bu hedefe göre çalışmalıdır. Küresel piyasada gerçekleşecek talebi ve talepte meydana gelebilecek değişimleri doğrudan doğruya en yakın şekilde tahmin eden işletmeler rekabette bir adım öne çıkacaktır. Otomotiv sektörü de teknolojik gelişmeleri yakından takip eden, hatta yön veren ve yüksek rekabetin yaşandığı bir sektördür. Otomotiv sektörü ülkeler için önemli bir yer tutmakta, sağladı katma değer, yarattığı istihdam ve ilişkili olduğu diğer sektörlere de katkı sağlamasıyla ülke ekonomilerinin itici gücü konumundadır. Nüfusun ve şehirleşmenin artması otomobile olan talebi arttırmaktadır. Birçok farklı marka ve model için tüketicilerin beklentileri ve talepleri farklı şekilde oluşmaktadır. Bu tez çalışmasında beş farklı markanın B sınıfı hatcback modeli araçlarının talebini etkileyen makro ekonomik faktörlerin önemi belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada otomobil talebini etkilediği düşünülen makro ekonomik faktörler; ortalama otomobil fiyatları, ortalama yakıt fiyatları, kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasıla, vadeli mevduat faiz oranları ve taşıt kredisi faiz oranları olarak ele alınmıştır. 2011-2017 yılları arasında gerçekleşen satış miktarları baz alınıp panel veri analizi kullanılarak makro ekonomik faktörlerin önemi belirlenmeye çalışılmış ve panel regresyon modeli oluşturulmuştur. En iyi sonuca tek faktörlü sabit etkiler panel veri modeli ile ulaşılmıştır. Ortalama yakıt fiyatları ve vadeli mevduat faiz oranları değişkenlerinin otomboil talebini belirlemede anlamsız oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Bu değişkenlerin neden anlamsız oldukları değerlendirilmiş ve ileride yapılabilecek farklı talep tahmini çalışmaları için önerilerde bulunulmuştur.

Rapid development of technology, globalization and increased competition conditions make it difficult for businesses to continue their activities. Businesses are aiming at the highest efficiency and minimizing their costs under these difficult conditions. Businesses have the strategic, tactical and operational decisions that they will implement to achieve these objectives under uncertainty factor. Rapid changes in customer expectations, competitive conditions and technology pose risks for businesses. One of the biggest risks for businesses is not to predict any changes that may occur in the demand. To minimize this risk, businesses are required to perform a consistent and effective demand estimation analysis based on scientific data. They must shape their strategic and operational decisions according to the estimate of their demand and work according to this goal in coordination with all their units. Businesses that predict the demands and changes that may occur in the global market in the closest way to the truth will step forward in the competition. The automobile sector is a sector that closely follows the technological developments, even gives direction and is experiencing high competition. The automobile sector is an important place for the countries, providing added value, the employment created and contributing to other sectors to which it is associated is the driving force of the economies of the country. Increasing the population and urbanisation increases the demand for the automobile. For many different brands and models, the expectations and demands of consumers are composed in different ways. In this thesis, the importance of macro economics factors affecting the demand of the B-class Hatcback model vehicles of five different brands was determined. Macroeconomic factors that are thought to affect automobile demand in the study; Average car prices, average fuel prices, gross domestic product per capita, futures deposits interest rates and vehicle loan interest rates are discussed. Based on sales quantities between the years 2011-2017, the importance of macro economic factors was determined by using panel data analysis and the panel regression model was created. The best result is a single factor fixed effects panel data model has been reached. The average fuel prices and the variables of the term deposits interest rates have been concluded to be meaningless in determining the automobile demand. We have been asked why these variables are not statistically significant, and suggestions for the different forecasting work that can be done in the future.