Üsküdar Mihrimah Sultan Camii haziresindeki mezar taşları

Abstract

Bu çalışmada İstanbul/Üsküdar'da bulunan Mihrimah Sultan Camiihaziresinde yer alan 121 adet Osmanlı mezar taşı konu edilmiştir.Sözü edilen mezar taşları Osmanlı'nın klasik dönemi ile son dönemi arasınıkapsamaktadır (1559-1917). Haziredeki mezar taşı kitabeleri Osmanlıca, Arapça veFarsça olarak sülüs, ta'lik ve rik'a şeklinde yazılmıştır. Mezar taşlarında şahısbilgisi ve fiziki özelliklerinin belirlenmesinin yanında, özellikle tezyinat bulunan 70adet mezar taşı ile birlikte lahitlerin yazı, süsleme, teknik, malzeme vb. sanatsalözellikleri üzerinde durulmuş, kullanılan bezeme çeşitleri, işlenen motiflerbelirlenmeye çalışılmıştır.Sanat yönünden dönemin ortak özelliklerini yansıtan mezar taşlarının yeraldığı Mihrimah Sultan haziresinde çoğu Cağaloğlu sülalesine mensup olan kişilerinyanında önemli tarihi şahsiyetlerin de defnedildiği görülmektedir. Ayrıca bazımezar taşlarında hiçbir kitabe ve süsleme bulunmazken, anne-oğulun birliktedefnedildiği mezardaki şahidede her iki kişiye ait ayrı kitabeler bulunmakta; birmezar taşının ise avluya bakan dış yüzeyi ile caminin kıble tarafından görülen yanyüzeyi olmak suretiyle iki ayrı cephesinde kitabelerin varlığına rastlanmaktadır.

This study aims to examine the tombstones in the catalog of 121 in the grave of Mihrimah Sultan Mosque in Üsküdar, Istanbul.The aim of this study is to examine the gravestones dated between 1559-1917 in theOttoman period in terms of fine arts. The tombstone inscriptions in the hazirah werewritten in Ottoman, Arabic and Persian in the form of thuluth, ta'lîk, and rik'a. Inaddition to determining the personal information and physical characteristics oftombstones, especially 70 decorated tombstones and sarcophagus were evaluated interms of writing, decoration, technique and materials. Besides, the decoration typesand motifs used were determined.In the Mihrimah Sultan grave where there are tombstones reflecting thecommon features of the period in terms of art, important historical figures wereburied along with most members of the Cagaloglu family. In addition, while thereare no inscriptions and ornaments in some tombstones, the stone of the grave wherethe mother-son are buried together carries inscriptions belonging them, and atombstone has double inscriptions on the outer surface facing the courtyard and onthe side of the mosque.