Hafız Ali Korça`nın hayatı ve tarih anlayaşı

Abstract

Osmanlı Devletinin vatandaşı olarak 1873 yılında Arnavutluk'ta doğan Hafız Ali, hafızlığını tamamlayıp, orta öğrenimini bitirdikten sonra İstanbul'a gelerek yüksek din öğrenimi görmüş, Arnavutluğun bağımsızlığı için mücadele etmiş, milletinin dinî ve millî eğitimi için çalışmış, Arnavutça eserler ve yazılar yayınlamış bir âlim ve şâirdir.Onun hakkında yeterli araştırma yapılmadığı için çalışma onun hayatını, eserlerini ve tarih anlayışını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu çalışmada deskriptif bir yöntem kullanılmış, kaynaklardan döküman tarama metoduyla bilgiler toplanıp değerlendirilmiştir. Kaynak olarak hafız Ali Korça'nın yayınları ve diğer araştırmalardan yararlanılmıştır. Birinci bölümde Korça'nın hayatı ve eserleri, ikinci bölümde ise Korça'nın tarih anlayışı ele alınmıştır.Hafız Ali'nin bilimsel tarih anlayışıyla yazdığı herhangi bir kitabının bulunmadığı, ancak Arnavut halkının İslam dinî ve kültürüyle alakalı bilgisini ve inancın artırmak amacıyla şiir diliyle kaleme aldığı peygamberler tarihi ve mirac'a kadar Hz. Muhamed'in hayatının içeren 75.000 beyitlik tarih kitabının öğretici tarih anlayışıyla yazdığı görünmektedir.Sonuç olarak Korça'nın doğduğu ve gençliğini geçirdiği siyasi, sosyal ve kültürel ortamdan etkilenerek bir Arnavut milliyetçisi olduğu yüksek öğrenim için geldiği İstanbul'da siyasi anlayışının pekiştiği, müslüman bir din bilgini olarak Arnavutluğun bağımsızlığı mücadelesine katıldığı, bağımsızlık sonrası ülkesinde halkın, dinî ve millî bakımdan bilinçlenmesi için çalıştığı, ancak siyasi etkinliğini rakipleri karşısında kaybettiği, nihayet Enver Hoca yönetimi sırasında cezalandırılarak sürgüne gönderdiği ve tamamen unutturulduğu anlaşılmaktadır.Anahtar Sözcükler: Arnavutluk, Korça, Arnavutça, eğitim

Born in 1873 in Albania and having a Turkish nationality too, Hafiz Ali, after memorising the Qur'an and finishing secondary school, went to attend university in Istanbul. He struggled for the indipendence of Albania, worked for the education and religion of his people and Korça is the author of many published writings and literary works. There is a lack of studies regarding his life, history and work.In this study is used a descriptive method by collecting, scanning and evaluating some source ducuments. As a source are used Hafiz Ali Korça's publications and other research. In the first part is presentwd his life and literary work in Korça, where as in the second part is narrated the history of Korça. He was affected by Korça's culture and politics as he was born and passed his early years there. But he consolidated his political pursuits in İstanbul and he attended the struggle for independence as a muslim scholar. Next, he tried to raise his people's awareness about religion. But his political opponent, Enver Hoxha, interned him leading his figure to being forgotten.Hafiz Ali Korça wrote every book relevant to Albanian's relegion and culture with scientific dates and history. He used literary language to promote faith and to talk about the history of the messengers. He wrote a book with 75.000 verses about Muhammed's life with a didactic purpose.Keywords: Albania, Korça, Albanian language, education.