İlköğretim 7. sınıf öğrencilerin anlatısal metin yazma becerilerinde eşdizimsel örüntüleme görünümleri

Abstract

Bu çalışmada, ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin anlatısal metinlerindeki eşdizimsel örüntüleme görünümleri belirlenerek öğrencilerin değişkenlere bağlı olarak kavram dünyalarındaki gelişimin tespit edilmesi amaçlanmıştır.Betimsel nitelikli araştırma, ilişkisel tarama modelinde (nedensel karşılaştırma) tasarlanmıştır. Ayrıca araştırmada; Osgood (1959) tarafından bir içerik çözümleme tekniği olarak geliştirilen ve bir iletideki tek tek öğeler yerine öğeler arasındaki ilişkileri inceleyen ilişki analizi tekniği kullanılmıştır.Araştırmaya katılan 7. sınıf öğrencilerine belli bir konu ile ilgili anlatısal metin (öykü) yazdırılmış ve Bacanlı tarafından geliştirilen sosyo-ekonomik düzey (SED) ölçeği uygulanmıştır. İlişki analizinin uygulanmasında 7. sınıf öğrencilerinin yazdıkları ortak konulu anlatısal metinlerdeki sözcükler dilbilimin alanına giren eşdizimsel örüntüleme açısından çözümlenmiştir. Bu amaçla, anlatısal metinlerdeki kayıt birimler saptanmış ve bu kayıt birimler ad soylu ve eylem soylu (AS ve ES) kavram alanı, AS ve ES bağıntılı sözcükler olarak iki grupta sınıflandırılmıştır. Ardından anlatısal metinlerde bu iki gruba giren sözcüklerin sayısı tespit edilmiştir ve elde edilen veriler, SPSS-11.0 paket programıyla karşılaştırılarak değerlendirilmiştir.Araştırmanın evrenini; Kastamonu ilinde, 2010-2011 eğitim-öğretim yılında öğrenim gören 7. sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Örneklemi ise Kastamonu il merkezindeki ve Seydiler ilçe merkezindeki ilköğretim okulları içerisinde yer alan sosyo-ekonomik düzeyleri düşük, orta ve yüksek olan 7 farklı ilköğretim okulunda öğrenim gören 225 öğrenci oluşturmuştur.Çalışma sonucunda şu sonuçlara ulaşılmıştır:AS ve ES kavram alanı sözcüklerinin eşdizimsel örüntüleme görünümleri incelendiğinde; AS ve ES kavram alanı sözcüklerini, yüksek seviyede kullanan öğrencilerin oranı % 12,4'le düşük düzeydedir. Bu örüntülemelerin genel ortalaması, % 9,63'tür ve bu ortalama çok düşüktür.AS ve ES bağıntılı sözcüklerin eşdizimsel örüntüleme görünümleri incelendiğinde; AS ve ES bağıntılı sözcüklerini, yüksek seviyede kullananların oranı % 1,8'le çok düşüktür. Bu örüntülemelerin genel ortalaması, % 50,22'dir ve bu ortalama normal bir düzeydedir.AS ve ES kavram alanı sözcükleri ile AS ve ES bağıntılı sözcüklerin eşdizimsel örüntüleme görünümleri arasında, pozitif ve korelasyon katsayısı r=0,292 (p< .001) düzeyinde anlamlı bir ilişki vardır. AS ve ES kavram alanı sözcüklerini yüksek seviyede kullanan öğrenciler, bağıntılı sözcükleri de yüksek seviyede kullanmıştır. Bu çıkarım, orta ve düşük seviyedeki öğrenciler için de geçerlidir.Öğrencilerin anlatısal metinlerindeki AS ve ES kavram alanı sözcüklerinin eşdizimsel örüntüleme görünümleriyle; cinsiyet, düzenli olarak kitap okuma alışkanlığı edinip edinmeme durumu ve Türkçe öğretmeni değiştirme sıklığı arasında anlamlı farklar tespit edilmiştir.Öğrencilerin anlatısal metinlerindeki AS ve ES bağıntılı sözcüklerin eşdizimsel örüntüleme görünümleriyle; cinsiyet, babanın mesleği, ailenin sosyo-ekonomik düzeyi, öğrencilerin evlerinde kitaplık bulunup bulunmama durumu, günlük tutma alışkanlığına sahip olup olmama durumu ve düzenli olarak kitap okuma alışkanlığı edinip edinmeme durumu arasında anlamlı farklar vardır.Anahtar Sözcükler: Türkçe eğitimi, yazılı anlatım, anlatısal metin, eşdizimlilik, program.

The purpose in this research is to define students? progress in terms of their world of notion and concept via determining 7th grade students? collocation patterning views on expressive text.Descriptive research is designed in contingency analysis (causal comparison). Furthermore in this research I used contingency analysis technique which is developed as a content analysis technique by Osgood (1959) and this technique examine relevance between items and it doesn?t take into consideration items one by one.In this research 7th grade students was asked to write a story and socio-economic level (SEL) developed by Bacanlı was implemented. In implementation of contingency analysis, stories about the same subject written by students and the words in these stories were analyzed in terms of collocation patterning. With this purpose key words in expressive text were detected and these key words were classified in two groups as noun origin and verb origin (NO and VO) conception field or NO and VO relevant words.After that I determined the number of the words in this two groups taking place in expressive texts and then these data were assessed via comparing SPSS-11.0 program.The population of this research consists of 7th grade students in 2011-2012 academic year in Kastamonu. Sample group consist of 225 students from 7 different primary schools in Kastamonu and Seydiler and these students were selected from different socio-economic levels ?low, medium and high?.The following conclusions were reached as a result of this research;When I examine the conceptual field words? duality of patterning views I can see that percentage of the students who are using NO and VO conception field word with high level is % 12,4 and it is low level.General average of the conceptual field words? duality of patterning views is % 9,63 and this average is very low.When I examine words? duality of patterning views, relevant with NO and VO, the percentage of students who are using the words relevant with NO and VO with high level is % 1,8 and it?s very low also. Words relevant with NO and VO used by students and general average of these words of duality of patterning view is % 50, 22 and this average is normal level.Positive and correlation coefficient between NO and VO and their duality and patterning view is r=0,292 and it is a meaningful connection. Students who are using NO and VO conception field words with high levels, are using the relevant words with high level, too.This inference is also valid for low and mid level students. Between there are meaningful differences students? duality of patterning views of NO and VO conceptual field words in expressive texts and sex, habit of reading book regularly and frequency of changing Turkish teacher.There are also meaningful differences between students? duality of patterning views of NO and VO relevant words and sex, father?s job, socio-economic status of family, whether students have bookshelf and enough book at home or not, keeping a diary or not and reading a book regularly.Key Words: Turkish education, written expression, expressive texts, collocation, program.